جایگاه زن در اسلام (بخش شصت‌وپنجم)

نویسنده: ام‌عائشه

مدخل: بامطالعه و بررسی کتاب‌ها به‌وضوح معلوم می‌شود که اسلام به زن چه جایگاه عظیم و مرتبۀ بلندی عطا کرده است. این جایگاه در ادیان و شرایع دیگر خیلی کم یافت می‌شود؛ ازاین‌رو، خواهر مسلمان باید همواره شکرگذار نعمت‌های پروردگارش باشد و تلاش کند در قبال این نعمت‌ها سهل‌انگاری و بی‌توجهی نکند؛ چون یکی از وظایف مهم یک مسلمان نصیحت و خیرخواهی است. لذا در این بخش که تقریباً از جملۀ بخش‌های پایانی است، می‌خواهم نصایح سودمند و اندرزهای پرباری را برای خواهران مسلمانم بیان کنم.

نصایح سودمند برای خواهران ارجمند

• ای خواهرم! بدان که تنها راه سعادت و کامیابی دنیا و آخرت، ایمان به الله متعال و پایبندی به اوامر، فرایض و واجبات دین مقدس اسلام است. تنها با اطاعت و فرمان‌برداری از خالق لایزال و رسول معظم اسلام ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} انسان می‌تواند سعادت دنیوی و اخروی را از آن خود سازد.

• ای خواهرم! اعمال صالح انجام بده، زیرا ایمان همراه با عمل صالح، سرمایۀ اصلی انسان برای رسیدن به قلۀ رفیع سعادت و نیک‌بختی در دنیا و آخرت است؛ عمل صالح مایۀ نجات انسان است.

• ای خواهرم! از گناه و معصیت پرهیز کن؛ اگر دچار اشتباه و لغزشی شدی توبه کن و به‌سوی خدا برگرد. بدان که گناه و معصیت، همانند ویروس و زهر کشنده‌ای است که انسان را از خالقش دور می‌سازد، زندگی‌اش را مختل نموده و آن را به جهنم سوزان تبدیل می‌کند. بدان‌ که برای هر زهر کشنده‌ای پادزهری است. تنها پادزهر گناه و معصیت، توبه و بازگشت به درگاه الهی است.

• ای خواهرم! یکی از شاخصه‌های بسیار ویژه و بارز امت اسلامی که او را مایۀ خیروبرکت برای جهان معرفی کرده فریضۀ امر به معروف و نهی از منکر و دعوت به‌سوی دین حق است. چه خوب است که تو هم نیز خواهرانت را به خوبی‌ها فراخوانده، راه‌های سعادت، کامیابی و رستگاری را به آنان نشان دهی و آنان را از کردار زشت و ناشایست بر حذر داری و از غوطه‌ور شدن در منجلاب گناه و معصیت و باتلاق ضلالت و گمراهی باز داری.

• ای خواهرم! از مال و سرمایه‌ات صدقه بده؛ زیرا صدقه دادن از مهم‌ترین اعمالی است که سعادت و رستگاری دنیا و آخرت را در پی دارد؛ در دنیا به انسان، خوشبختی و کامیابی را به ارمغان می‌آورد و باعث نجات از سختی‌ها، بلا‌ها و مصیبت‌ها می‌شود و در بین انسان‌ها مهر و محبت، عاطفه و حس بشردوستی را ایجاد می‌کند و باعث می‌شود انسان‌ها بتوانند یک جامعۀ سالم و موفق و به دور از هر نوع دغدغه و نگرانی فقر و تنگدستی و بیچارگی را تشکیل دهند و در آخرت هم باعث سعادت و رستگاری انسان و نجات او از آتش سوزان جهنم می‌گردد.

• ای خواهرم! نمازهایت را همیشه بر وقتش بخوان؛ زیرا نماز است که بین بنده و خدا ارتباط ایجاد می‌کند و سبب استحکام روح و آرامش روان می‌شود؛ و نیز اضطراب را از دل زدوده و به او پایداری می‌دهد. نماز بزرگ‌ترین عامل پیشگیری از گناهان و محکم‌ترین زنجیر برای به بند کشیدن شیطان و شهوت انسان است.

