نویسنده: ام‌عائشه
اسباب درمان ارجای معاصر
-
اهتمام به انتشار مذهب سلف صالح و منهج آنان در دریافت عقیده؛ از مهم‌ترین جوانب این امر، چنگ زدن به نصوص شریعت و پایبندی به فهم آن است به شیو‌ه‌ای که سلف فهم نمود‌ه‌اند، و برای این کار بایستی از کلیۀ امکانات موجود اعم از: اجلاس‌‌ها، خطبه‌‌ها، مقالات، برنامه‌‌های تبلیغاتی، و… استفاده کرد؛
-
تبیین اصل گمراهی و انحراف همۀ فرقه‌های مرجئه که روی‌گردانیدن از بیان کتاب و سنت است به خاطر نام‌ها و اصطلاحاتی که خود درست کرد‌ه‌اند و نیز کنار گذاشتن اجماع سلف صالح در این مسائل است. همان‌گونه که شیخ‌الاسلام ابن تیمیه رحمه‌الله می‌فرماید: «مرجئه در این اصل از بیان ظاهر کتاب و سنت و اقوال صحابه و تابعین عدول کرده و بر رأی خود و بر آنچه با درک خود از لغت به دست آورد‌ه‌اند، اعتماد نمودند که این راه و روش اهل بدعت است.» به همین دلیل، امام احمد رحمه‌الله فرموده است: «بیشتر آنچه مردم را به خطا وا‌می‌دارد، تأویل و قیاس است.»
به همین دلیل، اهل بدعت از معتزله، مرجئه، روافض و سایر گروه‌‌های مشابه، قرآن را با تأویل و تفسیر خود از لغت آن تفسیر می‌کنند. آن‌‌ها بر احادیث وارده از پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم، صحابه و ائمۀ مسلمین، هم‌چنان بر سنت، اجماع اصولی سلف و آثار آنان تکیه نمی‌کنند؛ بلکه تن‌ها بر عقل و تأویل شخصی خود و کتب ادبیات و کلامی که رهبران‌شان تدوین کرد‌ه‌اند، اعتقاد و باور دارند.
-
ارائۀ جنبه‌های اعتدال و میانه‌روی اهل سنت در مسائل ایمان در مقایسه با اهل غلو (خوارج و معتزله) و اهل تفریط (مرجئه) و در مقایسه با سایر فرق.
-
لازم است که از جدال مذموم در اصول عقیده به دلیل مشکلاتی که از آن ناشی می‌شود، پرهیز گردد؛ جدال مذموم: جدالی بدون علم شرعی و یا جدالی است که مصلحت شرعی را برآورده نمی‌سازد و موجب دفع باطل و یا آشکار شدن حقی نمی‌شود. امام احمد رحمه‌الله در وصیتی فرمود‌ه‌اند: «به سنت و حدیث چنگ زنید که الله به‌واسطۀ آن به شما نفع می‌رساند و از عمیق شدن در جدال و کشمکش بپرهیزید، زیرا واقعیت این است که کسی‌که علاقه‌ای به علم کلام دارد، رستگار نخواهد شد؛ زیرا کلام به‌سوی نیکی دعوت نمی‌کند. من علاقه‌ای به کلام و جدال ندارم، بلکه به سنت و روایات فقهی که به شما سود می‌رساند، التزام دارم. خود را از مناظره و کلام با اهل شبهه و جدال دور کنید. مردمان پیش از خود را دیدیم و فهمیدیم که این جدال‌‌ها را نمی‌دانستند. عاقبت علم کلام به خیر نمی‌رسد، الله تعالی ما و شما را از این فتنه‌‌ها دور کند و از اسباب هلاکت، عافیت عنایت کند.»
