جایگاه امنیت در اسلام (بخش هشتم)

نویسنده: ابوعائشه

وقتی زندگی رسول‌الله ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} را با دقت مورد بررسی قرار می‌دهیم، درمی‌یابیم که رسول اکرم ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} برای ایجاد فضای پرامن و امان اقدامات زیادی انجام دادند تا مردم در آرامش و اطمینان بوده و هیچ نوع خطری آنان را تهدید نکند. گرچه با تفحص در سیرت رسول‌الله ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} با موارد زیادی برمی‌خوریم، ولی در زیر برخی از آن‌ها را به‌صورت خلاصه بیان می‌کنیم:

1. ساخت مسجد

رسول‌الله ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} با هجرت به مدینه، اولین اقدامی که برای جمع کردن مسلمانان کنار هم انجام دادند، بنا و ساخت مسجد بود. ایشان با این اقدام نیک و مبارک، می‌خواستند مسلمانان پنج وقت کنار هم جمع شوند، به عبادت پروردگارشان بپردازند، یکدیگر را بشناسند و از مشکلات یکدیگر آگاه شوند. هم‌چنین، هنگام بروز ناامنی یا مشکلات، در مسجد به مشورت بپردازند و برای حل آن تصمیم بگیرند؛ زیرا در آن زمان، مسجد تنها مرکز تجمع، حل‌وفصل مسائل و مشورت بود.

نویسندۀ کتاب «الأمن في القرآن والسنة» می‌نویسد: «[رسول‌الله ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} با هجرت به مدینه اقدام به ساخت مسجد نمودند] تا مکان و مرکزی برای اجتماع و عبادت، محلی برای ادارۀ امور مردم، بیان احکام اسلامی و مرکزی اعلامی برای بیانات صادر شده از سوی جناب رسول‌الله ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم‌} باشد.»

اولین اقدامی که رسول‌الله ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} در مدینه انجام دادند، بنای مسجد بود تا ندای ربانی «الله اکبر، الله اکبر» از آنجا شروع شود و این مسجد پاک، محل تجمع تربیتی برای امت اسلامی باشد. در این مسجد، مسلمانان وحی خداوند متعال و مسائل مربوط به دین خود را از جناب رسول‌الله ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} فرا می‌گرفتند. این مسجد هم‌چنین مکان فرماندهی نظامی‌ای بود که در راه خداوند متعال آغاز شد.

از دلایلی که مسجد می‌تواند در امنیت، آرامش و اطمینان مردم و منطقه تأثیر مثبت داشته باشد، ساخت مسجد نبوی است. در مقابل، اگر مسجد به‌خاطر رضایت خداوند متعال نباشد، می‌تواند باعث تفرقه و جدایی در جامعه شود، مانند مسجد ضرار. در آن زمان، تمام برنامه‌ریزی‌ها و مشورت‌ها در مسجد صورت می‌گرفت؛ لذا اهتمام به مسجد و ساخت آن در آغاز اسلام بسیار حیاتی بود.

مسجد ضرار مسجدی بود که توسط منافقین ساخته شده بود؛ این گروه می‌خواستند از این مکان مقدس سوءاستفاده نموده و به مسلمانان آسیب برسانند و باعث تفرقه، جدایی و ناامنی شهر و منطقه شوند. خداوند متعال در این باره می‌فرماید: «وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَإِرْصَادًا لِمَنْ حَارَبَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ مِنْ قَبْلُ»؛ ترجمه: «و [از منافقان] کسانی هستند که بر پایۀ دورویی و نفاق، مسجدی ساختند برای آسیب رساندن و ترویج کفر و تفرقه‌افکنی میان مؤمنان و کمین‌گاهی برای [گردآمدن] کسانی‌که پیش از این با خدا و پیامبرش جنگیده بودند.»

ادامه دارد…

بخش قبلی