جواب: الف: صوم (روزه) درلغت خودداری، دوری از انجام عملی را گویند و همچنان برای خودداری از خوردن؛ نوشیدن؛ نکاح؛ راه رفتن؛ سخن وغیره استعمال می‌گردد و همچنان خاموشی را نیز صوم گویند زیرا خاموش نگهداشتن زبان از سخن گفتن است قرآن در حکایت از مریم می‌گوید: « اِنِّیْ نَذَرْتُ لِلرَّحْمنِ صَوْمًا فَلَنْ اُکَلِّمَ الْیَوْمَ اِنْسِیًّا» (مریم/26) من برای (خدای) رحمان روزه و نذر کرده‌ام و امروز مطلقاً با انسانی سخن نخواهم گفت.
صوم (روزه) در اصطلاح شریعت اسلامی عبارت است از نگهداشتن نفس انسان از خوردنی‌ها نوشیدنی‌ها، خواهشات شهوانی؛ وامور منفی اخلاقی که با نیت از طلوع فجرصادق تا زمان غروب آفتاب دوام می‌داشته باشد. روزه را به پارسی بخاطر روزه می‌گویند که این عبادت عبادتی است که معمولاً در روز ادا می‌شود.
سوال: رمضان را در لغت و اصطلاح واضح سازید؟
جواب: رمضان در لغت از کلمه (رمضاء)گرفته شده که به معنای شدت حرارت می‌باشد عرب زبان‌ها می‌گویند (رمض الیوم) گرمی امروز بسیار شدت گرفت همچنان می‌گویند: (رمض النصل) شمشیر را در بین دو سنگ هموار گذاشت بخاطر اینکه آنرا بکوبد تا هموار گردد.
علت تسمیه ماه رمضان را دانشمدان اسلامی به معنی آن سوق می‌دهند و می‌گویند که این ماه را رمضان نامیدن “لانه یرمض الذنوب أی یحرقهابالآَ عما الصالحة” زیرا گناهان را با اعمل نیک می‌سوزاند و بعضی‌ها می‌گویند ازینکه دلها با کثرت شنیدن ارشادات و موعظه‌ها چنان گرفته می‌شوند و گرم می‌گیرند مثل ازینکه ریگ‌ها و سنگ‌ها در وقت گرمی حرارت قوی می‌داشته باشند و بعضی‌ها می‌گویند که کلمه رمضان از کلمه (رمضت الشی) گرفته شده است یعنی چیزیکه میان دوسنگ آرد شود بدین معنا که گناهان انسان در میان اعمال صالحه زیاد متلاشی می‌گردد واز بین می‌رود به همین دلیل این ماه به رمضان مسمی شده است.
رمضان در اصطلاح شریعت اسلامی رمضان ماه نهم از ماه‌های مبارک سال قمری بوده که دربین ماه شعبان و شوال واقع بوده و گرفتن روزه در آن بالای هر مومن یکتا پرست فرض می‌باشد ماه نزول قرآن و در آن شبی است که از هزار ماه عبادت برتریت دارد این ماه، ماه بخشایش گناهان و خلاصی گنهکاران از عذاب الهی می‌باشد.
سوال: دلیل فرضیت روزه رابیان کنید؟
جواب: روزه از جمله عبادات است که بالای تمام پیامبران و امت‌های شان فرض بوده است؛ البته اختلاف در شرایط و تعداد روزها وکیفیت آن انکار ناپذیر است ولی به صورت صورت کُل روزه عبادت مشترک تمام پیامبران الهی و ادیان آسمانی می‌باشد خداوند متعال در این زمینه می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» (بقره/183).
ای کسانی که ایمان آورده اید روزه بر شما مقرر شده است همانگونه که بر کسانی که پیش از شما بودند مقرر شده بود تا باشد پرهیزگاری کنید.
سوال: زکات را درلغت و اصطلاح تشریح کنید؟
جواب: رکن چهارم اسلام زکات است زکات در لغت دو معنا دارد:
1- پاکی و نظافت 2- رشد و افزایش
زکات در اصطلاح: فرضی است بالای شخص آزاد، بالغ ومسلمان که ملکیت تام یک نصاب مال را داشته و برآن یکسال بگذرد و یک مقدار معین از مالش را به مستحقین آن بدهد.
ویا ادای قسمتی ازمال خود را برای مستمندان و مستضعفان دهد زکات می‌گویند برای اینکه با این کار مال وهم زمان با آن نفس آدمی پاک وتزکیه می‌گردد کسی که از آن ثروت خدا دادگی حق بندگان الله جل‌جلاله را ادا نمی‌کند نه تنها مال و داریش ناپاک است، بلکه نفس او نیز ناپاک است مانند بخل، حسد،کینه… او به اندازه تنگ نظر است بقدر خودخواه است و به‌قدری پول‌پرست است که اداء نمودن حق الله متعال بزرگی که با بخشیدن ثروتی از نعمت‌های حقیقی‌اش بر او منتی گذاشته است ناراحت می‌گردد از این‌چنین شخصی چه انتظار میتوان داشت که در داردنیا کار خیر به منظور کسب رضایت الله جل‌جلاله انجام دهد هیچ‌گونه فداکاری بخاطر دفاع از ایمان و عقیده خود انجام نمی‌دهد لذا هم قلب این‌چنین شخص ناپاک است و هم مال او که آن را با پامال ساختن حقوق بندگان الله جمع میسازد به همین دلیل است که خداوند می‌فرماید: «وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ» (حشر/ 9).
کسانیکه از خسیسی نفس خود محفوظ شوند آنان رستگارانند.
دلایل فرضیت زکات: فرضیت زکات به آیات متعدد قرآنکریم ثابت است که اینک چند آیات مبارکه را ذکر می‌کنیم الله متعال می‌فرماید: «وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ» (بقره/ 43).
ترجمه: و نماز را بر پا دارید و زکات را بدهید و با رکوع کنندگان رکوع کنید.
سوال: معنی لغوی و اصطلاحی حج را شرح دهید؟
جواب: حج رکن پنجم اسلام حج است که یک کلمه عربی بوده در لغت به معنای قصد کردن و در اصطلاحی شرعی عبارت از قصد زیارت بیت‌الحرام درموسم حج بخاطر ادای مناسک آن می‌باشد حج برای هرفرد مسلمان آزاد، عاقل، بالغ وصحت‌مند که قادر به مصارف آن که افزود از زندگی او باشد یکبار فرض است برای اینکه در ایام حج مسلمانان از سراسر جهان قصد و عزم زیارت بیت الله جل‌جلاله را می‌کنند این قصد وعزم آنها را حج می‌گویند و مناسک جمع منسک به معنای تقرب و نزدیکی به الله جل‌جلاله می‌باشد و اعمال حج را هم مناسک گفته‌اند به دلیل اینکه حج با عث تقرب ونزدیکی به الله جل‌جلاله می‌شود.
سوال: فرضیت حج را از قرآن، سنت و اجماع ثابت کنید؟
دلیلی از قرآن قول الله متعال می‌باشد که می‌فرماید: «وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا ۚ وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ» (آل عمران/97).
ترجمه: وبرای الله حج آن خانه بر عهده مردم است البته برکسی که بتواند به سوی آن راه یابد و هرکی کفر ورزد یقیناً الله جل‌جلاله از جهانیان بی‌نیاز است.
ازاحادیث نبی کریم نیز فرضیت حج ثابت می‌شود و اجماع صحابه رضی‌الله‌عنهم‌اجمعین نیز بر آن منعقد شده است.
By محمد فاتح