Close Menu
    Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
    Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
    • انتخاب زبان
      • پښتو
      • English
    • صفحۀ اصلی
    • تحلیل روز
    • اسلام
      • پیامبر اسلام ﷺ
      • قرآن کریم
      • مسلمان
      • عقیده
      • ایمان
      • عبادات
      • معاملات
      • فقه
      • جهاد
      • سیمای اسلام
      • اقتصاد اسلامی
      • مدیریت اسلامی
      • ثقافت اسلامی
      • تصوف
      • جنایات
      • ممنوعیت‌ها
    • ادیان
      1. یهودیت
      2. مسیحیت
      3. بودائیت
      4. هندویزم
      5. زرتشتی
      6. شیطان پرستی
      7. کنفوسیوس
      8. View All

      یهود و جایگاه جهانی آن (بخش دوم و پایانی)

      چهار _15 _نوامبر _2023AH 15-11-2023AD

      خیانت های یهودیان در صدر اسلام (بخش دوم)

      یک _5 _نوامبر _2023AH 5-11-2023AD

      خیانت های یهودیان در صدر اسلام (بخش اول)

      یک _5 _نوامبر _2023AH 5-11-2023AD

      یهود و جایگاه جهانی آن (بخش اول)

      دو _30 _آکتوبر _2023AH 30-10-2023AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش چهارم و پایانی)

      چهار _22 _جنوری _2025AH 22-1-2025AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش سوم)

      سه _21 _جنوری _2025AH 21-1-2025AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش دوم)

      دو _20 _جنوری _2025AH 20-1-2025AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش اول)

      یک _19 _جنوری _2025AH 19-1-2025AD

      متون مقدس و اخلاق در آئین بودا (بخش ششم)

      جمعه _22 _دسمبر _2023AH 22-12-2023AD

      زمینه‌های پیدایش آئین بودا (بخش پنجم)

      چهار _20 _دسمبر _2023AH 20-12-2023AD

      متون مقدس و اخلاق در آیین بودا (بخش چهارم)

      سه _19 _دسمبر _2023AH 19-12-2023AD

      گسترش آیین بودا (بخش سوم)

      دو _18 _دسمبر _2023AH 18-12-2023AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش چهاردهم)

      چهار _28 _فبروری _2024AH 28-2-2024AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش سیزدهم)

      دو _26 _فبروری _2024AH 26-2-2024AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش دوازدهم)

      شنبه _24 _فبروری _2024AH 24-2-2024AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش یازدهم)

      چهار _21 _فبروری _2024AH 21-2-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش هفتم و پایانی)

      یک _17 _مارچ _2024AH 17-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش ششم)

      شنبه _16 _مارچ _2024AH 16-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش پنجم)

      پنج _14 _مارچ _2024AH 14-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش چهارم)

      چهار _13 _مارچ _2024AH 13-3-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌وچهارم و پایانی)

      پنج _26 _دسمبر _2024AH 26-12-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌وسوم)

      سه _24 _دسمبر _2024AH 24-12-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌ودوم)

      دو _23 _دسمبر _2024AH 23-12-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌ویکم)

      یک _22 _دسمبر _2024AH 22-12-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش ششم و پایانی)

      یک _31 _مارچ _2024AH 31-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش پنجم)

      شنبه _30 _مارچ _2024AH 30-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش چهارم)

      چهار _27 _مارچ _2024AH 27-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش سوم)

      سه _26 _مارچ _2024AH 26-3-2024AD

      پاسبان اندلس (اسپانیا)، سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله «بخش پنجم»

      دو _23 _جون _2025AH 23-6-2025AD

      فرقهٔ کرامیه «بخش پنجم»

      یک _22 _جون _2025AH 22-6-2025AD

      نقش مسلمانان در شکل‌گیری و توسعۀ علوم «بخش پنجاه‌وچهارم»

      یک _22 _جون _2025AH 22-6-2025AD

      پاسبان اندلس (اسپانیا)، سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله «بخش چهارم»

      یک _22 _جون _2025AH 22-6-2025AD
    • نظریات
      1. الحاد
      2. سیکولاریزم
      3. لیبرالیزم
      4. سوسیالیزم
      5. کمونیزم
      6. دموکراسی
      7. کپتالیزم
      8. فدرالیزم
      9. فاشیزم
      10. فیمنیزم
      11. مارکسیزم
      12. نشنالیزم
      13. استعمار
      14. View All

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌وچهارم و پایانی»

      شنبه _22 _مارچ _2025AH 22-3-2025AD

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌وسوم»

