Close Menu
    Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
    Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
    • انتخاب زبان
      • پښتو
      • English
    • صفحۀ اصلی
    • تحلیل روز
    • اسلام
      • پیامبر اسلام ﷺ
      • قرآن کریم
      • مسلمان
      • عقیده
      • ایمان
      • عبادات
      • معاملات
      • فقه
      • جهاد
      • سیمای اسلام
      • اقتصاد اسلامی
      • مدیریت اسلامی
      • ثقافت اسلامی
      • تصوف
      • جنایات
      • ممنوعیت‌ها
    • ادیان
      1. یهودیت
      2. مسیحیت
      3. بودائیت
      4. هندویزم
      5. زرتشتی
      6. شیطان پرستی
      7. کنفوسیوس
      8. View All

      یهود و جایگاه جهانی آن (بخش دوم و پایانی)

      چهار _15 _نوامبر _2023AH 15-11-2023AD

      خیانت های یهودیان در صدر اسلام (بخش دوم)

      یک _5 _نوامبر _2023AH 5-11-2023AD

      خیانت های یهودیان در صدر اسلام (بخش اول)

      یک _5 _نوامبر _2023AH 5-11-2023AD

      یهود و جایگاه جهانی آن (بخش اول)

      دو _30 _آکتوبر _2023AH 30-10-2023AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش چهارم و پایانی)

      چهار _22 _جنوری _2025AH 22-1-2025AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش سوم)

      سه _21 _جنوری _2025AH 21-1-2025AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش دوم)

      دو _20 _جنوری _2025AH 20-1-2025AD

      وجوه افتراق میان اسلام و مسیحیت (بخش اول)

      یک _19 _جنوری _2025AH 19-1-2025AD

      متون مقدس و اخلاق در آئین بودا (بخش ششم)

      جمعه _22 _دسمبر _2023AH 22-12-2023AD

      زمینه‌های پیدایش آئین بودا (بخش پنجم)

      چهار _20 _دسمبر _2023AH 20-12-2023AD

      متون مقدس و اخلاق در آیین بودا (بخش چهارم)

      سه _19 _دسمبر _2023AH 19-12-2023AD

      گسترش آیین بودا (بخش سوم)

      دو _18 _دسمبر _2023AH 18-12-2023AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش چهاردهم)

      چهار _28 _فبروری _2024AH 28-2-2024AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش سیزدهم)

      دو _26 _فبروری _2024AH 26-2-2024AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش دوازدهم)

      شنبه _24 _فبروری _2024AH 24-2-2024AD

      سیری در شناخت هندویزم (بخش یازدهم)

      چهار _21 _فبروری _2024AH 21-2-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش هفتم و پایانی)

      یک _17 _مارچ _2024AH 17-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش ششم)

      شنبه _16 _مارچ _2024AH 16-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش پنجم)

      پنج _14 _مارچ _2024AH 14-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین زرتشت (بخش چهارم)

      چهار _13 _مارچ _2024AH 13-3-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌وچهارم و پایانی)

      پنج _26 _دسمبر _2024AH 26-12-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌وسوم)

      سه _24 _دسمبر _2024AH 24-12-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌ودوم)

      دو _23 _دسمبر _2024AH 23-12-2024AD

      شیطان‌پرستی (بخش بیست‌ویکم)

      یک _22 _دسمبر _2024AH 22-12-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش ششم و پایانی)

      یک _31 _مارچ _2024AH 31-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش پنجم)

      شنبه _30 _مارچ _2024AH 30-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش چهارم)

      چهار _27 _مارچ _2024AH 27-3-2024AD

      سیری در شناخت آیین «کنفوسیوس» (بخش سوم)

      سه _26 _مارچ _2024AH 26-3-2024AD

      قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان «بخش هفتم»

      چهار _11 _جون _2025AH 11-6-2025AD

      قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان «بخش ششم»

      چهار _11 _جون _2025AH 11-6-2025AD

      سیکیزم؛ پیدایش و مبانی اعتقادی آن «بخش یازدهم»

