Close Menu
    Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
    Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
    • انتخاب زبان
      • پښتو
      • English
    • صفحۀ اصلی
    • تحلیل روز
    • اسلام
      • پیامبر اسلام ﷺ
      • قرآن کریم
      • مسلمان
      • عقیده
      • ایمان
      • عبادات
      • معاملات
      • فقه
      • جهاد
      • سیمای اسلام
      • اقتصاد اسلامی
      • مدیریت اسلامی
      • ثقافت اسلامی
      • تصوف
      • جنایات
      • ممنوعیت‌ها
    • ادیان
      1. یهودیت
      2. مسیحیت
      3. بودائیت
      4. هندویزم
      5. زرتشتی
      6. شیطان پرستی
      7. کنفوسیوس
      8. View All

      یهود و جایگاه جهانی آن (بخش دوم و پایانی)

      چهار _15 _نوامبر _2023AH 15-11-2023AD

      خیانت های یهودیان در صدر اسلام (بخش دوم)

      یک _5 _نوامبر _2023AH 5-11-2023AD

      خیانت های یهودیان در صدر اسلام (بخش اول)

      یک _5 _نوامبر _2023AH 5-11-2023AD

      یهود و جایگاه جهانی آن (بخش اول)

      دو _30 _آکتوبر _2023AH 30-10-2023AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش چهارم و پایانی)

      چهار _22 _جنوری _2025AH 22-1-2025AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش سوم)

      سه _21 _جنوری _2025AH 21-1-2025AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش دوم)

      دو _20 _جنوری _2025AH 20-1-2025AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش اول)

      یک _19 _جنوری _2025AH 19-1-2025AD

      متون مقدس و اخلاق در آئین بودا (بخش ششم)

      جمعه _22 _دسمبر _2023AH 22-12-2023AD

      زمینه‌های پیدایش آئین بودا (بخش پنجم)

      چهار _20 _دسمبر _2023AH 20-12-2023AD

      متون مقدس و اخلاق در آیین بودا (بخش چهارم)

      سه _19 _دسمبر _2023AH 19-12-2023AD

      گسترش آیین بودا (بخش سوم)

      دو _18 _دسمبر _2023AH 18-12-2023AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش چهاردهم)

      چهار _28 _فبروری _2024AH 28-2-2024AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش سیزدهم)

      دو _26 _فبروری _2024AH 26-2-2024AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش دوازدهم)

      شنبه _24 _فبروری _2024AH 24-2-2024AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش یازدهم)

      چهار _21 _فبروری _2024AH 21-2-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش هفتم و پایانی)

      یک _17 _مارچ _2024AH 17-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش ششم)

      شنبه _16 _مارچ _2024AH 16-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش پنجم)

      پنج _14 _مارچ _2024AH 14-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش چهارم)

      چهار _13 _مارچ _2024AH 13-3-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌وچهارم و پایانی)

      پنج _26 _دسمبر _2024AH 26-12-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌وسوم)

      سه _24 _دسمبر _2024AH 24-12-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌ودوم)

      دو _23 _دسمبر _2024AH 23-12-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌ویکم)

      یک _22 _دسمبر _2024AH 22-12-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش ششم و پایانی)

      یک _31 _مارچ _2024AH 31-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش پنجم)

      شنبه _30 _مارچ _2024AH 30-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش چهارم)

      چهار _27 _مارچ _2024AH 27-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش سوم)

      سه _26 _مارچ _2024AH 26-3-2024AD

      بحران‌های لیبرالیزم در جهان معاصر «بخش دوم»

      سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD

      بحران‌های لیبرالیزم در جهان معاصر «بخش اول»

      سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD

      پاسبان اندلس (اسپانیا)، سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله «بخش ششم»

      سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD

      فرقهٔ کرامیه «بخش ششم»

      سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD
    • نظریات
      1. الحاد
      2. سیکولاریزم
      3. لیبرالیزم
      4. سوسیالیزم
      5. کمونیزم
      6. دموکراسی
      7. کپتالیزم
      8. فدرالیزم
      9. فاشیزم
      10. فیمنیزم
      11. مارکسیزم
      12. نشنالیزم
      13. استعمار
      14. View All

