نویسنده: فضل احمد احمدی
ج- تفاوت‌های دو کلیسا
تردیدی در این نیست که پس از انعشاب یافتن گروه‌ها از یک دیگر تفاوت‌های گاه مهم و گاهی ظاهری در میان این گروه‌ها به میان می‌آید. ازاین‌رو، این تفاوت در میان دو کلیسای کاتولیک و ارتودوکس نیز بدیهی می‌باشد. تفاوت‌های به میان آمده در میان این دو کلیسا متعدد است که در ادامه به تعدادی از این تفاوت اشاره می‌شود:
-
کلیسای شرقی (ارتدوکس) مخالف تفوق و برتری اسقف شهر روم بر همه‌ی جوامع کلیسا است، درحالی‌که برتری شخصی به نام اسقف بر تمام جامعه‌ی کلیسای مسیح در کلیسای غربی (کاتولیک) امری پذیرفته شده است؛
-
درحالی‌که در کلیسای غربی پاپ دارای معصومیت است و مرتکب خطا نمی‌شود، کلیسای شرقی این معصومیت را برای پاپ قایل نیست و آن را مانند سایر افراد بشر جایز خطا می‌داند؛
-
کلیسای کاتولیک، مریم مادر حضرت عیسی علیه‌السلام را بدین جهت احترام قایل‌اند که مادری است عذرا، دارای احساسات و عواطف مادری نسبت به فرزند خود، اما در کلیسای ارتدوکس، مریم را مانند مادر خدای تعالی پرستش می‌کنند و او را موجودی مافوق انسان‌ها می‌پندارند که در رحم او بشریت و الوهیت در پیکر جنین عیسی علیه‌السلام تجسم یافته است؛
-
در کلیسای شرقی (ارتدوکس) فرایض دینی از سال (1274م) به هفت مورد خلاصه می شود: غسل تعمید، ادای شهادت، مسح با روغن مقدس، تناول، توبه، مسح بیماران و مراسم ازدواج، اما در کلیساهای غربی (کاتولیک‌ها) متفاوت است: غسل تعمید، قربانی، توبه، اقرار به مقام روحانی رؤسای دین، تناول، ازدواج و مسح بیماران در حال مرگ؛
-
زبان رسمی کلیساهای ارتدوکس قبلا یونانی بود؛ اما بعد از آن که قسطنطنیه از سوی مسلمانان فتح شد، مرکزیت این کلیساها به مسکو انتقال یافت (1589 میلادی) – هرچند در حال حاضر هیچ مرکزیت معینی ندارد و در کشورهای مختلف شرقی مستقراند – و زبان مراسم دینی در آنجا زبان اسلاوی قدیم انتخاب گردید؛ اما زبان رسمی و مراسم دینی کاتولیک‌ها زبان لاتینی باقی ماند؛
-
در کلیساهای ارتدوکس رؤسای دین که مقام آن‌ها پایین‌تر از اسقف باشد، می‌توانند ازدواج کنند؛ اما در کلیساهای غربی (کاتولیک‌ها) کشیش‌ها و روحانیون از میان افراد مجرد انتخاب می‌شوند و مجاز به ازدواج نیستند؛
-
منابع و مآخذ اصول دین و مسائل اعتقادی نیز در میان این دو کلیسا متفاوت است. در کلیسای ارتدوکس منابع کتاب و سنت است، درحالی‌که اصول اعتقادی کاتولیک‌ها، علاوه بر کتاب و سنت، تعالیم رسمی کلیسا را نیز در بر می‌گیرد؛
-
آیین عبادت ارتدوکس بسیار گسترده و سرشار از اشارات، لباس‌های رسمی و سروده‌های مذهبی است. ممنوعیت استفاده از سازهای موسیقی در کلیساهای ارتدوکس سبب شده یک سنت خوبی آواز هم‌خوانی و سرود شود که از صدای انسان به عنوان ابزار پرستش استفاده می‌کند، درحالی‌که در کلیسای غربی (کاتولیک‌ها) چنین نیست و از ابزار موسیقی استفاده می‌شود(حسینی، 1390: 99 و 100).