      چهار _19 _مارچ _2025AH 19-3-2025AD

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌ودوم»

      سه _18 _مارچ _2025AH 18-3-2025AD

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌ویکم»

      یک _16 _مارچ _2025AH 16-3-2025AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش چهلم و پایانی)

      سه _17 _سپتامبر _2024AH 17-9-2024AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش سی‌ونهم)

      چهار _11 _سپتامبر _2024AH 11-9-2024AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش سی‌وهشتم)

      چهار _11 _سپتامبر _2024AH 11-9-2024AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش سی‌وهفتم)

      چهار _11 _سپتامبر _2024AH 11-9-2024AD

      سوسیالیزم (بخش هفتم و پایانی)

      دو _15 _اپریل _2024AH 15-4-2024AD

      سوسیالیزم (بخش ششم)

      یک _14 _اپریل _2024AH 14-4-2024AD

      سوسیالیزم (بخش پنجم)

      شنبه _13 _اپریل _2024AH 13-4-2024AD

      سوسیالیزم (بخش چهارم)

      سه _9 _اپریل _2024AH 9-4-2024AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش هفدهم»

      شنبه _21 _جون _2025AH 21-6-2025AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش شانزدهم»

      پنج _19 _جون _2025AH 19-6-2025AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش پانزدهم»

      سه _17 _جون _2025AH 17-6-2025AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش چهاردهم»

      دو _16 _جون _2025AH 16-6-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وششم و پایانی)

      پنج _6 _فبروری _2025AH 6-2-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وپنجم)

      چهار _5 _فبروری _2025AH 5-2-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وچهارم)

      شنبه _1 _فبروری _2025AH 1-2-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وسوم)

      پنج _30 _جنوری _2025AH 30-1-2025AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش هفتم)

      یک _4 _آگست _2024AH 4-8-2024AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش ششم)

      شنبه _3 _آگست _2024AH 3-8-2024AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش پنجم)

      شنبه _20 _جولای _2024AH 20-7-2024AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش چهارم)

      چهار _17 _جولای _2024AH 17-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش نهم و پایانی)

      سه _9 _جولای _2024AH 9-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش هشتم)

      دو _8 _جولای _2024AH 8-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش هفتم)

      دو _8 _جولای _2024AH 8-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش ششم)

      یک _7 _جولای _2024AH 7-7-2024AD

      فمینیسم (بخش سی‌ودوم)

      دو _8 _اپریل _2024AH 8-4-2024AD

      فمینیسم (بخش سی‌ویکم)

      یک _7 _اپریل _2024AH 7-4-2024AD

      فمینیسم (بخش سی‌ام)

      پنج _4 _اپریل _2024AH 4-4-2024AD

      فمینیسم (بخش بیست‌ونهم)

      سه _2 _اپریل _2024AH 2-4-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش ششم و پایانی)

      جمعه _27 _سپتامبر _2024AH 27-9-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش پنجم)

      چهار _25 _سپتامبر _2024AH 25-9-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش چهارم)

      سه _24 _سپتامبر _2024AH 24-9-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش سوم)

      چهار _18 _سپتامبر _2024AH 18-9-2024AD

      نشنلیزم «بخش چهلم»

      پنج _13 _مارچ _2025AH 13-3-2025AD

      نشنلیزم «بخش سی‌ونهم»

      پنج _13 _مارچ _2025AH 13-3-2025AD

      نشنلیزم (بخش سی‌وهشتم)

      یک _23 _فبروری _2025AH 23-2-2025AD

      نشنلیزم (بخش سی‌وششم)

      شنبه _8 _فبروری _2025AH 8-2-2025AD

      استعمار (بخش سی‌وششم و پایانی)

      شنبه _17 _فبروری _2024AH 17-2-2024AD

      استعمار (بخش سی‌وپنجم)

      دو _12 _فبروری _2024AH 12-2-2024AD

      استعمار (بخش سی‌وچهارم)

      شنبه _3 _فبروری _2024AH 3-2-2024AD

      استعمار (بخش سی‌وسوم)

      پنج _1 _فبروری _2024AH 1-2-2024AD

      پاسبان اندلس (اسپانیا)، سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله «بخش پنجم»

      دو _23 _جون _2025AH 23-6-2025AD

      فرقهٔ کرامیه «بخش پنجم»

      یک _22 _جون _2025AH 22-6-2025AD

      نقش مسلمانان در شکل‌گیری و توسعۀ علوم «بخش پنجاه‌وچهارم»