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌وچهارم و پایانی»

      شنبه _22 _مارچ _2025AH 22-3-2025AD

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌وسوم»

      چهار _19 _مارچ _2025AH 19-3-2025AD

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌ودوم»

      سه _18 _مارچ _2025AH 18-3-2025AD

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌ویکم»

      یک _16 _مارچ _2025AH 16-3-2025AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش چهلم و پایانی)

      سه _17 _سپتامبر _2024AH 17-9-2024AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش سی‌ونهم)

      چهار _11 _سپتامبر _2024AH 11-9-2024AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش سی‌وهشتم)

      چهار _11 _سپتامبر _2024AH 11-9-2024AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش سی‌وهفتم)

      چهار _11 _سپتامبر _2024AH 11-9-2024AD

      بحران‌های لیبرالیزم در جهان معاصر «بخش دوم»

      سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD

      بحران‌های لیبرالیزم در جهان معاصر «بخش اول»

      سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD

      سوسیالیزم (بخش هفتم و پایانی)

      دو _15 _اپریل _2024AH 15-4-2024AD

      سوسیالیزم (بخش ششم)

      یک _14 _اپریل _2024AH 14-4-2024AD

      سوسیالیزم (بخش پنجم)

      شنبه _13 _اپریل _2024AH 13-4-2024AD

      سوسیالیزم (بخش چهارم)

      سه _9 _اپریل _2024AH 9-4-2024AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش هفدهم»

      شنبه _21 _جون _2025AH 21-6-2025AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش شانزدهم»

      پنج _19 _جون _2025AH 19-6-2025AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش پانزدهم»

      سه _17 _جون _2025AH 17-6-2025AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش چهاردهم»

      دو _16 _جون _2025AH 16-6-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وششم و پایانی)

      پنج _6 _فبروری _2025AH 6-2-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وپنجم)

      چهار _5 _فبروری _2025AH 5-2-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وچهارم)

      شنبه _1 _فبروری _2025AH 1-2-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وسوم)

      پنج _30 _جنوری _2025AH 30-1-2025AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش هفتم)

      یک _4 _آگست _2024AH 4-8-2024AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش ششم)

      شنبه _3 _آگست _2024AH 3-8-2024AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش پنجم)

      شنبه _20 _جولای _2024AH 20-7-2024AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش چهارم)

      چهار _17 _جولای _2024AH 17-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش نهم و پایانی)

      سه _9 _جولای _2024AH 9-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش هشتم)

      دو _8 _جولای _2024AH 8-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش هفتم)

      دو _8 _جولای _2024AH 8-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش ششم)

      یک _7 _جولای _2024AH 7-7-2024AD

      فمینیسم (بخش سی‌ودوم)

      دو _8 _اپریل _2024AH 8-4-2024AD

      فمینیسم (بخش سی‌ویکم)

      یک _7 _اپریل _2024AH 7-4-2024AD

      فمینیسم (بخش سی‌ام)

      پنج _4 _اپریل _2024AH 4-4-2024AD

      فمینیسم (بخش بیست‌ونهم)

      سه _2 _اپریل _2024AH 2-4-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش ششم و پایانی)

      جمعه _27 _سپتامبر _2024AH 27-9-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش پنجم)

      چهار _25 _سپتامبر _2024AH 25-9-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش چهارم)

      سه _24 _سپتامبر _2024AH 24-9-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش سوم)

      چهار _18 _سپتامبر _2024AH 18-9-2024AD

      نشنلیزم «بخش چهلم»

      پنج _13 _مارچ _2025AH 13-3-2025AD

      نشنلیزم «بخش سی‌ونهم»

      پنج _13 _مارچ _2025AH 13-3-2025AD

      نشنلیزم (بخش سی‌وهشتم)

      یک _23 _فبروری _2025AH 23-2-2025AD

      نشنلیزم (بخش سی‌وششم)

