امنیت و آرامش یکی از نیازهای اولیه و اساسی انسان در جامعه است. موضوع امنیت از دیدگاه اسلام، بهویژه در تعالیم قرآنکریم و سنت پیامبر صلیاللهعلیهوسلم بسیار مورد توجه و عنایت قرار گرفته است.
در بسیاری از آیات قرآنکریم اهمیت و جایگاه امنیت بهصورت کلی و عام بیان شده است. همچنین رابطهی امنیت و ایمان، که اساس و پایهی تعالیم قرآنکریم است، از نظر معنا و نیز آثار مترتب بر هر یک آنها، از نکاتی است که ارزش و اهمیت موضوع امنیت را بیشتر آشکار میکند.
بدون شک، زندگی آرام و آسوده و بهدور از ترس، خوف و هراس، وابسته بهوجود امنیت در جامعه است؛ زیرا امنیت از نیازهایی است که زندگی کردن بدون آن بسیار مشکل خواهد بود. به دلیل جایگاه رفیع و نقش مهم امنیت در زندگی انسان، خداوند عالم یکی از نشانههای تمدن و رشد اجتماعی امتهای گذشته را وجود امنیت در زندگی آنان نام برده است.
مقالۀ حاضر به بررسی اهمیت و جایگاه امنیت از دیدگاه اسلام میپردازد. نویسنده در تلاش است تا با بیان دیدگاه قرآن، سنت و اقوال سلف، اهمیت امنیت را مورد بررسی قرار دهد. همچنین، در طول تحقیق به موضوعاتی مانند تعریف امنیت، انواع آن و راههای تحقق آن پرداخته و خواننده را با آنها آشنا میکند.
واژگان کلیدی: امنیت، اسلام، نیازهای انسان، امنیت فردی، امنیت اجتماعی، عوامل ایجاد امنیت، موانع برقراری امنیت.
مقدمه
دین اسلام با محوریت قرآنکریم دربردارندهی اصول منسجم، هماهنگ و ناظر به زندگی فردی و اجتماعی انسانها میباشد. دین اسلام دینی است که تمام ابعاد و جوانب زندگی بشر را بررسی کرده و طبق حوایج و نیازهای انسانها، برایشان قوانین وضع نموده است.
یکی از مهمترین نعمتهای بیبدیل الهی، تحقق امنیت در جامعه است. امنیت به سبب ارزش و جایگاه عظیم آن در زندگی هر انسانی، بزرگترین نعمت الهی دانسته شده است. آثار و برکاتی که برای امنیت بیان شده است و میشود، خود بهترین شاهد و دال بر اهمیت و ارزش امنیت، سکون و آرامش در زندگی بشر است.
امنیت، عامل توسعه، گسترش، ترقی و پیشرفت مادی و معنوی در جامعه میباشد؛ در سایهی امنیت، استعدادهای نهفته شکوفا شده، هنرها ظاهرگشته و حرفههای متعددی در جامعه ایجاد میشود که قطعاً رفاه و آسایش جامعه را به همراه خواهد داشت. با وجود امنیت، تاجران و کسبهکاران با اطمینان خاطر در هرگوشهای از کشور و یا شهر میتوانند جهت اشتغالزایی مردم سرمایهگذاری کنند و این خود نوعی شکوفایی و رشد یک ملت و وطن است. اما در صورتی که امنیت در یک جامعه وجود نداشته باشد، استعدادها از بین میروند، دانشمندان مهاجرت میکنند، خبرگان و ماهران برای حفظ جان خود به کشورهای امن و آرام پناه میبرند. این وضعیت نشاندهندهی شروع فرآیند سقوط، شکست و از بین رفتن یک مملکت و جامعه است. در نهایت، اهمیت امنیت و ضرورت ایجاد آن، در هر جامعه به وضوح احساس میشود؛ بنابراین لازم است به اهمیت امنیت توجه داشته و برای حفظ آن تلاش کرد.
یکی از نیازهای ضروری بشر در کنار خوراک، پوشاک و مسکن، احساس امنیت است و اسلام نیز همواره به نیازهای بشری عنایت و توجه کامل داشته است. از جملهی این نیازها یکی هم امنیت است که باید به آن توجه کامل داشت و برای آن تدابیری اندیشید و قوانین احتمالیای را جهت پیشگیری از عوامل احتمالی سلب امنیت، وضع کرد.
تحقیق حاضر گامی است در همین راستا، تا اهمیت، ضرورت و جایگاه امنیت را از دیدگاه اسلام بیان دارد؛ در مقالهی حاضر سعی شده است که نکات بسیار مهم و ارزندهای دربارهی امنیت و جایگاه آن، خدمت خوانندگان ارائه شود.
By محمد فاتح