      یک _22 _جون _2025AH 22-6-2025AD

      پاسبان اندلس (اسپانیا)، سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله «بخش چهارم»

      یک _22 _جون _2025AH 22-6-2025AD
    • فتن
      • فرقۀ معتزله
      • فرقۀ مرجئه
      • فرقۀ جهمیه
      • فتنه خوارج
      • فتنه روافض
      • فتنه استشراق
      • فتنه غامدیت
      • فتنه قادیانیت
      • فرقۀ قدریه
    • عظماء‌ الأمة
      • اصحاب کرام
        • حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه
        • حضرت عمر فاروق رضی‌الله‌عنه
        • حضرت عثمان رضی‌الله‌عنه
        • حضرت علی رضی‌الله‌عنه
        • حضرت خالد بن ولید رضی‌الله‌عنه
        • حضرت فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه
        • حضرت عبدالله ابن زبیر رضی‌الله‌عنه
      • امهات المؤمنین
      • علماء اسلام
        • علامه سید ابوالحسن ندوی رحمه‌الله‌
        • امام اعظم ابو حنیفه رحمه‌الله
        • امام بخاری رحمه‌الله
        • امام ترمذی رحمه‌الله
        • امام غزالی رحمه‌الله
        • شاه ولی‌الله دهلوی رحمه‌الله
        • سید جمال الدین افغان
        • مولانا جلال الدین بلخی رومی رحمه‌الله
      • حکماء مسلمان
        • سلطان صلاح الدین ایوبی رحمه‌الله
        • عمر بن عبدالعزیز رحمه‌الله
        • سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله
      • ساینس دانان اسلام
    • تهذیب و تمدن
      • تمدن اسلامی
      • تمدن‌های شرق و غرب
    • متنوع
      • پیام رمضانی
    • کتابخانه
    Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
    کلمات فارسیکلمات فارسی
    You are at:Home»متنوع»مسئولیت‌پذیری و وظیفه‌شناسی در اسلام (بخش دوم)
    متنوع

    مسئولیت‌پذیری و وظیفه‌شناسی در اسلام (بخش دوم)

    محمد فاتحBy محمد فاتحجمعه _9 _آگست _2024AH 9-8-2024ADUpdated:دو _26 _آگست _2024AH 26-8-2024ADبدون دیدگاه3 Mins Read
    اشتراک گذاری Facebook Twitter Telegram WhatsApp
    اشتراک گذاری
    Facebook Twitter Telegram Email WhatsApp