      سه _10 _جون _2025AH 10-6-2025AD

      سیکیزم؛ پیدایش و مبانی اعتقادی آن «بخش دهم»

      پنج _5 _جون _2025AH 5-6-2025AD
    • نظریات
      1. الحاد
      2. سیکولاریزم
      3. لیبرالیزم
      4. سوسیالیزم
      5. کمونیزم
      6. دموکراسی
      7. کپتالیزم
      8. فدرالیزم
      9. فاشیزم
      10. فیمنیزم
      11. مارکسیزم
      12. نشنالیزم
      13. استعمار
      14. View All

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌وچهارم و پایانی»

      شنبه _22 _مارچ _2025AH 22-3-2025AD

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌وسوم»

      چهار _19 _مارچ _2025AH 19-3-2025AD

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌ودوم»

      سه _18 _مارچ _2025AH 18-3-2025AD

      پدیده‌ی الحاد و راه‌های مبارزه با آن «بخش بیست‌ویکم»

      یک _16 _مارچ _2025AH 16-3-2025AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش چهلم و پایانی)

      سه _17 _سپتامبر _2024AH 17-9-2024AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش سی‌ونهم)

      چهار _11 _سپتامبر _2024AH 11-9-2024AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش سی‌وهشتم)

      چهار _11 _سپتامبر _2024AH 11-9-2024AD

      سیکولاریزم، تاریخ، ماهیت و پیامدهای آن (بخش سی‌وهفتم)

      چهار _11 _سپتامبر _2024AH 11-9-2024AD

      سوسیالیزم (بخش هفتم و پایانی)

      دو _15 _اپریل _2024AH 15-4-2024AD

      سوسیالیزم (بخش ششم)

      یک _14 _اپریل _2024AH 14-4-2024AD

      سوسیالیزم (بخش پنجم)

      شنبه _13 _اپریل _2024AH 13-4-2024AD

      سوسیالیزم (بخش چهارم)

      سه _9 _اپریل _2024AH 9-4-2024AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش دوازدهم»

      چهار _4 _جون _2025AH 4-6-2025AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش یازدهم»

      یک _11 _می _2025AH 11-5-2025AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش دهم»

      دو _5 _می _2025AH 5-5-2025AD

      درآمدی کوتاه بر تاریخ و عقاید کمونیزم «بخش نهم»

      یک _4 _می _2025AH 4-5-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وششم و پایانی)

      پنج _6 _فبروری _2025AH 6-2-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وپنجم)

      چهار _5 _فبروری _2025AH 5-2-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وچهارم)

      شنبه _1 _فبروری _2025AH 1-2-2025AD

      اسلام و دموکراسی (بخش شصت‌وسوم)

      پنج _30 _جنوری _2025AH 30-1-2025AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش هفتم)

      یک _4 _آگست _2024AH 4-8-2024AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش ششم)

      شنبه _3 _آگست _2024AH 3-8-2024AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش پنجم)

      شنبه _20 _جولای _2024AH 20-7-2024AD

      فدرالیزم از شناخت تا تطبیق (بخش چهارم)

      چهار _17 _جولای _2024AH 17-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش نهم و پایانی)

      سه _9 _جولای _2024AH 9-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش هشتم)

      دو _8 _جولای _2024AH 8-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش هفتم)

      دو _8 _جولای _2024AH 8-7-2024AD

      فاشیزم در قالب اندیشۀ سیاسی (بخش ششم)

      یک _7 _جولای _2024AH 7-7-2024AD

      فمینیسم (بخش سی‌ودوم)

      دو _8 _اپریل _2024AH 8-4-2024AD

      فمینیسم (بخش سی‌ویکم)

      یک _7 _اپریل _2024AH 7-4-2024AD

      فمینیسم (بخش سی‌ام)

      پنج _4 _اپریل _2024AH 4-4-2024AD

      فمینیسم (بخش بیست‌ونهم)

      سه _2 _اپریل _2024AH 2-4-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش ششم و پایانی)

      جمعه _27 _سپتامبر _2024AH 27-9-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش پنجم)

      چهار _25 _سپتامبر _2024AH 25-9-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش چهارم)

