نویسنده: دکتر فضل احمد احمدی
-
کتاب‌های مقدس آیین کنفوسیوس
از کنفوسیوس پنج‌کتاب به یادگار مانده که توسط شاگردانش تدوین شده است، چینی‌ها چهار کتاب دیگر نیز به او منسوب کرده‌اند، کتاب‌های مقدس آیین کنفوسیوس عبارت‌اند از: «انالکتز» و «پنج کپنگ»؛ با توجه به کتاب کنفوسیوس می‌توان گفت: او معلم دین نبود؛ بلکه تعلیم‌های او فقط برای آموختن راه و رسم یک زندگی شایسته بود، با این روش، او توانست تعداد بسیار زیادی از مردم را به خود جذب کند، امروزه در حدود پنج‌صد میلیون نفر از طریق کتاب‌های وی، از او پیروی می‌کنند.
صرف نظر از کتاب‌هایی که به خود کنفوسیوس منسوب است و کتاب‌هایی که بعدها به او نسبت داده شده است، به صورت کلی شش کتاب باستانی، کلید فهم تعالیم کنفوسیوس است که در زیر به آن‌ها اشاره می‌شود:
-
شوجینگ یا کتاب تاریخ: این کتاب شامل گزارش‌های تاریخی کنفوسیوس از دودمان‌های باستانی چین است که به صد سند می‌رسد، دورۀ زمانی این اسناد به سال‌های قرن بیست و چهارم قبل از میلاد تا قرن هشتم قبل از میلاد مربوط است، علت جمع‌آوری این اسناد توسط کنفوسیوس این بود تا شاگردانش دربارۀ علت‌های برخاستن و از میان رفتن دودمان‌ها از حقایق آگاه شوند.
-
شیه جینگ یا کتاب شعر/ سروده‌ها: این کتاب شامل مجموعه‌ای از شعرهای رایج در میان مردم است که در پنج‌صد سال میان آغاز دودمان جو (قرن دوازدهم قبل از میلاد) و دورۀ بهار و پاییز (قرن هشتم یا ششم قبل از میلاد) نوشته شده‌اند، کنفوسیوس 305 شعر از میان بیش از 3000 قطعه شعر دست‌چین کرد و آن‌ها را زیر چهار عنوان در ارتباط با موضوعات مختلف دسته‌بندی نمود.
-
یائو یا موسیقی: در زمان کنفوسیوس، موسیقی ارتباط نزدیکی با شعر داشت، بنابراین، او مجموعۀ اشعار باستانی را تدوین می‌کرد، برای هر یک از آن‌هایی که سرانجام برگزیده بود، آهنگی می‌ساخت.
-
لی جی یا کتاب آیین‌ها: (کتاب آیین‌ها نمودار صورت کردار اجتماعی) دودمان‌های شاهی و مردم چین باستان می‌باشد.
-
یی جینگ یا کتاب تغییرات: محتوای این کتاب یک دستگاه خیالی فلسفه است که بر بنیاد هشت سه خطی نهاده شده است، این هشت سه خطی ساختۀ ترکیب‌ها یا آرایش‌های سه‌گانۀ یک خط پیوسته و یک خط بریده است که یکی از آن‌ها لزوما دوباره آورده می‌شود، تا یک سه خطی ساخته شود.
-
چون چیو یا سالنامۀ بهار و پاییز: این کتاب یک گزارش گاه‌شماری پیشامدهای مهم ایالت «لو» است، از نخستین سال پادشاهی «یین شاه» [722 قبل از میلاد] تا چهاردهمین سال پادشاهی «آی شاه» [481 قبل از میلاد] نام این سالنامه «بهار و پاییز» از این سنت کهن گرفته شده است که بنابرآن، پیش از هر فهرستی که آن پیشامد خاص در آن رخ داده بود، سال، ماه، روز و فصل آن آورده می‌شد.
با توجه به آثار مذکور، این نکته به وضوح نمایان می‌شود که آیین کنفوسیوس محدود به آموزه‌های دینی نیست؛ بلکه موضوعات مختلفی اعم از دینی، اخلاقی، سیاسی، اجتماعی و حتی اقتصادی را شامل می‌شود، او همان‌طور که معلم اول خوانده می‌شود به همۀ امور دست زده و در هر زمینه سخنی و حرفی از خود به‌جای گذاشته است، شاید به همین دلیل باشد که در هیچ یک از آثار مذکور به موضوع واحد پرداخته نشده است.
ادامه دارد…