    نویسنده: عبدالحمید نوروزی

    اساس مسئولیت

    مبنای مسئولیت‌پذیری در اسلام این گفتار پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم است که می‌فرماید: «کلکم راع ومسئول عن رعیته؛ فالإمام راع ومسئول عن رعیته والرجل راع ومسئول عن رعیته، والمرأة راعیة علی بیت زوجها وولدها ومسئولة عنهم، وعبد الرجل راع علی مال سیده، ومسئول عن رعیته، ألا فکلکم راع ومسئول عن رعیته»؛ «همۀ شما مسئولیتی دارید و از حوزۀ مسئولیت خویش بازخواست می‌شوید، بنابراین امام و رهبر جامعه در برابر رعیت مسئولیت دارد. مرد سرپرست خانه است و نسبت به افراد تحت مسئولیت خود بازخواست خواهد شد. زن در خانۀ شوهر و نسبت به فرزندان مسئولیت دارد و نسبت به افراد تحت مسئولیت خود بازخواست خواهد شد و خدمت‌کار نسبت به اموال آقایش مسئولیت دارد. آگاه باشید که همۀ شما مسئولیت دارید و هر کس نسبت به مسئولیتش باید پاسخ‌گو باشد.»
    برخی از اندیشمندان گفته‌اند: «لفظ «راعی» عام و شامل همۀ افراد جامعه می‌شود، حتی شخصی را که همسر، فرزند، خدمت‌کار و افراد تحت تکفل ندارد هم شامل می‌شود؛ زیرا انسان نسبت به اندام بدن خویش مسئولیت دارد، او اندام خویش را ملزم به اجرای فرامین الهی می‌نماید و آن‌ها را از ارتکاب زشتی‌ها بازمی‌دارد، بدین‌جهت اندام انسان، افراد تحت مسئولیت وی می‌شود و راعی بودن انسان منافاتی با رعیت بودنش ندارد، یعنی می‌شود انسان در عین اینکه راعی است، رعیت هم باشد.»
    حافظ ابن‌حجر رحمه‌الله در تعریف راعی می‌گوید: «راعی همان فرد مورد اطمینان و متعهدی است که امانتی را که به وی سپرده شده حفظ نماید و عدالت را دربارۀ آن رعایت نموده و به نفع آن اقدام کند.»
    پس از شناخت معنای مسئولیت و وظیفه و ارتباط آن‌ها با یکدیگر، لازم است بدانیم که مسئولیت‌پذیری، مقدّمات و شرایطی دارد و زمانی می‌توان مسئولیتی را به فردی سپرد که او این شرایط را احراز کرده باشد؛ لذا در ادامه مختصراً به این شرایط و مقدّمات اشاره می‌کنیم:
    1. مسئولیت‌پذیری زمانی تحقّق می‌پذیرد که رسالت و تکلیفی در کار باشد؛ یعنی انسان قبلاً کارهایی را با اراده و اختیار خویش پذیرفته باشد، سپس مسئولیت انجام آن را بر عهده گیرد نه کارهایی که تحت تأثیر جاذبۀ میل‌ها و دافعۀ خوف‌ها انجام می‌دهد.
    2. مسئولیت در جایی اعتبار می‌شود که فرد دارای قدرت تمییز و ادراک باشد؛ لذا انسان ناآگاهی را که دارای قدرت درک و فهم نیست، نمی‌توان ملزم به انجام کاری کرد و به او مسئولیتی را سپرد.
    3. زمانی می‌توان فرد را در مقابل وظیفه‌ای که داشته است مورد بازخواست قرار داد که آن فرد، قبلاً مسئولیت خود را شناخته باشد و این مستلزم رسایی پیام و دریافت آن توسط فرد مکلّف می‌باشد.
    4. تکلیف کردن، موقوف بر قدرت انجام وظیفه از سوی فرد مکلّف است؛ لذا فرد ناتوان هر چند که آگاه باشد، به دلیل اینکه کار از حوزۀ عمل و قدرت او خارج است، مسئول نخواهد بود.
    5. زمانی می‌توان فرد را مسئول دانست که او با اختیار و ارادۀ خود، انجام یا ترک کاری را به عهده گرفته باشد نه اینکه مجبور به این کار شده باشد.
    بدون شروط بالا، مسئولیت دادن به کسی و بازخواست کردن از او معنایی ندارد و این مقدّمات، از شرایط اساسی مسئولیت‌پذیری می‌باشد.
    بخش قبلی | بخش بعدی
    Share. Facebook Twitter Email Telegram WhatsApp Copy Link
    محمد فاتح

    Related Posts

    قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان «بخش یازدهم»

    شنبه _21 _جون _2025AH 21-6-2025AD

    قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان «بخش دهم»

    پنج _19 _جون _2025AH 19-6-2025AD

    الگوی تربیت الهی در خانواده انبیا‌‌ علیهم‌السلام «بخش نوزدهم»

    پنج _19 _جون _2025AH 19-6-2025AD
    Leave A Reply Cancel Reply

    از دست ندهید

    پاسبان اندلس (اسپانیا)، سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله «بخش پنجم»

    فرقهٔ کرامیه «بخش پنجم»

    نقش مسلمانان در شکل‌گیری و توسعۀ علوم «بخش پنجاه‌وچهارم»

    پاسبان اندلس (اسپانیا)، سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله «بخش چهارم»

    ما را در صفحات مجازی دنبال کنید
    • Facebook
    • Twitter
    • Instagram
    • Telegram
    • WhatsApp
    در باره کلمات

    ادارهٔ فرهنگی تحقیقاتی(کلمات) یک ادارهٔ دَعَوی اهل سنت و الجماعت بوده که بطور مستقل، در راستای ترویج ارزش‌های ناب اسلامی، تحقق اهداف رفیع شریعت مقدس اسلام، مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب، اعلای کلمة الله و بیداری امت اسلامی فعالیت می‌نماید.

    نشرات مشهور

    پاسبان اندلس (اسپانیا)، سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله «بخش پنجم»

    دو _23 _جون _2025AH 23-6-2025AD

    فرقهٔ کرامیه «بخش پنجم»

    یک _22 _جون _2025AH 22-6-2025AD
    کلمات را در صفحات مجازی [دنبال کنید]
    • Facebook
    • Twitter
    • YouTube
    • Telegram
    • Instagram
    • WhatsApp
    جمله حقوق برای اداره کلمات محفوظ است
    • صفحه اصلی
    • تحلیل روز
    • عظماء‌ الأمة
    • کتابخانه

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.