نگاهی کوتاه پیرموان عقاید و باورهای فرقهٔ دُرُوزِی
بخش اول
چکیده:
از زمانی که صبح اسلام بر روی زمین طلوع کرد، دشمنان آن،[ یهودیان، صلیبی‌ها، مجوس و …] همیشه فتنه‌ها و توطئه‌هایی را علیه این دین پاک، طرح‌ریزی نموده و می‌کوشیدند تا پایه‌های آن را متزلزل ساخته و در فرایضش شک و تردید ایجاد کنند و از مقام رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وسلم بکاهند، تا نور آن را خاموش کنند.
به همین دلیل، خنجرهای زهرآگین یکی پی‌دیگر از سوی این دشمنان بر پیکر جامعه اسلامی فرو می‌رفت، نخستین این خنجرها، حرکت ارتداد از اسلام پس از وفات پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم بود که خلیفه اول ابوبکر صدیق رضی الله عنه، با قاطعیت و قدرت در برابر آن ایستاد؛ حرکتی که از سوی مجوس و یهود طراحی شده بود.
چون دشمنان دریافتند که این روش، موثر نبوده و موفق به متلاشی‌سازی این جامعه نشدند، روش دیگری را در پیش گرفتند تا خنجر زهرآلودشان را وارد سازند؛ این بار عبد الله بن سبأ یهودی کینه‌توز، وارد میدان شد، او با تظاهر به محبت حضرت علی رضی‌الله عنه و اهل بیت، تلاش کرد تا زهر خود و افکار منحرفش را پخش کند.
در واقع، ابن سبأ آموزگار تمام فرقه‌هایی شد که پس از او پدید آمدند؛ زیرا اندیشه‌های الحادی را مطرح ساخت.
یکی از فرقهٔ‌های طراحی‌شده و خنجر زهرآلود دشمن، فرقهٔ «دُرُزوی‌ها» می‌باشد، این فرقه یکی از گروه‌هایی می‌باشد که در بستر جوامع اسلامی ظهور نموده و مدعی برداشت خاصی از دین و شریعت می‌باشد. این فرقه با تفسیرهای خاص، گاه آمیخته با بدعت‌ها و باورهای نادرست، از اصول اصلی اسلام فاصله گرفته است، در این نوشتار تلاش می‌شود تا دیدگاه‌ها، باورها و عملکردهای این گروه مورد بررسی قرار گرفته و با معیارهای قرآن، سنت صحیح و فهم سلف صالح سنجیده شود.
با توجه به کثرت فرقه‌های گمراه و منحرف که در میان مسلمانان پدید آمده‌اند و همانند خنجری در پیکر جامعه اسلامی کاشته شده‌اند – مانند همین فرقه و فرقه‌های نصیریه، اسماعیلیه، بهائیه و دیگران – و نیز به‌سبب ناآگاهی بسیاری از مسلمانان از حقیقت این فرقه‌ها، تا آنجا که برخی، آن‌ها را مذاهب اسلامی می‌پندارند، من بر آن شدم تا پیرامون «عقیدهٔ دروزی‌ها» انتخاب نمایم و در آن تلاش کنم حقیقت این مذهب را برای عموم مسلمانان روشن ساخته، تا حق از باطل برای‌شان آشکار گردد.
در نهایت، به چگونگی پیدایش مذهب «دُروزی» در دوران حکومت «الحاکم بأمر الله»، به‌دست «الدرزی» و «حمزه بن علی» خواهم پرداخت و در ضمن آن، به بسیاری از عقایدی که دروزی‌ها از اسماعیلیه گرفته‌اند، نیز اشاره خواهم کرد.
کلید واژه‌ها:
دروزی‌ها، تاریخ پیدایش، اعتقادات، باورها، سکونت، نقد آن.