      شنبه _8 _فبروری _2025AH 8-2-2025AD

      استعمار (بخش سی‌وششم و پایانی)

      شنبه _17 _فبروری _2024AH 17-2-2024AD

      استعمار (بخش سی‌وپنجم)

      دو _12 _فبروری _2024AH 12-2-2024AD

      استعمار (بخش سی‌وچهارم)

      شنبه _3 _فبروری _2024AH 3-2-2024AD

      استعمار (بخش سی‌وسوم)

      پنج _1 _فبروری _2024AH 1-2-2024AD

      بحران‌های لیبرالیزم در جهان معاصر «بخش دوم»

      سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD

      بحران‌های لیبرالیزم در جهان معاصر «بخش اول»

      سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD

      پاسبان اندلس (اسپانیا)، سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله «بخش ششم»

      سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD

      فرقهٔ کرامیه «بخش ششم»

      سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD
    • فتن
      • فرقۀ معتزله
      • فرقۀ مرجئه
      • فرقۀ جهمیه
      • فتنه خوارج
      • فتنه روافض
      • فتنه استشراق
      • فتنه غامدیت
      • فتنه قادیانیت
      • فرقۀ قدریه
      • فرقۀ کرّامیه
    • عظماء‌ الأمة
      • اصحاب کرام
        • حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه
        • حضرت عمر فاروق رضی‌الله‌عنه
        • حضرت عثمان رضی‌الله‌عنه
        • حضرت علی رضی‌الله‌عنه
        • حضرت خالد بن ولید رضی‌الله‌عنه
        • حضرت فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه
        • حضرت عبدالله ابن زبیر رضی‌الله‌عنه
      • امهات المؤمنین
      • علماء اسلام
        • علامه سید ابوالحسن ندوی رحمه‌الله‌
        • امام اعظم ابو حنیفه رحمه‌الله
        • امام بخاری رحمه‌الله
        • امام ترمذی رحمه‌الله
        • امام غزالی رحمه‌الله
        • شاه ولی‌الله دهلوی رحمه‌الله
        • سید جمال الدین افغان
        • مولانا جلال الدین بلخی رومی رحمه‌الله
      • حکماء مسلمان
        • سلطان صلاح الدین ایوبی رحمه‌الله
        • عمر بن عبدالعزیز رحمه‌الله
        • سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله
      • ساینس دانان اسلام
    • تهذیب و تمدن
      • تمدن اسلامی
      • تمدن‌های شرق و غرب
    • متنوع
      • پیام رمضانی
    • کتابخانه
    Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
    کلمات فارسیکلمات فارسی
    You are at:Home»علماء اسلام»امام ترمذی رحمه‌الله»سیرۀ علمی امام ترمذی رحمه‌الله (بخش دوازدهم)
    امام ترمذی رحمه‌الله

    سیرۀ علمی امام ترمذی رحمه‌الله (بخش دوازدهم)

    محمد فاتحBy محمد فاتحشنبه _4 _جنوری _2025AH 4-1-2025ADUpdated:چهار _5 _مارچ _2025AH 5-3-2025ADبدون دیدگاه4 Mins Read
    اشتراک گذاری Facebook Twitter Telegram WhatsApp
    اشتراک گذاری
    Facebook Twitter Telegram Email WhatsApp

    نویسنده: عبیدالله نیمروزی

    یافته‌ها

    علمای اسلام به‌طور سنتی در ابتدای هر علم به طرح مباحث مقدماتی می‌پردازند که به آن‌ها «رئوس ثمانیه» یا «بحوث ثمانیه» می‌گویند. این مباحث به‌عنوان چهارچوبی منسجم برای درک بهتر علم مطرح می‌شود و شامل موارد ذیل است:
    1. تعریف علم؛ 2. موضوع علم؛ 3. غرض و غایت علم؛ 4. وجه تسمیۀ علم؛ 5. فضیلت علم؛ 6. انواع مصنفات؛ 7. تاریخ تدوین علم؛ 8. جایگاه و رتبۀ علم در میان سایر علوم.
    در این مقدمه، علاوه بر مباحث فوق، موضوعات مهم دیگری نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

