«همچنين قرآن را به زبان عربی فرو فرستاديم و در آن بيم دادن و ترساندن را (به شيوه‌های گوناگون) بازگو كرديم، تا اين كه (مردمان از كفر و معاصی) بپرهيزند، يا باعث يادآوری و بيداری (و مايه پند و عبرت) ايشان شود.»
[كَذَلِكَ يُبَيِّنُ الله آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ]
«خداوند اين چنين آيات خود را برای مردم روشن می‌سازد، باشد كه پرهيزگار شوند.»
2ـ حركت در مسير هدايت خداوندی از طريق مجاهدت و تلاش:
«كسانی كه راهياب شده‌اند، خداوند بر راهيابی ايشان می‌افزايد و تقوای لازم را بديشان عطاء می‌نمايد.»
[وَالَّذِينَ جاهَدُوا فِينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا وَإِنَّ الله لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ]
«كسانی كه براي (رضايت) ما به تلاش ايستند و در راه (پيروزی دين) ما جهاد كنند، آنان را در راه‌های منتهی به خود رهنمود (و مشمول حمايت و هدايت خويش) می‌گردانيم، و قطعاً خدا با نيكوكاران است (و كسانی كه خدا در صف ايشان باشد پيروز و بهروزند).»
3ـ روزه اگر اجرای آن مطابق با شرع و همراه با آگاهی قلب باشد از راه‌های رسيدن به تقواست:
«ای مردم! خدای خود را بپرستيد، آن كه شما را و كسانی را آفريده است كه پيش از شما بوده‌اند، تا (خود را بدين وسيله پاك سازيد و) راه پرهيزگاری گيريد.»
5ـ رفاقت و همراهی انسانهای صادق از جمله اسباب رسيدن به تقواست:
[يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا الله وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ]
«ای مؤمنان! از خدا بترسيد و همگام با راستان باشيد.»
موانع تقوا:
دنیاپرستی، غفلت و فراموشی خدا و خود، گناه و شهوت پرستی، خصومت با دیگران، خیانت، کنترل نکردن زبان و عدم قناعت از جمله موانعی است که در مورد تقوا ذکر شده است.
خداوند متعالی می‌گوید: علاوه بر تشخیص حق از باطل، نتیجه پرهیزکارى این است که:
1ـ [وَ یُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُم] «خداوند گناهان شما را مى‌پوشاند و آثار آن را از وجود شما بر مى دارد».
2ـ [وَ یَغْفِرْ لَکُم] به علاوه (از بخشش گناهان) «شما را مشمول آمرزش خود قرار مى دهد».
3ـ [وَ اللهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظیم] و پاداش هاى فراوان دیگرى در انتظار شماست که جز خدا نمى داند; زیرا «خداوند فضل و بخشش عظیم دارد».
این سه اثر، میوههاى درخت تقوا و پرهیزگارى هستند.
تقوا در روابط اجتماعی:
خداوند متعال رعایت تقوا و پرهیزکاری را به دشوارترین قضیه در ارتباط اجتماعی، یعنی طلاق مورد تاکید قرار می دهد، زیرا طلاق یک حالت ویرانگری و پایان دادن است به سازندگی و آغاز. با انتخاب آن توسط شوهر کانون گرم خانواده متلاشی و دگر گون می شود. بنابراین هنگامی که کسی در موضوع حساس طلاق همسرش راه تقوا و پرهیزکاری را انتخاب می کند، در سایر رفتارهای اجتماعی پیمودن مسیر تقوا برایش آسان تر خواهد بود.
«ای پیغمبر! وقتی که خواستید زنان را طلاق دهید، آنان را در وقت فرا رسیدن عده طلاق دهید و حساب عده را نگاه دارید و از خدا که پروردگار شماست بترسید و پرهیزکاری کنید.»
تقوا وعبادتها
بدون شک عبادتها و نیایشهای بندگان چیزی بر جاه و جلال پروردگار نمی افزاید، همان گونه که ترک آنها چیزی از عظمت و مقام او نمی کاهد. عبادت ها در حقیقت کلاسهای تربیت برای آموزش تقوا و پرهیزکاری است.
همان گونه که خداوند تقوا را توشه نامیده است، در جای دیگری از آن به عنوان لباس یاد می کند:
[وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِكَ خَيْرٌ]
« لباس تقوا، بهترین لباس است».
چه تشبیه گویا و رسایی، همان طوری که لباس به بدن انسان در مقابل سرما و گرما و بسیاری از خطرها مصونیت می بخشد و عیوب جسمانی را می پوشاند و ظاهرش را می آراید، تقوا و پرهیزکاری نیز علاوه از پوشاندن بشر از زشتی گناهان و حفاظت از آسیبهای فردی و اجتماعی، زینت معنوی است. تقوا عورتهای دل را می پوشاند و دل را زینت می دهد، چنانکه لباس عورتهای تن را می پوشانید و تن را زینت می بخشید.