مقدمه
اسلام، دینی می‌باشد که بر پایهٔ وحی الهی، عقلانیت سالم و سنت ثابت پیامبر بزرگوار صلی‌الله‌علیه‌وسلم بنا شده است و این دین با نزول قرآن کریم و تبیین‌های دقیق و روشنگرانهٔ پیامبر خاتم، نقشهٔ راهی جامع برای هدایت بشریت ترسیم نموده و تا قیامت پاسخ‌گوی همهٔ نیازهای مادی و معنوی انسان‌ها می‌باشد، با این حال، در طول تاریخ امت اسلامی، همواره گروه‌هایی پدید آمده‌اند که به جای تمسک به اصول متین دین و پذیرفتن اسلام عزیز که عزت دنیا و آخرت‌شان را فراهم می‌کند و ایشان از بند بندگی روحی، نفسانی و شیطانی نجات می‌دهد، به‌سوی برداشت‌های شخصی، الهامات فردی و ادعاهای غیرمستند گرایش یافته‌اند و زندگی دور از شرافت و آرام‌بخش را ترک نموده اند و همین امر باعث شکل‌گیری فرقه‌ها و جریان‌هایی گوناگون گردیده است که نه‌تنها باعث گمراهی و تباهی خود گردیدند؛ بلکه همیشه در تلاش گمراه کردن دیگران و منحرف ساختن انسانیت از راه درست و نجات می‌باشند.
یکی از این فرقه‌های ضال و گمراه و گروه‌های که همواره در تلاش آسیب رساندن اسلام و مسلمانان بوده و می‌باشد و هم فکر و هم‌رکاب صهیونیزم خون‌خوار و سفاک می‌باشند و دستور و مرجع ایشان، (یهودیان بوده)؛ همانا فرقه به‌نام «درزوی‌ها» می‌باشد که با ادعای دست‌یابی به معارف خاص، تجربه‌های عرفانی منحصر به‌فرد، رؤیاهای هدایت‌گر و الهامات شخصی، تلاش دارد تا برای خویش جایگاه معنوی و مرجعیت فکری قائل شود، این گروه با تکیه بر سخنان و تعابیری مبهم و غالباً بی‌پشتوانه، پیروان خود را به مسیری سوق می‌دهد که در بسیاری موارد با چارچوب‌های شرعی، قواعد عقلانی و ضوابط علمی هم‌خوانی ندارد.
فرقهٔ مذکور نه تنها در اصول عقیدتی به ابهامات و تناقضات مواجه است؛ بلکه در رفتارهای اجتماعی و مناسک دینی نیز، گاه به انواع افراط یا تفریط دچار می‌گردد که می‌تواند پیامدهای خطرناکی در سطح فکری، اخلاقی و حتی سیاسی برای جامعه به همراه داشته باشد. تکیه بر رؤیاها به‌جای نصوص وحی، ترجیح احساسات بر استدلال‌های عقلانی و اطاعت بی‌چون و چرا از شخصیت‌هایی خاص که خود را صاحب مکاشفه و الهام می‌دانند، از جمله ویژگی‌هایی است که این جریان را در معرض نقد جدی قرار داده است.
از آنجا که سلامت اعتقادی و حفظ اصالت دین، وظیفه‌ای شرعی و عقلی برای هر مسلمان می‌باشد، شناخت دقیق این فرقه و آشکار ساختن ابعاد فکری و رفتاری آن، گامی مهم در جهت روشنگری دینی، حفاظت از مرزهای عقیده و جلوگیری از گسترش بدعت‌ها محسوب می‌شود، بررسی مبانی فکری، منابع معرفتی، ادعاهای خاص و پیامدهای اجتماعی این جریان، ما را یاری می‌دهد تا به طور دقیق ریشهٔ این فرقه ضاله را شناخته و از اعتقادات و باورهای ایشان باخبر شویم.
در این مقاله مختصر کوشش نموده ام، تا با نگاهی علمی، مستند، جوانب گوناگون این فرقه را به بررسی و تحلیل قرار داده، تا بدین وسیله، چهرهٔ واقعی آن بر همگان آشکار گردد و جامعه از خطر انحرافی این گروه، آگاه گردیده و اجتناب ورزند.
