نویسنده: شکران احمدی
اقسام بدعت
بدعت به چند دسته تقسیم میشود:
-
بدعت حقیقی و اضافی: آن است که نه از کتاب و نه از سنت و نه از هیچکدام از مصادر شرعی معتبر ثابت باشد، نه بهطور اجمال و نه بهطور تفصیل؛ به همین خاطر آن را بدعت مینامند، زیرا اختراع در دین بدون سابقه محسوب میشود. بهطور مثال: تقرب به الله با رهبانیت و عزلتگزینی در کوهها و ترک اجتماعات مردمی و ترک دنیا و لذتهای آن به نیت عبادت. کسانیکه چنین میکنند در حقیقت عبادتی از پیش خودشان درست کرده و خودشان را به انجام دادن آن ملزم کردهاند.
بدعت اضافی دو جهت دارد:
الف. دارای دلیل باشد و ازاینجهت بدعت محسوب نمیشود؛
ب. مثل بدعت حقیقی بدون دلیل باشد، یعنی از جهتی سنت است چون دلیل دارد و از جهتی بدعت است چون دلیل ندارد؛ زیرا استنادش به یک شبهه وابسته است نه به یک دلیل؛ یعنی در حقیقت دلیل دارد اما دلیلی نیست که کیفیت و حالت و تفصیلات آن را بیان کند. بهطور مثال: تخصیص پانزدهم شعبان برای روزه گرفتن و تعیین شبش برای قیاماللیل، بدعت است و بدعت اضافی محسوب میشود، چون اصل نماز و روزه مشروع است؛ اما در شریعت برایش وقت مشخص تعیین نشده است…
-
بدعت فعلی، در ذیل تعریف بدعت داخل میشود و منظور همان شیوۀ خودساختهای است که مشابه شیوۀ شرعی است که هدفش تعبد میباشد. بهطور مثال: ازدیاد در دین با آنچه جزو دین نیست، مانند: افزدون به رکعتهای نماز.
بدعت تَرکی، نیز در تعریف بدعت فعلی داخل است، از آن جهت که شیوۀ اختراعشده در دین میباشد. بهطور مثال: چیزی را که انجام دادنش حلال شرعی باشد، عمداً و قصداً ترک کند…
-
بدعت قولیِ اعتقادی، مانند سخن جهمیه و معتزله و روافض و سایر فرقههای گمراه و اعتقاداتشان است. گروههای گمراه نوظهور نیز در این بدعت داخل هستند؛ از قبیل: قادیانیها و بهاییها و باطنیه و اسماعیلیها و نصیریه و دروز و روافض و…
-
بدعت عملی، که به چند نوع تقسیم میشود: