نویسنده: اسماعیل سارانی
قاچاق مواد مخدر
امروزه قاچاق مواد مخدر به «ام‌المعضلات» (مادر تمام مشکلات) جهان مبدل شده و به دلیل سود فراوانی که دارد، در تمام جهان به‌خصوص کشورهای اسلامی گسترش می‌یابد؛ اما علت و عامل روی آوردن به فروش و پخش آن چیست؟
-
بیکاری و نبود شغل مناسب: اولین و بزرگ‌ترین عامل روی آوردن به قاچاق مواد مخدر، بیکاری و نبود شغل مناسب است. این یکی از مشکلاتی است که به دولت برمی‌گردد؛ زیرا دولت برنامه‌های درست و صحیحی برای جذب نیروهای جوان ندارد.
-
درآمد بالا: متأسفانه از این راه یک شبه میلیونر و میلیاردر می‌شوند. بسیاری از جوانان با دیدن اینکه در یک شب می‌توانند چندین میلیون به دست آورند، دست به این کار می‌زنند؛ اما غافل از اینکه اگر در یک شب به‌دست می‌آید، در یک شب هم از دست می‌رود.
-
فقر: به دلیل نبود کار و شغل مناسب و فقر، برخی افراد برای فرار از فقر و فاقه به این کار روی می‌آورند.
هم‌چنین از عواملی که منجر به قاچاق مواد مخدر می‌شود، رویای خارج رفتن و داشتن زندگی لاکچری و… می‌باشد.
راه‌های مقابله با اعتیاد و قاچاق مواد مخدر
در بسیاری از کشورها، کارشناسان پس از سال‌ها مطالعه به این نتیجه رسیده‌اند که اصلی‌ترین راه مبارزه با مواد مخدر و خشکاندن ریشۀ اعتیاد، برچیدن زمینه و انگیزۀ اعتیاد در نسل جوان است.
وقتی جامعه‌ای آگاهانه از مصرف مواد مخدر و اعتیاد روی‌گردان است و با برخوردی هوشیارانه علیه شبکه‌های فروش و توزیع مواد مخدر دست به مبارزه و افشاگری می‌زند، بازار مواد مخدر مشتریان خود را از دست می‌دهد و پدیدۀ اعتیاد به‌عنوان یک ضد ارزش از جامعه رخت برمی‌بندد.
در سطح دنیا، کارشناسان در راستای کنترل این پدیدۀ شوم به دو راه متوسل می‌شوند: برخی جلوگیری از «عرضه» و برخی کاهش «تقاضا» را بهترین راه می‌دانند.
برای جلوگیری از گسترش اعتیاد در جامعه، راه‌های گوناگونی وجود دارد که با بررسی‌های کارشناسانه می‌توان از طریق این راهکارها با این معضل بزرگ مبارزه کرد. البته نکتۀ مهمی که باید به آن اشاره شود این است که در هر دو بعد «عرضه و تقاضا» باید دقت زیادی به خرج داد؛ یعنی اگر ما با برنامه‌ریزی دقیق و اجرای برنامه‌های از پیش تعیین شده کاری بکنیم که میزان تقاضا از جانب افراد معتاد کاهش یابد، یعنی تعداد افراد معتاد را با برنامه‌های بسیار دقیق و دل‌سوزانه کاهش دهیم، دیگر نیازی به مواد مخدر نمی‌باشد و خودبه‌خود بازار واردکنندگان مواد کساد می‌شود و به‌زودی این کارشان با شکست روبرو خواهد شد.
هم‌چنین از طرف دیگر نیز باید کاری کنیم که «عرضه»ی این مواد بسیار مشکل شود و قاچاقچیان نتوانند این مواد خانمان‌سوز را به‌راحتی وارد کشور کنند و در نتیجه به‌راحتی در دسترس همگان قرار نگیرد. پس در این دو جنبه باید بسیار آگاهانه عمل شود.
در اینجا به چند نمونه از راهکارهای مقابله با گسترش مواد اعتیاد و قاچاق مواد مخدر اشاره می‌شود:
-
داشتن ایمان راسخ و عقیدۀ صحیح، یکی از راهکارهای مهم و مؤثر در مقابل اعتیاد و قاچاق آن می‌باشد؛ زیرا اگر در قلب محبت الله جای گیرد، انسان فقط به محبت الله می‌اندیشد و به دنبال راضی کردن محبوب است و کوچک‌ترین خطایی را مرتکب نمی‌شود.