• ای خواهر عزیزم! یکی از بافضیلت‌ترین عبادت‌ها نماز تهجد است؛ اگر خواهان خیر دنیا و آخرت هستی به سحرخیزی و نماز تهجد پای‌بند باش! زیرا این نماز آن‌قدر فضیلت و اهمیت دارد که پیامبر خدا ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} در تمام عمر گرامی‌شان چه در سفر و غیر سفر آن را ترک نکردند و همواره از زبان مبارک آن‌حضرت ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} دربارۀ این نماز تأکیدات بسیاری شده است.‌ نماز تهجد یکی از راه‌های ارتباط بندگان صالح و نیک خداوند با رب‌شان است. بندگان صالح و نیک خداوند متعال در نیمه‌های شب با پروردگارشان به راز و نیاز می‌پردازند و مناجات می‌کنند، تو نیز به این قافله بپیوند.

• ای خواهرم! از غیبت کردن برحذر باش و نفست را به طاعت الله تعالی و اجتناب از معاصی کوچک و بزرگ، عادت بده؛ چون‌که در جامعۀ کنونی، زنان مسلمان هر جا دو نفر جمع شوند، شروع به غیبت و بدگویی همدیگر می‌کنند و این گناه بزرگ در دیدشان چنان عادی شده که گفته می‌شود: «الغیبة فاکهة النساء»؛ (غیبت کردن میوۀ (مجالس) زن‌هاست.)

شاعر عرب، صالح بن عبدالقدوس می‌فرماید: «زبانت را حفظ کن و از کلام آن مراقبت نما؛ زیرا با زبان است که شخص سالم می‌ماند یا نابود می‌شود. سخن را در وقت گفتن بسنج و در هر مجلسی غیبت و بدگویی نکن. راز را بپوشان و آن را فاش مکن؛ زیرا راز همچون اسیری نزد توست. این در کنار تأکیداتی است که شریعت اسلامی بر دوری از گناه غیبت، دارد.»

• ای خواهرم! از بدگمانی بپرهیز؛ زیرا بدگمان شدن نسبت به کسی سبب می‌شود تا به جاسوسی او نیز پرداخته شود؛ برای همین است که الله تعالی در کتاب خویش بعد از برحذر داشتن از بدگمانی، انسان‌ها را از جاسوسی منع نموده است. بدان که اگر انسان پایبند احکام شرعی باشد و در برابر وسوسه‌های شیطان استقامت نماید، هیچ‌گاه چنین اعمال و سخنان زشت و ناشایسته از وی صادر نخواهد شد.

• ای خواهرم! از سخن‌چینی بپرهیز! زیرا یکی از امراض مهلک و سرطانی است که باعث تاریکی قلب، درگرفتن آتش جنگ و جدال، کینه‌توزی، عداوت، دشمنی و… می‌گردد که متأسفانه امروزه یکی از مصروفیت‌های عادی زنان مسلمان قرار گرفته است؛ و انسان سخن‌چین هرگز وارد بهشت نمی‌شود. معمولا قشر زنان به‌خاطر حساسیت‌های‌شان نسبت به رقبا، هم‌سن‌وسالان و همسایگان دورونزدیک‌شان بیشتر به این مریضی مبتلا می‌شوند.

• ای خواهرم! از دروغ گفتن نیز پرهیز کن؛ زیرا رسول اکرم ^{صلی‌الله‌علیه‌و‌سلم} دروغ‌گویی را نشانۀ منافق دانسته و نیز می‌فرمایند: «در فطرت مؤمن هر خصلتی راه دارد، مگر خیانت و دروغ»؛ متأسفانه دروغ‌گویی در این عصر به اوج خود رسیده است، در گذشته مردم از روی ناچاری دروغ می‌گفتند؛ اما امروزه تا مجبور نشوند راست نمی‌گویند؛ پس از این خصلت زشت اجتناب کن.