    معنای لغوی و اصطلاحی حدیث

    علامه جوهری، از بزرگان علم لغت عربی، در کتاب صحاح در تعریف لغوی حدیث می‌نویسد: «الحدیث: الکلام قلیله وکثیره وجمعه أحادیث.»
    بر این اساس، در معنای لغوی، کلمۀ «حدیث» به هر نوع سخن و کلام، اعم از اندک یا بسیار، اطلاق می‌شود؛ اما تعریف اصطلاحی حدیث نزد علمای اسلام مورد اختلاف لفظی است، هرچند در معنای آن وحدت وجود دارد. علامه طاهر بن صالح جزائری در کتاب توجیه النظر فی أصول الثلاثة به این نکته اشاره می‌کند که تعریف حدیث نزد اصولیین و محدثان متفاوت است.

    تعریف حدیث نزد اصولیین

    علمای اصول فقه «حدیث» را چنین تعریف می‌کنند: «حدیث عبارت است از اقوال و افعال رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم.» البته در این تعریف، تقریر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم نیز داخل است؛ زیرا تقریر نوعی فعل به‌شمار می‌رود. نکتۀ مهم این است که صفات و احوال غیر اختیاری پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم مانند ویژگی‌های جسمانی یا ذاتی در این تعریف لحاظ نمی‌شود؛ زیرا این صفات خارج از حیطۀ اختیارات آن‌حضرت است.
    برخی از علما مانند اصولیان معتقدند این صفات نمی‌توانند مبنای استنباط احکام شرعی قرار گیرند؛ لذا آن‌ها را از تعریف حدیث خارج کرده‌اند.

    تعریف حدیث نزد محدثین

    در مقابل، محدثین «حدیث» را به معنای وسیع‌تری به کار می‌برند. حدیث در اصطلاح محدثین شامل موارد زیر است: اقوال پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم؛ افعال پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم؛ تقریرات پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم و صفات پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم (اعم از صفات اختیاری و غیر اختیاری).
    حافظ سخاوی در کتاب فتح المغیث می‌نویسد: «والحدیث لغة ضد القدیم واصطلاحاً ما أُضیف إلی النبی صلی‌الله‌علیه‌وسلم قولاً له أو فعلاً أو تقریراً أو صفة، حتی الحرکات والسکنات فی الیقظة والمنام.»
    بر این اساس، حرکات و سکنات پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم، چه در بیداری و چه در خواب، جزء حدیث محسوب می‌شود.

    وجه تسمیۀ حدیث

    دربارۀ دلیل نام‌گذاری کلام رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم به «حدیث» نظرات مختلفی مطرح شده است:
    1. حافظ ابن حجر عسقلانی در کتاب فتح الباری می‌نویسد که چون قرآن کریم «کلام قدیم» است و در مقابل، سخنان پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم «حدیث» (یعنی تازه و نو) محسوب می‌شود، به همین دلیل به آن «حدیث» گفته می‌شود.
    2. حافظ سخاوی نیز در فتح المغیث به این مطلب اشاره می‌کند، اما آن را بعید می‌داند و دلیل دیگری برای این نام‌گذاری ذکر نمی‌کند.
    3. علامه شبیراحمد عثمانی در مقدمۀ فتح الملهم نظر عمیق‌تری را بیان می‌کند. وی معتقد است که واژۀ «حدیث» از آیۀ شریفۀ: «وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ» برگرفته شده است.
    وی توضیح می‌دهد که خداوند در این آیه به پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم دستور می‌دهد تا نعمت‌های الهی را بازگو کند. این نعمت‌ها شامل تعلیم احکام و شرایع می‌شود. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم نیز مؤظف شد که آنچه را خداوند به او آموخته، از طریق قول و فعل به مردم ابلاغ کند. به همین دلیل، اقوال و افعال پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم به «حدیث» موسوم شد.