      سه _24 _سپتامبر _2024AH 24-9-2024AD

      مارکس و مارکسیزم (بخش سوم)

      چهار _18 _سپتامبر _2024AH 18-9-2024AD

      نشنلیزم «بخش چهلم»

      پنج _13 _مارچ _2025AH 13-3-2025AD

      نشنلیزم «بخش سی‌ونهم»

      پنج _13 _مارچ _2025AH 13-3-2025AD

      نشنلیزم (بخش سی‌وهشتم)

      یک _23 _فبروری _2025AH 23-2-2025AD

      نشنلیزم (بخش سی‌وششم)

      شنبه _8 _فبروری _2025AH 8-2-2025AD

      استعمار (بخش سی‌وششم و پایانی)

      شنبه _17 _فبروری _2024AH 17-2-2024AD

      استعمار (بخش سی‌وپنجم)

      دو _12 _فبروری _2024AH 12-2-2024AD

      استعمار (بخش سی‌وچهارم)

      شنبه _3 _فبروری _2024AH 3-2-2024AD

      استعمار (بخش سی‌وسوم)

      پنج _1 _فبروری _2024AH 1-2-2024AD

      قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان «بخش هفتم»

      چهار _11 _جون _2025AH 11-6-2025AD

      قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان «بخش ششم»

      چهار _11 _جون _2025AH 11-6-2025AD

      سیکیزم؛ پیدایش و مبانی اعتقادی آن «بخش یازدهم»

      سه _10 _جون _2025AH 10-6-2025AD

      سیکیزم؛ پیدایش و مبانی اعتقادی آن «بخش دهم»

      پنج _5 _جون _2025AH 5-6-2025AD
    • فتن
      • فرقۀ معتزله
      • فرقۀ مرجئه
      • فرقۀ جهمیه
      • فتنه خوارج
      • فتنه روافض
      • فتنه استشراق
      • فتنه غامدیت
      • فتنه قادیانیت
      • فرقۀ قدریه
    • عظماء‌ الأمة
      • اصحاب کرام
        • حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه
        • حضرت عمر فاروق رضی‌الله‌عنه
        • حضرت عثمان رضی‌الله‌عنه
        • حضرت علی رضی‌الله‌عنه
        • حضرت خالد بن ولید رضی‌الله‌عنه
        • حضرت فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه
        • حضرت عبدالله ابن زبیر رضی‌الله‌عنه
      • امهات المؤمنین
      • علماء اسلام
        • علامه سید ابوالحسن ندوی رحمه‌الله‌
        • امام اعظم ابو حنیفه رحمه‌الله
        • امام بخاری رحمه‌الله
        • امام ترمذی رحمه‌الله
        • امام غزالی رحمه‌الله
        • شاه ولی‌الله دهلوی رحمه‌الله
        • سید جمال الدین افغان
        • مولانا جلال الدین بلخی رومی رحمه‌الله
      • حکماء مسلمان
        • سلطان صلاح الدین ایوبی رحمه‌الله
        • عمر بن عبدالعزیز رحمه‌الله
        • سلطان یوسف بن تاشفین رحمه‌الله
      • ساینس دانان اسلام
    • تهذیب و تمدن
      • تمدن اسلامی
      • تمدن‌های شرق و غرب
    • متنوع
      • پیام رمضانی
    • کتابخانه
    Facebook X (Twitter) Telegram WhatsApp
    کلمات فارسیکلمات فارسی
    You are at:Home»فتن»فرقهٔ معتزله (بخش شانزدهم)
    فتن

    فرقهٔ معتزله (بخش شانزدهم)

    محمد فاتحBy محمد فاتحسه _2 _اپریل _2024AH 2-4-2024ADUpdated:شنبه _26 _اپریل _2025AH 26-4-2025ADبدون دیدگاه4 Mins Read
    اشتراک گذاری Facebook Twitter Telegram WhatsApp
    اشتراک گذاری
    Facebook Twitter Telegram Email WhatsApp

