نویسنده: رحمتالله رحمانی
تربیت فرزند جزو پیچیدهترین وظایفی است که هر پدر و مادری بر عهده دارند و رابطه والدین با فرزندان میتواند تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. محققین در پژوهشی نشان دادهاند که«تسلط والدین به ویژه مادران به مهارتهای ارتباطی» میتواند پرخاشگری را در فرزندان کاهش دهد.روانشناسان معتقدند مشکلاتی نظیر پرخاشگری، تعارض و ارتباط نامطلوب با دیگران مخصوصا با خود والدین، می تواند ناشی از عدم یادگیری یا اجرای صحیح ارتباط موثر و درست از سوی پدر و مادر با فرزند باشد.
ارتباط با فرزند چندان ساده و آسان نيست. همانگونه که تا به حال آموختیم منظور از ارتباط، صرفاً سخنگفتن يا شنيدن سخن نيست؛ چون سخنگفتن، هميشه نشانه ايجاد ارتباط نيست و چه بسا ارتباط يکسويه پديد آورد. مراد از ارتباط، ارتباط دوطرفه، مداوم، تأثيرگذار و نتيجهبخش است.
نکته مهم اینه که ارتباط والدین با یکدیگر، صمیمیت و احترامی که بر این رابطه حکمفرماست، اصلیترین محور تأمینکننده سلامت روانی فرزند بویژه در دوران کودکی است.
آسیبی که فرزندان از ناهماهنگی والدین میبینند معمولاً بیشتر از آسیبی است که ممکن است از روش غلط تربیتی یکی از والدین ببینند.
یکی از مراحل رشد حساس دوره نوجوانی هست از مهارت های ارتباط موثر که در ارتباط با نوجوان بسیار میتواند کمک کننده باشد گوش دادن فعال است. گوش کردن به صحبتهای نوجوان بیش از صحبت کردن اهمیت دارد. زیرا نوجوان احساس میکند او را درک میکنید. بکوشید حداقل روزی ۲۰ دقیقه شنونده صحبتهای او باشید. با روی باز رو به روی او بنشینید، در چشمهایش نگاه کنید و صحبتهایش را تکرار کنید. برای مثال، فرزندتان میگوید: من، امروز تکالیف زیادی دارم در جواب بگویید: پس امروز حسابی سرت شلوغه؟ او میگوید: امروز معلمم جلوی همه دانشآموزان با من دعوا کرد. در جواب بگویید: پس امروز از این که معلمت باهات دعوا کرد، ناراحت شدی؟ گوش کردن فعالانه چیزی فراتر از کلمات است. شما غم، شادی، رنجِش یا ناراحتی فرزندتان را باید از پس کلمات و تعابیر او با تمام وجود حس کنید تا بتوانید خود را در موقعیت او قرار دهید. به او فرصت دهید صحبت کند. با عجله حرفش را قطع نکنید.
در این مورد دانستن چند نکته مهمه
1ـ اگر والدین زمانی که نوجوان، حوصله و وقت کافی دارد با او صحبت کنند، بهتر نتیجه میگیرند. اگر وقتی نوجوان خود را برای رفتن به میهمانی دوستش آماده میکند، به او بگویند میخواهم با تو صحبت کنم، نتیجه دلخواه حاصل نخواهد شد. علاوه بر آن، تا زمانی که احساس میکنید که نوجوان مشتاق شنیدن صحبتهای شماست، موضوعات مختلف و رویدادهای زندگیتان را برای او مطرح کنید.
2ـ نظر نوجوان را بیارزش ندانید شاید نوجوان حرفی بزند که به نظر والدین احمقانه و کودکانه باشد. اگر این امر را مستقیما به او بگویید، ناراحت میشود و کمتر صحبت میکند. در برخی موارد که نظر او را قبول ندارید، آن را مطرح نکنید؛ زیرا نوجوان در این مقطع به تایید نیاز دارد…