نویسنده: شکران احمدی
اصطلاح اهل سنت و جماعت در قرآن و سنت
اصطلاح «اهل سنت و جماعت» برگرفته از احادیث صحیح رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم و مفهوم آیات قرآن کریم است. در آیات متعدد قرآن کریم، اتباع پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم و صحابۀ او بیان شده است. برخی از این آیات عبارتند از:
-
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ»؛ ترجمه: «ای مؤمنان، از خدا و پیغمبر اطاعت کنید.»
-
«وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَاحْذَرُوا»؛ ترجمه: «از خدا و از پیغمبر فرمانبرداری کنید و [از مخالفت فرمان خدا و پیغمبر] خویشتن را بر حذر دارید.»
در اتباع از صحابه رضی‌الله‌عنهم (جماعت) نیز خداوند عزوجل می‌فرماید:
-
«وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ»؛ ترجمه: «پیشگامان نخستین مهاجرین و انصار و کسانی‌که به نیکی روش آنان را در پیش گرفتند و راه ایشان را به خوبی پیمودند، خداوند از آنان خشنود است و ایشان هم از خدا خوشنودند».
-
«وَمَنْ يُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُ الْهُدَى وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَسَاءَتْ مَصِيرًا»؛ ترجمه: «کسی‌که با پیامبر دشمنی کند بعد از آنکه راه هدایت برای او روشن شده است و راهی جز راه مؤمنان، در پیش گیرد او را به همان جهتی که دوستش داشته، رهنمود می‌گردانیم و به دوزخش داخل می‌گردانیم و دوزخ چه بد جایگاهی است.»
بدون تردید، مؤمنان راستین، صحابۀ پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم هستند. چنانکه خداوند عزوجل آنان را مؤمنان راستین می‌خواند و می‌فرماید:
-
«لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ»؛ ترجمه: «خداوند از مؤمنان راضی گردید، همان دم که در زیر درخت با تو بیعت کردند.»
-
«وَلَكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمَانَ وَزَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ وَكَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْيَانَ أُولَئِكَ هُمُ الرَّاشِدُونَ»؛ ترجمه: «اما خداوند ایمان را در نظرتان گرامی داشته است و آن را در دل‌های‌تان آراسته کرد و کفر و نافرمانی و گناه را در نظرتان زشت و ناپسند جلوه داده است، فقط آنان راه‌یابند و بس.»