    نویسنده: «ابو عائشه»
    پیش درآمد: زندگی انسان دو بُعد دارد: ۱.بعد دنیوی؛ ۲.بعد اخروی. تمام اعمالی‌که انسان در این دنیا انجام می‌دهد، نتایج و پیامدهایش را یا در همین دنیا می‌بیند و یا برای آخرت باقی می‌ماند. در مسئلۀ مرتکب گناه کبیره نیز همین دو حکم وجود دارد؛ حکمی که مربوط به دنیای آن فرد می‌شود و حکمی که مربوط به آخرت وی می‌شود. ما در مبحث قبلی حکم دنیوی او را با دلایل بیان کردیم و در این مبحث می‌خواهیم حکم اخروی‌اش را طبق آراء و نظریات گروه‌ها بیان داریم. مهم‌ترین مباحث این بخش از مقاله، شامل دیدگاه اهل سنت و جماعت و همچنان دیدگاه معتزله و دلایل آنان می‌باشد.

    حکم مرتکب گناه کبیره در آخرت

    دیدگاه‌ها دربارۀ حکم اخروی مرتکب گناه کبیره متنوع و متفاوت هستند و این مسئله یکی از مسائل مهمی است که افکار‌ اسلامی را درگیر خود ساخته است و برای این‌که بدانیم این مسئله نزد گروه‌ها و مذاهب چه حکمی دارد: آیا مرتکب گناه کبیره برای همیشه در جهنم است و یا وارد بهشت می‌شود، به بررسی و تحقیق آن می‌پردازیم. برای این‌که مسئله بیشتر روشن شود و جایگاه آن واضح‌تر بیان گردد، در این بخش سعی می‌کنیم دیدگاه گروه‌های دیگر غیر از معتزله را نیز بیان کنیم:

    دیدگاه فرقه‌ی مرجئه

    با بررسی دیدگاه مرجئه دربارۀ این مسئله در می‌یابیم که آنان به سقوط عذاب و مجازات از مرتکب گناه کبیره یقین دارند؛ آمدی، این مطلب را در وقت ارائه‌ی دیدگاه آنان در مورد این مسئله چنین توضیح می‌دهد: «بعضی از مرجئه معتقد هستند که مؤمن بر لغزشش، مستحق هیچ نوع عذاب و مجازات اصلی نمی‌گردد چه این مجازات فوری باشد و یا با تأخیر، همان‌طوری که با شرک به خداوند متعال و انجام طاعت و عبادت، کسی مستحق ثواب و اجر نمی‌شود، پس با وجود ایمان و ارتکاب گناه و معصیت، مستحق عذاب و مجازات نمی‌شود. بعضی از مرجئه می‌گویند که بر لغزش‌هایش در آخرت مجازات نمی‌شود؛ بلکه او در دنیا با سرازیرشدن دردها، رنج‌ها، مصیبت‌ها و نقصان‌های مالی، جانی و از بین رفتن ثمرات، مجازات می‌شود.»

    دیدگاه فرقه‌ی خوارج

    خوارج در این مسئله بسیار تشدد به خرج داده و گناهکار را کافر و مستحق دایمی آتش دوزخ می‌دانند؛ زیرا هر گناه نزد آنان کبیره بوده و مرتکب آن برای همیشه در جهنم است و همانند کافران عذاب می‌بیند و این رأی و نظری است که علماء آن را از خوارج نقل می‌کنند. علامه بزدوی در این مورد می‌نویسد: «خوارج می‌گویند: مرتکب گناه صغیره و کبیره، وقتی از دنیا بدون توبه بروند، برای همیشه در جهنم باقی می‌مانند و همانند کفار عذاب می‌بینند؛ زیرا فرد با ارتکاب گناه چه صغیره باشد و یا کبیره کافر می‌شود.»
    امام رازی رحمه‌الله می‌فرماید: «سایر گروه‌های خوارج با هم اتفاق دارند که بنده با ارتکاب گناه، کافر می‌شود و آنان حضرت عثمان و حضرت علی رضی‌الله‌عنهما را کافر می‌دانند.» البته این طبق دیدگاه و نظر آنان دربارۀ ایمان است، بر خلاف اباضیه از میان خوارج که مرتکب گناه کبیره را کافر نعمت می‌داند.

