یکی از نعمات بزرگ الهی، «قوۀ بینایی» است؛ ابزاری که میتواند انسان را به آسمان معرفت ببرد یا به ورطۀ هلاکت بیفکند. نگاه، اگر بهدُرُستی هدایت نشود، دروازهای به سوی «تحریکات مخرب جسمی، روانی و اخلاقی» خواهد بود. در تعلیمات اسلامی، دستور به «غضّ بصر» (پایین انداختن نگاه از نامحرم) با تأکید فراوان آمده است؛ اما آنچه شگفتانگیز است، کشفیات علمی نوینی است که «مطابقت عجیبی» با این دستورات شرعی دارند.
سازوکار بیولوژیکی تحریک جنسی با نگاه
با نگاه کردن مرد به زن نامحرم، و بهخصوص «تکرار نگاه»، مجموعهای از عکسالعملهای شیمیایی و هورمونی در بدن آغاز میشود که مانند «فشردن ماشۀ یک سلاح» است:
üترشح «هورمونهای جنسی» در سراسر بدن
üافزایش ضربان قلب
üگشاد شدن رگهای سطحی و تنگ شدن رگهای میانی
üافزایش فشار خون
üتحریک پروستات،
üبسته شدن مسیر ادرار و باز شدن مسیر مایع منی
üترشح مواد «معطر، مغذی و ضدعفونیکننده» برای آمادگی جنسی
üتغییر در «کیمیای خون» برای آمادگی بدن جهت رابطۀ جنسی و تولید مثل
این عکسالعملها اگر در چارچوب طبیعی خود (رابطۀ مشروع و هدفمند) قرار گیرند، در خدمت بقاء نسلاند؛ اما «رها شدن بصر» در محیطهای آلوده به بیحیایی، این سامانه دقیق را دچار اختلال میسازد.
هشدار قرآن و سنت
خداوند متعال در قرآن میفرماید: «قُل لِّلۡمُؤۡمِنِينَ يَغُضُّواْ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِمۡ وَيَحۡفَظُواْ فُرُوجَهُمۡۚ ذَٰلِكَ أَزۡكَىٰ لَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِيرُۢ بِمَا يَصۡنَعُونَ»[نور: ۳۰] ترجمه: «(اي پيغمبر!) به مردان مؤمن بگو: (آنان موظّفاند كه از نگاه به عورت و محلّ زينت نامحرمان) چشمان خود را فرو گيرند، و عورتهاي خويشتن را (با پوشاندن و دوري از پيوند نامشروع) مصون دارند. اين براي ايشان زيبندهتر و محترمانهتر است. بيگمان خداوند از آنچه انجام ميدهند آگاه است (و سزا و جزاي رفتارشان را ميدهد).»
«ازکى» در لغت یعنی پاکتر و سالمتر؛ هم از نظر معنوی (طهارت از گناه) و هم از نظر جسمی (سلامت بدنی).
رسول اکرم صلیاللهعلیهوآله نیز فرمود: “النظرة سهم من سهام إبليس مسمومة فمن تركها من خوف الله أثابه جل وعز إيمانا يجد حلاوته في قلبه» هذا حديث صحيح الإسناد ولم يخرجاه.” ([1]) ترجمه:«نگاه (به نامحرم) تيري مسموم از تيرهاي ابليس است، هرکس به خاطر ترس از خداوند متعال، (به نامحرم) نگاه نکند، خداوند ایمانی را نصيب او مي گرداند که شیرینی آن را در قلب خويش احساس خواهد نمود.»
