نویسنده: شکران احمدی
ایستاده نوشیدن
از دیگر دستورات پاکیزگی، جهت حفظ سلامتی و تندرستی بدن انسان که به آن توجه و عنایت شده و نادیده گرفته نشده، ممنوع بودن نوشیدن آب و دیگر آشامیدنیها بهصورت ایستاده میباشد که آفات بیشماری را در بردارد و این آفات به شرح زیراند:
-
انسان بهدرستی سیراب نشده و تشنگی بر طرف نمیشود.
-
آب بهدرستی در معده مستقر نمیشود؛ تا کبد کار تقسیم و آبرسانی به اعضاء را بهدرستی انجام دهد.
-
نوشیدنی با سرعت زیاد و تیزی وارد معده میشود که مضر است.
-
باعث کاهش سریع حرارت درون میگردد.
-
آب به اقصا نقاط بدن با سرعت سرایت میکند نه بهتدریج و آهستگی.
با سه نفس آب نوشیدن
به یکبارگی بدون دم برآوردن نوشیدن آب، برای بدن انسان ضرر دارد و رسول اکرم صلیاللهعلیهوسلم عادت مبارکش اینگونه بود که آب را به سه نفس مینوشیدند. این روش، فوایدی را نیز دارا است؛ چنانکه، رسول اکرم صلیاللهعلیهوسلم فرموده است: «إِنَّهُ أَرْوَى وَأَبْرَأُ وَأَمْرَأُ» ترجمه: «همانان این سیراب کنندهتر و گواراتر و بیضررتر است».
چون وقتی آب بهدفعات وارد معده شود، در هر نوبت، حرارت معده بهتدریج فروکش کرده و به یکبارگی دچار فشار کم و افت دمای بدن نمیشود.
آفات یکباره نوشیدن
بستهشدن احتمالی مجاری آب، گلو گرفتگی، لذت نبردن و سیراب نشدن برودت و حرارت قلب و کبد همزمان انجام میگیرد. درصورتیکه در چند نوبت آب بنوشد، بخار گرم از قلب و کبد به آهستگی بیرون میشود و نافع است.
خوردن و نوشیدن از جانب شکستۀ ظرف یا لیوان
ابوسعید خدری رضیاللهعنه میگوید: «حضرت رسول الله صلیاللهعلیهوسلم از نوشیدن از قسمت شکستۀ پیاله/لیوان و از فوت کردن در نوشیدنی نهی فرمودهاند.»
اگر نیک بنگریم این دستور از اهمیت فوقالعاده حکیمانهای برخوردار است و نوشیدن از چنین لیوان یا ظرف معیوب، چندین نقصان را در بر دارد:
-
در قسمت شکسته، کثافات انباشته میشوند؛
-
به نوشنده تشویش خاطر و دغدغه، دست میدهد و نوشیدن، برای وی لذتبخش نخواهد بود؛
-
چرک و چربی در آن جمع میشود و شسته هم نمیشود؛
-
باعث زخمی شدن لب و دهان نوشنده میگردد.
دهانۀ مشک را در دهان گذاشتن و آب نوشیدن
در صحیح مسلم به روایت جابر بن عبدالله رضیاللهعنه آمده: از رسول الله صلیاللهعلیهوسلم شنیدم که میفرمود: «ظرفها را بپوشانید و مشکیزهها را ببندید».
این نوع آب نوشیدن، معایب بهداشتی و نظافتی زیر را دارد:
-
بر اثر نفس کشیدن پیدرپی به هنگام آب آشامیدن، بدبویی و تعفن به دهانۀ مشک سرایت میکند و طبعاً بر انسان ناگوار است؛
-
آب آشامیدنی بسا اوقات بیشتر از مقدار نیاز فرو میرود و زیانبار است؛
-
بسا اوقات حشراتی در آن قرار دارد که بدون اینکه احساس کند و یا آن را ببیند، وارد دهان او میشود؛
-
گاهی خار و خاشاک و غیره، از آن، وارد شکم میشود؛
-
آشامیدن بهصورت فوق، شکم را بیشتر از هوا پر میکند و برای وی مسئلهساز خواهد بود؛ و حکمتهای دیگری که برای ما مشخص نیستند.