• ای خواهرم! از چشم‌چرانی و خیره شدن به نامحرمان بپرهیز! چون یکی دیگر از اوصاف زنان نمونه و بانوان شایسته چشم‌پاکی و پرهیز از هرگونه نظر آلوده به شهوت و نگاه لذت‌آلود به نامحرمان است. نگاه‌هایی که بی‌اختیار به این‌سو و در این‌سو می‌روند، باعث فتنه‌های کلانی می‌شود تا جایی که احتمال دارد دودمان چندین خانواده را برباد دهد و یا باعث روشن شدن آتش جنگ و درگیری در بین‌شان شود.

• ای خواهرم! از استهزا و تمسخر بپرهیز و از این عمل خطرناک و ناگوار اجتناب و دوری کن، تا مبادا روز قیامت سرافکنده شوی! زیرا رسول اکرم ^{صلی‌الله‌علیه‌و‌سلم} می‌فرمایند: «همانا در روز قیامت برای هر یک از تمسخرکنندگان دروازه‌ای از بهشت گشوده شده برایش گفته می‌شود: بشتاب! بشتاب! او با غم و اندوه می‌آید و هنگامی‌که رسید، درها بسته می‌شود. همواره این کار تکرار می‌گردد، تا این‌که دروازه‌ای از بهشت گشوده شده برایش گفته می‌شود؛ بشتاب و او از ناامیدی نمی‌آید.» هم‌چنان مسلمانان در قرآن کریم از تمسخر نهی شده‌اند؛ زیرا احتمال دارد آن کسی‌که مورد تمسخر واقع می‌شود از کسی‌که تمسخر می‌کند بهتر و برتر باشد.

• ای خواهرم! کینه و بغض، بسیار عادت زشت و ناپسندی است، انسان مسلمان باید از عداوت و کینه‌توزی پرهیز کند؛ زیرا دین اسلام، همواره مسلمانان را به هم‌دلی و برادری با همدیگر تشویق نموده و آن‌ها را از تفرقه، بغض، عداوت، دشمنی و کینه‌توزی بازداشته است؛ تا مبادا به خاطر تفرقه و جدایی از همدیگر دچار تزلزل شوند. بدان که دین اسلام بر مبنای اخلاق، محبت، احسان و نیکی پایه‌گذاری شده است و اشیایی که بااخلاق متضاد هستند را مورد نکوهش قرار داده و انسان‌ها را از آن بازداشته است.

نباید فراموش کرد، امروزه دلیل تمام مشکلاتی که مسلمانان از آن رنج می‌برند و مسلمانان سست، ضعیف و بی‌همت شده‌اند همین بی‌اتحادی و بی‌اتفاقی در بین‌شان است. اگر مسلمان باهم یک‌صدا و منسجم می‌بودند، در هیچ موقع کسی جرئت نمی‌کرد، خواهر مسلمان‌شان را مورد شکنجه و تعذیب قرار دهد و خواهران مسلمان در گوشه‌وکنار جهان مظلوم واقع نمی‌شدند.

• ای خواهرم! از چشم‌ و هم‌چشمی در امور دنیوی بپرهیز. بدان که این خصلت بد یکی از مهم‌ترین عواملی است که زندگی مشترک را به تنش، سردی و ناسازگاری می‌کشاند. پرهیز از چشم و هم‌چشمی در امور دنیوی سبب به‌وجود آمدن زندگی سعادت‌مند می‌شود. بهتر است به‌جای رقابت در امور بی‌ارزش دنیوی، به مسائل دینی اهمیت داده و در مسائل دینی به رقابت بپردازی؛ زیرا درک هرچه بیشتر مسائل دینی تو را به خدا نزدیک‌تر می‌کند؛ اما اگر مسئله برعکس شود بدان‌که نارضایتی خداوند متعال در آن نهفته است.

ادامه دارد…

بخش قبلی