    مترادفات حدیث: روایت، خبر، اثر و سنت

    در اصطلاح علمای حدیث، واژه‌های «روایت، خبر، اثر» و «سنت» گاهی به‌عنوان مترادف حدیث استفاده می‌شوند، اما برخی از علما تفاوت‌هایی بین آن‌ها قائل شده‌اند:
    1. ابن حجر عسقلانی می‌گوید: «حدیث» به اقوال، افعال و احوال پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم اطلاق می‌شود.
    2. برخی از علما «خبر» را در معنای عام‌تر به کار برده و بین آن و حدیث تفاوت قائل‌اند: حدیث: اقوال و افعال پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم. خبر: شامل اقوال و افعال پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم و دیگران.
    3. فقهای خراسان واژۀ «حدیث» را برای روایات مرفوع به پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم به کار می‌برند و «اثر» را به سخنان صحابه و تابعین اختصاص می‌دهند.
    امام غزالی این اصطلاح را پذیرفته است، اما امام نووی در شرح صحیح مسلم می‌نویسد که نزد جمهور علما، میان «حدیث» و «اثر» تفاوتی وجود ندارد.
    برخی بزرگان معتقدند که «سنت» تنها شامل اعمال رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم و صحابه است و احادیث قولی در آن داخل نمی‌شوند. بااین‌حال، کاربرد عمومی نشان می‌دهد که در میان واژه‌های «حدیث، خبر، اثر و سنت» تفاوت معناداری وجود ندارد.
    امام طحاوی در کتاب شرح معانی الآثار دلیل نام‌گذاری اثر را به روایات منسوب به صحابه و تابعین مرتبط می‌داند.
    بر این اساس، حدیث در معنای اصطلاحی محدثان، مفهومی جامع و شامل اقوال، افعال، تقریرات و صفات رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم است. هرچند واژه‌های مترادفی مانند خبر، اثر و سنت نیز در متون به‌کار می‌روند، اما میان آن‌ها اختلاف نظرهایی جزئی وجود دارد.
    ادامه دارد…
    بخش قبلی
    Share. Facebook Twitter Email Telegram WhatsApp Copy Link
    محمد فاتح

    Related Posts

    سیرت ابو حامد امام محمد غزالی رحمه‌الله «بخش سی‌وچهارم و پایانی»

    یک _15 _جون _2025AH 15-6-2025AD

    فیلسوف افغانستان؛ سید جمال‌الدین افغان «بخش سی‌وهشتم»

    یک _15 _جون _2025AH 15-6-2025AD

    فیلسوف افغانستان؛ سید جمال‌الدین افغان «بخش سی‌وهفتم»

    شنبه _14 _جون _2025AH 14-6-2025AD
    Leave A Reply Cancel Reply

    از دست ندهید

    بحران‌های لیبرالیزم در جهان معاصر «بخش دوم»

    بحران‌های لیبرالیزم در جهان معاصر «بخش اول»

    پاسبان اندلس (اسپانیا)، سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله «بخش ششم»

    فرقهٔ کرامیه «بخش ششم»

    ما را در صفحات مجازی دنبال کنید
    • Facebook
    • Twitter
    • Instagram
    • Telegram
    • WhatsApp
    در باره کلمات

    ادارهٔ فرهنگی تحقیقاتی(کلمات) یک ادارهٔ دَعَوی اهل سنت و الجماعت بوده که بطور مستقل، در راستای ترویج ارزش‌های ناب اسلامی، تحقق اهداف رفیع شریعت مقدس اسلام، مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب، اعلای کلمة الله و بیداری امت اسلامی فعالیت می‌نماید.

    نشرات مشهور

    بحران‌های لیبرالیزم در جهان معاصر «بخش دوم»

    سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD

    بحران‌های لیبرالیزم در جهان معاصر «بخش اول»

    سه _24 _جون _2025AH 24-6-2025AD
    کلمات را در صفحات مجازی [دنبال کنید]
    • Facebook
    • Twitter
    • YouTube
    • Telegram
    • Instagram
    • WhatsApp
    جمله حقوق برای اداره کلمات محفوظ است
    • صفحه اصلی
    • تحلیل روز
    • عظماء‌ الأمة
    • کتابخانه

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.