-
شناسایی علل روی آوردن افراد به مواد مخدر: باید زمینه برای تحقیقات مراکز پژوهشی فراهم شود تا زمینۀ رشد این بلای خانمان‌سوز از میان برود و دیوار نامرئی در برابر اعتیاد به وجود آید.
در بسیاری از کشورهای جهان، کارشناسان پس از سال‌ها تجربه به این نتیجه رسیده‌اند که اصلی‌ترین راه مبارزه با مواد مخدر و خشکاندن ریشۀ اعتیاد، برچیدن زمینه و انگیزۀ اعتیاد در نسل جوان است.
-
شناخت دقیق نیازهای جوانان: اساسی‌ترین نیازهای جوانان شامل تحصیل، اشتغال، ازدواج، مسکن، امکانات سالم تفریحی و ورزشی و غیره می‌باشد. با شناخت دقیق این نیازها و تصمیم جدی برای برطرف نمودن آن‌ها توسط خانواده‌ها، جوانان، مسئولین و دیگر نهادها، می‌توان به پیشگیری از اعتیاد و درمان معتادان امیدوار بود.
-
تربیت صحیح فرزندان: نخستین تربیت‌گاه فرزندان کانون خانواده است، پدران و مادران به هر قالب و هر رنگی که خواسته باشند، می‌توانند فرزندان‌شان را تربیت کنند.
نقش والدین در تربیت اولاد بسیار مهم است. آنان هر راه و روشی را که در دوران کودکی به فرزندان بیاموزند، فرزندان همان را خشت بنیادین زندگی خود قرار داده، تمام ساختمان زندگی را بر آن استوار خواهند کرد.
علامه سید ابوالحسن ندوی رحمه‌الله دراین‌باره به آیۀ سورۀ تحریم اشاره کرده می‌فرمایند: «هیچ کلمه‌ای در قرآن بدون هدف نیست، اینجا به‌جای «ایها المسلمون»، «ایها المؤمنون» آیۀ «یَا اَیُّهَا الَّذِیْنَ آمَنوا قُوا اَنْفُسَکُمْ وَ اَهْلِیْکُم نَارًا وَ قُودُهَا النَّاسُ و الحِجَارَة»؛ «ای کسانی‌که خودتان ایمان آورده‌اید! خود را و افراد خانواده‌تان را، متعلقین و زیردستان‌تان را از آتشی که هیزم آن مردم و سنگ هستند، نجات دهید.» آیا هیچ انسانی عمداً فرزندش را در آتش می‌اندازد؟»
پس منظور این آیه چیست که خداوند متعال می‌فرماید: «ای مؤمنان، خود و افراد خانواده‌تان را از آتش دور کنید؟» آیا در کتب «سیرت» واقعه‌ای آمده که -معاذالله- صحابۀ کرام تصمیم گرفته باشند بچه‌های‌شان را در آتش بیندازند، یا خود فرزندان خواسته باشند در آتش داخل شوند و صحابه نظاره‌گر باشند؟ آیا در آینده احتمال می‌رفت که عده‌ای از فرزندان مسلمانان خود را در آتش بیندازند، بنابراین خداوند متعال در آن هنگام وحی را نازل فرمود؟ اگر چنین چیزی نبود، پس مفهوم این آیه چیست؟ مسلماً منظور از این آیه این است که فرزندان‌تان را از کارهایی که باعث داخل شدن به دوزخ می‌گردد بر حذر دارید.
آری! این خطر قطعاً وجود داشت که فرزندان و افراد خانواده دانسته یا نادانسته کارهایی انجام دهند که آن‌ها را به دوزخ برساند. به‌طور مثال، اگر کسی به دیگری داروی فاسد و کشنده‌ای بدهد که در نتیجۀ خوردن آن دارو شخص بمیرد، این عمل مترادف قتل است و از نظر قانون، دارو دهنده قاتل محسوب می‌شود.
عدم برنامه‌ریزی برای آموزش‌های دینی کودکان و فرزندان و تحویل آن‌ها به محیط بی‌دینی و بی‌تفاوت نشستن در این خصوص، خطای بزرگی برای ایمان و باعث هلاکت فرزندان در آخرت است.
-
نقش نهادها و مراکز فرهنگی: واضح است که برای دور نگه داشتن جوانان از این بلای خانمان‌سوز، نهادهایی چون مدرسه، مؤسسه‌های مذهبی و… می‌توانند بسیار مفید و ثمربخش باشند.
-
نقش بهداشت: در تمام جهان بهداشت مقدم بر درمان است. در اعتیاد نیز پیشگیری از طریق آموزش و تشویق مردم به‌خصوص نسل جوان باید در صدر ستاد مبارزه با مواد مخدر قرار بگیرد.