تحقیقات علمی پیرامون نگاه و سلامت جسم
در یکی از تحقیقات علمی با سابقهٔ بیستساله، آمده است که نگاه مستمر به نامحرم، با «گردش دائمی هورمونهای جنسی در خون» همراه است. در جامعهٔ معاصر امروزی، که در آن روابط بیحد و مرز و بیحیایی بصری رایج است، این چرخه به آسیبهای فراوان منجر میشود:
الف: آسیبهای اولیه:
·بوی بد در زیر بغل و پاها
·افزایش ترشحات غدد عرق و چربی در ناحیۀ پا و نشیمنگاه
·بروز بواسیر ناشی از تحریک و التهاب ناحیۀ تناسلی
·ایجاد جوشهای صورت (آکنه) ([2]) بر اثر افزایش چربی و هورمونها
·سردردهای مزمن یا میگرن بهدلیل هیجان هورمونی
ب: آسیبهای مفصلی:
·کاهش لزوجت مایع مفصلی میان استخوانها
·اصطکاک و سایش استخوانی
·دردهای شدید در مفصل زانو، لگن و سایر مفاصل بزرگ
ج: آسیبهای قلبی-عروقی:
·کُند شدن ضربان قلب
·احتمال ایجاد لختههای خونی
·کاهش انعطافپذیری رگها و ابتلا به تصلب شرایین
·بیماریهایی همچون «فشار خون بالا»، سکته و بیماریهای قلبی
هورمونها: دوای محدود، سَمِ زیاد
همانطور که سم مار در دوز پایین دارو است، «هورمونهای جنسی» نیز در میزان طبیعی مفیدند؛ اما ترشح مداوم آنها بدون مصرف فیزیولوژیکی، تبدیل به «سمومی داخلی» میشود که سلامت کلی بدن را تهدید میکند.
نشانههای بارز سمیشدن هورمونها
·رایحۀ ناخوشایند بدن
·یبوست مزمن (با بیش از ۵۰ بیماری وابسته)
·زبان سنگین و مشکل در تکلم
·سنگ کیسۀ صفرا
·بزرگی زودرس پروستات
·اختلالات عصبی، حافظه و بینایی (در موارد شدید: نابینایی، فلج، جنون)
در برخی گزارشهای طبی در جوامع غربی، جوانانی در دههٔ سوم زندگی دچار «فرسودگی مفاصل» شدهاند؛ بدون هیچ دلیل ظاهری جُز تحریکات جنسی بیپایان.
تدابیر پیشگیرانه در سنت نبوی
شریعت اسلامی بهدقت، مجموعهای از «فرامین پیشگیرانه» را در این زمینه ارائه فرمودهاند:
·نهی از نگاه دوم به نامحرم
·نهی از تبرج (آشکارسازی زینت توسط زنان)
·نهی از استفادهٔ زنان از عطر در بیرون
·نهی از خلوت با نامحرم
·نهی از دستدادن با زن نامحرم
·توصیه به رابطۀ زناشویی مشروع و منظم
همهٔ این دستورات برای حفاظت جسم و روان انسان از «آسیبهای پنهان اما عمیق» شهوت بیمهار است.
حکمت شرع، سلامت انسان
اسلام نگاه نکردن به نامحرم را نه از جهت محدودسازی؛ بلکه به خاطر «صیانت از سلامت» انسان وضع کرده است. هرگاه علم، پرده از حکمتهای شریعت برمیدارد، ایمان انسان تقویت میگردد. الله جلّ جلاله میفرماید: “لِيَزدَادُوٓاْ إِيمَٰنا مَّعَ إِيمَٰنِهِمۗ“[الفتح: ۴] ترجمه: «تا ايماني بر ايمان خود بيفزايند (و يقين و باور خويش را تقويت نمايند).»
وباعثَ الطَّرْفِ يَرتادُ الشِّفَاءَ لَهُ احبِسْ رَسُولَكَ لا يَأتِيكَ بِالعَطَبِ
ای تو که با تیر نگاه سخت میکوشی، خودت به قتل میافتی با آنچه پرتاب میکنی، نه آنکه به هدف بزنی!
و ای کسی که چشمت را به امید شفا میفرستی، فرستادهات را (نگاهت را) بازدار، که مبادا تو را به هلاکت کشاند.
این ابیات پُرمعنا هشدار میدهند که نگاه ناپرهیزکارانه نه تنها سودی نمیرساند، بلکه آسیب و هلاکت در پی دارد؛ همانگونه که تیر نگاه، پیش از آنکه به دیگری برسد، خودِ پرتابکننده را میزند.([3])
