در هر حکمی از احکام اسلامی، حکمتهایی بسیار نهفته است که انسان مسلمان با پیادهسازی آن، به حکمتهای آن دست خواهد یافت. یکی از احکام اجتماعی اسلام، ادا نمودن نماز جنازه بهصورت دستجمعی هست که انسان مسلمان باید با ادا نمودن این حکم، به ارزشهایی که تا حدودی در جامعه به فراموشی سپرده شده است، متذکر شود.
گاهی انسانها بنابر حالاتی که در جامعه بر آنها حاکم میگردد، از دستورات اخلاقی اسلام به دور میمانند و بعضی از ارزشها را زیر پا مینمایند، ولی با اشتراک در نماز جنازه چهبسا با سر به گریبان کردن، به یاد بداخلاقیها و ناهنجاریهایی که تاکنون انجام میدادهاند، بیفتند و این لحظه، لحظۀ تغییر در مسیر و روند زندگی او گردد.
5ـ فراموش نکردن عزیزان
سایۀ تاریک وظایف مادی گاهی بهقدری بر زندگی انسان مسلمان سایه میافکند که خیلی از عزیزان را به فراموشی سپرده و همۀ هموغم او جمعآوری مال و متاع دنیایی میگردد. گاهی برخی از انسانها بهاندازهای در این مادیات غوطهور میشوند که حتی خود و آیندۀ خود را فراموش میکنند. هرگز به ذهنش خطور نمیکند که فامیلی دارد و عزیزانی که میبایست به ملاقات و دیدنشان رفته و صلۀ رحم را بهجا آورد.
در حقیقت ادا نمودن نماز جنازه، انسان را بیدار مینماید و در گوش و ذهنش طنینانداز میگردد که تا دیر نشده است باید یاد زندهها را نمود و به ملاقات اقوام و عزیزان رفت، چون وقتیکه پیک اجل سراغ آنها آمد، بر پیکر و جنازۀشان آمدن، دردی را دوا نخواهد نمود.
با مشاهده نمودن جنازه در مقابل خود، هزاران افسوس و یکلحظه دیدن و همصحبت شدن با او در دل انسان جوش میزند، ولی افسوس که دیگر دیر شده است و این لحظۀ کوتاه با میلیونها پول نیز خریداری نمیگردد. ولی اگر انسان در زندگی خود متوجه عزیزان خود باشد، با اندکترین هزینه خواهد توانست به ملاقات آنها رفته و حال و احوال آنها را جویا شود.
انسان به هراندازه که عزیزان خود را فراموش کرده باشد، وقتی در مراسم تشییعجنازۀ دوست و عزیزی شرکت کند، این ایده به ذهنش خطور خواهد نمود که بعد از فراغت از جنازۀ این دوست و عزیز، از سایر دوستان و عزیزان خبرگیری خواهد نمود.