در ادامهی یادداشت قبل به برشماری تبعات دیگر اعتیاد رسانهای میپردازیم:
۴. سستی و تنبلی
یکی دیگر از پیامدهای اعتیاد رسانهای سستی و تنبلی است. اعتیاد به رسانه مانند اعتیاد به مواد مخدر سبب میشود که حالت و وضعیت نشاط و شادابی در کار و فعالیت روزانه از انسان سلب گردد و فرد دچار تنبلی و سستی شود؛ بهگونهای که حال و حوصلهی کار و فعالیت را نداشته باشد.
سستی و تنبلی در امور دین و دنیا یکی از عوامل عقبماندگی و محرومشدن اسلام از سعادت دنیا و آخرت است که بهشدت مورد نکوهش آموزههای دینی قرار گرفته است.
برایناساس، اعتیاد رسانهای که موجب تنبلی و سستی در کار و فعالیت روزانه میشود، سبب تنبلی در امور دینی نیز خواهد شد؛ در نتیجه، انسان را دچار ضرر و زیان بسیار بزرگ خواهد کرد. معتادان رسانهای از مصادیق این آیهی شریف تلقی خواهند شد:
«قُلْ هَلْ تُنَبِّئُكُمْ بِالأخْسَرِينَ أَعْمَالاً ، للَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيا وَهُمْ يحسبون أنهم يحسنُونَ صُنْعاً؛ بگو: آیا شما را خبر دهم که زیانکارترین مردم کیست؟ آنان که در زندگی دنیا تلاششان گم و نابود میشود؛ درحالیکه میپندارند همچنان کار شایسته و نیک انجام میدهند.» (کهف: ۱۰۳-۱۰۴)
از طرف دیگر، دین مبین اسلام بر تلاش و کوشش تأکید نموده است و رسیدن به موفقیتهای دنیوی و سعادت اخروی را منوط به تلاش و کوشش دانسته است؛ چنانکه قرآنکریم در این زمینه میفرماید: «ليس للإنسان إلا ما سعى وَ أَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرى؛ برای انسان بهرهای جز سعی و کوشش او نیست و اینکه سعیاش به زودی دیده میشود و به نتیجهاش میرسد.» (نجم: ۳۹ـ۴۰)
اگرچه آیات فوق مربوط به تلاش برای امور اخروی است، اما مختص آن نیست و میخواهد یک قاعدهی کلی را بیان نماید و آن اینکه هر کسی که میخواهد به نتایج درخشان و موفقیتهای چشمگیر برسد، باید تلاش و کوشش نماید. درست است که این آیات ناظر به سعی و تلاش برای آخرت و مشاهدهی پاداش آن در سرای دیگر است، ولی ملاک و معیار اصلی آن دنیا را نیز در برمیگیرد؛ به این معنا که افراد باایمان نباید در انتظار دیگران بنشینند که برای آنان کار کنند و مشکلات جامعهشان را حل نمایند، بلکه خود دامن همت به کمر بسته و به سعی و تلاش و کوشش برخیزند؛ بنابراین، اعتیاد رسانهای انسان را از تلاش و کوشش بازمیدارد و او را گرفتار سستی و تنبلی در امور دین و دنیا میکند. در نتیجه، فرد را دچار ضررهای بسیار عظیم و جبرانناپذیر مینماید که این وضعیت آشفته بیانگر آن است که پیامدهای اعتیاد رسانهای بسیار خطرناک است.