بعد از فتح سرزمین‌های بنی مصطلق، تمام اهل آن مسلمان شدند و پایبند احکام الهی گردیدند. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم در همین غزوه با جویریه دختر یکی از سرداران بنی مصطلق ازدواج نمودند، این خود یک تأثیر عمیقی در روح و روان مردم آن منطقه داشت؛ زیرا اکنون پیامبر مکرم اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم با آن‌ها رابطه‌ی خونی دارند و در میان آن‌ها راه پیدا کرده‌اند.
بنی مصطلق روزبه‌روز از خلاق خوب پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم بیشتر آگاه شده و تأثر می‌گرفتند؛ تا جایی‌که همه به اسلام گرویدند و کسی در حالت کفر باقی نماند.
حضرت خالد چه نقشی را در این غزوه ایفاء می‌کرد؟
از آن جایی‌که معلوم است، حضرت خالد رضی‌الله‌عنه هیچ نقشی در این غزوه نداشته است؛ زیرا آن غزوه در سال پنجم هجری قمری رخ داده است، درحالی‌که او قبل از فتح مکه در سال‌های هفتم و هشتم هجری اسلام آورده است؛ اما بعد از این‌که بنی مصطلق در سال پنجم هجری مسلمان می‌شوند، حضرت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم حضرت خالد رضی‌الله‌عنه را جهت انجام مأموریتی، به آنجا می فرستند؛ چنانچه در عنوان ذیل بیان می‌گردد.
فرستادن خالد ابن ولید به‌سوی بنی مصطلق
بعد از مسلمان شدن بنی مصطلق، نبی مکرم اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم حضرت ولید ابن عقبه رضی‌الله‌عنه را جهت جمع‌آوری زکات به‌سوی آن‌ها فرستاد، بنی مصطلق با شنیدن این خبر، از شهر بیرون آمده و به استقبال حضرت ولید شتافتند؛ ولی او بیم‌ناک شد و فکر کرد که آن‌ها مرتد شده و به قصد کشتن من از شهر بیرون آمده‌اند، ازاین‌رو دوباره به مدینه برگشت و خبر ارتداد آن‌ها را به پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم رساند. این بار پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم حضرت خالد ابن ولید رضی‌الله‌عنه را به دیار بنی مصطلق فرستادند تا ببیند که آیا آن‌ها به دین اسلام پایبند هستند یا خیر؟ بعد از آن زکات‌شان را جمع‌آوری کند. طوری‌که معلوم است حضرت خالد رضی‌الله‌عنه از زیرکی زیادی برخوردار بود؛ لذا با هیئت بزرگی به آنجا رفت و تمام اعضای استخباراتی خویش را میان مردم منتشر ساخت و خود نیز مواظب اوضاع آن‌ها بود، بالآخره یارانش آمدند و گذارشات امیدوارکننده‌ای را به او ارائه دادند و او نیز مشاهده نمود که واقعاً مردم به دین و احکام اسلام پایبند هستند؛ لذا اعلان جمع‌آوری زکات نمود.
هنگامی‌که حضرت خالد اموال زکات را جمع‌آوری کرده و با خود به مدینه برد و به خدمت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم حاضر شد، قضیه را برای آن‌حضرت صلی‌الله‌علیه‌وسلم تعریف نمود که همه خوش و خرم و پایبند دین هستند؛ آنجا بود که این آیه‌ی مبارکه نازل شد: «يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ» (ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! اگر انسان فاسقی برای شما خبری آورد، زود آن را قبول نکنید؛ بلکه آن را تحقیق و بررسی کنید تا مبادا بنابر نادانی و عدم آگاهی به قومی آسیبی برسانید و سپس بر آن‌چه کردید پشیمان و نادم شوید.)
از این جریان فهمیده می‌شود که واقعا حضرت خالد رضی‌الله‌عنه چه اندازه وارستگی و شایستگی داشته است که پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم او را برای تحقیق این قضیه فرستاد؛ زیرا او به‌خوبی می‌تواند از وسع این مسئولیت بر آید و با روش خوب و درست آن را اداء نماید، اگر نیاز به جنگ شود هم او به‌خوبی می‌داند چطور بجنگد و اگر نیازی به صلح و یا نصیحتی شود، بازهم به درستی می‌تواند آن را انجام دهد.
By محمد فاتح