نویسنده: دکتور فضل احمد احمدی
2- مراسم مذهبی مسیحیان
مراسم مذهبی یکی اساسیترین نمادها و ارزشهای دینی است که پیروان هر دین و مذهب به آن پایبنداند و بهگونهای در یک روز چند بار، روزی یکبار، چند ماه یکبار و یا در طول عمر یکبار انجام میدهند. در واقع این مراسم و ارزشها است که رابطه میان دین و پیروان آن را مستحکمتر ساخته و نشان میدهد که فلان شخص به کدام دین و مذهب است. مسیحیت از طریق شعایر دینی از جمله مراسم درام فدیه و بازخریدن گناهان، بیش از هر وسیله یا واسطهی دیگری با پیروان و مؤمنین به دین مسیح تماس برقرار ساخته است. منظور از شعایر مقدس مذهبی، آداب و رسمهایی است که به اعتقاد مسیحیان به دستور خود حضرت عیسی علیهالسلام برگزار شده است.
تعدد این آداب و رسوم مقدس، همانطوری که اشاره شد، در مذهب ارتدوکس و کاتولیک به هفت آیین رسیده است؛ درحالیکه مذهب پروتستان بهطور سنتی تنها دو مورد از آنها را پذیرفته است. با این حال، در ادامه به چند مورد معروف و مشهور از این آیین و مراسمها اشاره میشود:
-
مراسم غسل تعمید: اصلیترین رسم در آیین مسیحیت که برای همه ضرورت دارد، غسل یا شستن تعمید است. شخص با تعمید به جامعهی مسیحیت وارد میشود و رسالت دایمی کلیسا را بر عهده میگیرد. این رسالت عبارت است از گواهی دادن به کارهای نجاتبخش خدا به وسیلهی حضرت عیسی علیهالسلام. به عقیدهی هر مسیحی، تعمید وسیلهای است که خدا از طریق آن، همهی آثار زندگی و مرگ عیسی علیهالسلام را به شخص عطا میکند. تعمید اصولاً با گونهای شستشو انجام میگیرد؛ در برخی کلیساها رسم است که با ریختن آب بر سر شخص، وی را تعمید میدهند. در هنگام تعمید، کشیش این عبارت را که از آخر انجیل «متی» اقتباس شده است، میخواند: «تو را به نام پدر، پسر و روحالقدوس تعمید میدهم».
-
آیین تأیید: مراسم تأیید تکمیلکنندهی مراسم اولیه است. به سخن دیگر نیمهی دوم از سلوک و پیشرفت در زندگی هر مسیحی «تأیید» نامیده میشود. در نیمهی اول، یعنی تعمید بر نجات از گناه تأکید میشود و طی آن خدا با فرد گناهکار آشتی میکند و وی را به سوی زندگی بر اساس ایمان و اطاعت خدا میخواند؛ اما در نیمهی دوم، یعنی «تأیید» بر جنبهی مثبت ادای شهادت به آنچه خدا به وسیلهی عیسی علیهالسلام برای بشریت محقق ساخته است و کمک خواستن از روحالقدوس، تأکید میشود. در واقع رسم «تأیید» یک فرد مسیحی، تکمیلکنندهی آیین غسل تعمید به حساب میآید که طی این مراسم، هر کس پیمان و عهدی را که در مراسم تعمید بسته است، مورد تأکید و تأیید مجدد قرار داده و به این ترتیب جزو جماعت و پیروان کلیسا در میآید.
-
آیین توبه و طلب بخشایش: مراسم توبه و طلب بخشش از جمله آیینهایی است که وقت معین ندارد، پیروان مسیحیت هر زمان و در هر مکان که خواسته باشند، میتوانند این مراسم را برگزار نمایند. به عبارت دیگر، مراسم غسل تعمید و تأیید و تنفیذ فرد به عنوان یک مسیحی معقتد و عضو کلیسا، آیینهایی هستند که در طول زندگی فرد تنها یکبار انجام میشوند؛ اما آیین توبه و طلب بخشایش-که در کلیسای کاتولیک روم انجام میشود- را میتوان در هر زمان و هرچند نوبت که فرد خواسته باشد، برگزار کرد. این مراسم برای جبران گناهانیکه از زمان غسل تعمید به بعد انجام شدهاند طراحی شده و به مثابهی آیینی است که در خلال آن لطف و فیض برای بخشش و مغفرت گناهانی خاص صدور مییابد. در این مراسم چهار عمل خاص انجام میشود: توبه، اقرار به گناهان، رضایت نفس و اعلام آمرزش گناهان توسط کشیش. نصارا در این مورد فکر میکنند کشیشان به نیابت از خداوند امر و نهی میکنند و آنها در دین اقتدار کامل دارند، حلال را حرام و حرام را حلال میسازند و گناهان مجرمین را میبخشند و برای آنان بهشت مهیا میسازند (القفاری والعقل، 1992: 73). خداوند در مورد همین باور مسیحیان در سورهی توبه میفرماید: «اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللَّهِ وَالْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا إِلَهًا وَاحِدًا لَّا إِلَهَ إِلَّا هُوَ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ»
-
آیین عشاء ربّانی: منظور از عشاء ربانی آخرین شامی است که حضرت عیسی علیهالسلام با شاگردانش مینشینند و پس آن به باور آنان ناپدید میشود. به عبارت دیگر، این آیین با عقیدهی نجات و رستگاری، پیوند نزدیک دارد و نماد حلول و تجسید محسوب میشود و یادبود بازسازی شام آخر حضرت عیسی با شاگردان در شب قبل از مرگ اوست. به زعم مسیحیان، عیسی در آن مراسم نان و شراب را به عنوان گوشت، خود به شاگردان داد تا آنها را بخورند و بنوشند. مسیحیان هنگامیکه در این مراسم شرکت میکنند، باور دارند که مسیح با جسم خود نزد آنان حاضر میشود. هنگام تبرّک نان و شراب، پیشوای مراسم سخنان عیسی علیهالسلام را در شام آخر میخواند؛ علاوه بر خواندن کتاب مقدس و خوردن قربانی، همخوانی و دعای توسل و شکر انجام میپذیرد. برخی از مسیحیان این مراسم را همه روزه در میان اعضای خانوادهی خود انجام میدهند.
ادامه دارد…