ترجمه: و چون بندگان من، از تو درباره‌ی من می‌پرسند، بگو من نزدیکام [چنانکه] وقتی یکی مرا میخواند، به فراخوانش پاسخ مناسب میدهم؛ پس باید از امر و نهی من فرمان برند و به من ایمان داشته باشند، تا بر راه درست زندگی [شعور خالص فطری عقلی] قرار بگیرند.
حدیث:
«کلمتان خفیفتان علی اللسان، ثقیلتان في المیزان، حبیبتان عند الرحمن: سبحان الله و بحمده، سبحان الله العظیم.» (صحیح الجامع الصغیر و زیاداته)
ترجمه: دو کلمه هست که بر زبانآوردن شان آسان، بر میزان [محاسبه‌ی الهی] سنگین و در نزد خدا بسیار پسندیدهاند: «سبجان الله و بحمده، سبحان الله العظیم».
داستان:
مگسی بود که در یک پنجره‌ی بسته گیرمانده بود و تقلا میکرد تا از آن بیرون شود: این طرف و آن طرف و بالا و پایین بال میزد، تا سرانجام از نفس افتاد و مرد؛ در حالی که در همان نزدیکی، یک دروازه باز بود؛ اما او تقلا نکرده بود تا آن را پیدا کرده، از آن بیرون رود: او فقط بر یک روش [دم دستی] لج کرده بود، و سرانجام با همه تقلا‌ی لجوجانه مرد.
در مقابل پژوهشی/آزمایشی وجود دارد که بر موش‌ها انجام شده است برای درک توانایی‌های موش‌ها در رفتارشان هنگام برخورد با مشکلات. پژوهشگران، یک موش را در یک میدان قرار دادند و قطعه‌پنیری در یک سوی دیگر میدان. موش شروع کرد به جستجو برای پیداکردن پنیر. اما هربار روش متفاوتی در پیش میگرفت تا سرانجام پنیر را پیدا کرد و آن را خورد. همین آزمایش چندبار تکرار شد و پژوهشگران آزمایش، این بار پنیر را جای دیگری گذاشتند و موش را در همان میدان، البته این بار در یک جای دیگر، رها کردند. طبیعی بود که اول موش به سراغ همان جای قبلی برود، اما پنیر آنجا نبود و آن را پیدا نکرد. او این بار نیز چندین روش را در پیش گرفت و آنقدر این طرف و آن طرف جُست تا بالاخره پنیر را یافت. پرسش این است که چه تفاوتی وجود دارد میان رفتار مگس و رفتار موش؟ هر دو، تلاش زیاد به خرج دادند، اما مگس فقط بر یک روش تلاش زیاد به خرج میداد، در حالی که موش هربار که موفق نمیشد، سمت و روش خود را عوض میکرد: مگس انعطافپذیر نبود، و فقط بر روش مألوف خودش پافشاری میکرد، اما موش انعطافپذیر بود و هربار، روش متفاوتی در پیش میگرفت. باری؛ رمز موفقیت موش انعطافپذیریاش بود.
حکمت:
خردمندترین آدمها، آنی ست که بیش از دیگران، سعی میکند برای [اشتباهات] مردم، بهانه‌ای برای بخشش در نظر بگیرد.
ترجمه: پروردگارا! شنیدیم که یک منادی ایمان، فرا میخواند که به پروردگار تان ایمان بیاورید و ما ایمان آوردیم؛ پس از گناهان مان درگذر و پرونده‌ی سیاه ما را بشوی و ما را با نیکان بارگاهت محشور کن.
درس:
همیشه، در رویاروییات با مشکلات، روش متفاوتی تجربه کن؛ که انعطافپذیری یکی از رازهای موفقیت است.