    دیدگاه معتزله

    با رجوع به مذهب معتزله در می‌یابیم که تمام گروه‌‌های معتزله – باشمول بصریان و کوفیان – بر وجوب مجازات و عذاب مرتکب گناه کبیره متفق هستند و این مجازات و عقوبت فقط با یکی از «دو امر» برداشته می‌شود: با توبه و یا با انجام دادن طاعتی که بیش از آن معصیت باشد؛ قاضی عبدالجبار در این باره می‌نویسد: «نمونه‌ی ندامت و پیشمانی در شاهد معذرت‌خواهی است. این سخن معلوم است که هرگاه یکی از ما به کسی دیگر بدی کند، سپس از او معذرت‌خواهی درستی انجام دهد، او با این کارش مذمتی را که مستحق آن شده بود از عهدۀ خود ساقط کرده است  تا جایی‌که برای کسی‌که در حقش بدی شده نمی‌تواند بعد از آن او را مذمت کرده و به بدی یاد کند و در توبه همراه با عقاب و مجازات نیز حکم همین است. این حکم در ندامت و پیشمانی است.»
    مسئلۀ دوم این است که طاعات و عبادات مرتکب گناه کبیره بر معصیت‌ها و گناهان او بیشتر باشند. قاضی عبدالجبار در این رابطه می‌نویسد: «طاعتی که بیشتر از معصیت و گناه باشد، در اسقاط عذاب و مجازات مستحق شده، تأثیرگذار است؛ زیرا حالت آن در این صورت همانند حالت کسی است که به دیگری بدی کند و سر قلمش را بشکند و بعد در مقابلش به او مال فراوان و هنگفتی عطا کند، پس در این‌صورت این فرد مستحق به‌خاطر این جرمی که مرتکب شده و در مقابلش عطای فراوانی که اهدا کرده، مذمت نمی‌شود، پس این مسئله‌ی ما نیز همین‌طور است، بناءً این دو صورت در برطرف شدن و اسقاط عقوبت و مجازات تأثیرگذار هستند؛ چنان‌که در ثواب نیز تأثیر دارند.»
    ادامه دارد…
    بخش قبلی | بخش بعدی
    Share. Facebook Twitter Email Telegram WhatsApp Copy Link
    محمد فاتح

    Related Posts

    فرقۀ قدریه «بخش نهم و پایانی»

    سه _20 _می _2025AH 20-5-2025AD

    فرقۀ قدریه «بخش هشتم»

    سه _20 _می _2025AH 20-5-2025AD

    فرقۀ قدریه «بخش هفتم»

    دو _19 _می _2025AH 19-5-2025AD
    Leave A Reply Cancel Reply

    از دست ندهید

    قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان «بخش هفتم»

    قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان «بخش ششم»

    سیکیزم؛ پیدایش و مبانی اعتقادی آن «بخش یازدهم»

    سیکیزم؛ پیدایش و مبانی اعتقادی آن «بخش دهم»

    ما را در صفحات مجازی دنبال کنید
    • Facebook
    • Twitter
    • Instagram
    • Telegram
    • WhatsApp
    در باره کلمات

    ادارهٔ فرهنگی تحقیقاتی(کلمات) یک ادارهٔ دَعَوی اهل سنت و الجماعت بوده که بطور مستقل، در راستای ترویج ارزش‌های ناب اسلامی، تحقق اهداف رفیع شریعت مقدس اسلام، مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب، اعلای کلمة الله و بیداری امت اسلامی فعالیت می‌نماید.

    نشرات مشهور

    قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان «بخش هفتم»

    چهار _11 _جون _2025AH 11-6-2025AD

    قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان «بخش ششم»

    چهار _11 _جون _2025AH 11-6-2025AD
    کلمات را در صفحات مجازی [دنبال کنید]
    • Facebook
    • Twitter
    • YouTube
    • Telegram
    • Instagram
    • WhatsApp
    جمله حقوق برای اداره کلمات محفوظ است
    • صفحه اصلی
    • تحلیل روز
    • عظماء‌ الأمة
    • کتابخانه

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.