جواب: از ابن عباس رضی الله تعالی عنه روایت است که مردی گفت: یا رسول الله – صلی الله علیه وسلم- ! گناهان کبیره کدامهااند؟ پیامبر -صلی الله علیه وسلم- گفت ” الشرك بالله، والأیاس من روح الله، والقنوط من رحمة الله”.
شرک ورزیدن به الله متعال ونامیدی اررحمت الله متعال.
32-سوال: کدام مردم وارد جهنم نمی‌شوند؟
جواب: از ابو هریرة رضی الله عنه روایت است که پیامبر (صلی الله علیه وسلم) فرمودند:” لا یلج النار رجل بكى من خشیة الله حتى یعود اللبن فی الضرع، ولا یجتمع غبار فی سبیل الله ودخان جهنم “
ترجمه: کسیکه از ترس الله گریه کرد داخل شدن وی در آتش چنان بعید است که داخل شدن شیر در پستان-یعنی همانطور که وقتی شیر از پستان خارج شد دیگر باز نمی‌گردد، شخصی که از ترس الله گریه کرد داخل آتش نمی‌شود، و غبار راه الله (دعوت،جهاد،طلب علم..)با دود دوزخ جمع نخواهد شد). ترمذی روایت کرده و گفته حسن و صحیح است.
33– سوال: کدام گروهی ناشناخته (گمنام) در میان مردم‌اند؟
جواب: حاکم در المستدرک از ابن عمر رضی الله عنهما روایت کرده و آن را صحیح الإسناد خوانده، اما بخاری و مسلم آن را روایت نکرده اند که گفت: رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمود ” إن لله عباداً لیسوا بأنبیاء ولا شهداء یغبطهم الشهداء والنبیون یوم القیامة لقربهم من الله تعالى ومجلسهم منه، فجثا أعرابی على ركبتیه فقال یا رسول الله صفهم لنا وحلّهم لنا قال: قوم من أفناء الناس من نزاع القبائل، تصادقوا فی الله وتحابوا فیه، یضع الله عز وجل لهم یوم القیامة منابر من نور، یخاف الناس ولا یخافون، هم أولیاء الله عز وجل الذین لا خوف علیهم ولا هم یحزنون ” قال فی اللسان: (أفناء أی أخلاط، الواحد فِـنْـو)،
ترجمه: (خداوند بندگانی دارد که نه از جملۀ پیامبران‌اند و نه شهداء، اما پیامبران و شهداء در روز رستاخیر به خاطر نزدیکی آنان به خدا ومقام شان نزد خداوند عزوجل، دربرابر ایشان رشک می‌برند) مردی بادیه نشین (که در آنجا بود) برسر زانوانش نشسته گفت: ای فرستادۀ خدا! ویژگی های این بندگان را برایمان بگو و (حلهم لنا) آنان را برایم واضح بساز، فرمود (آنان گروهی از هرجنس مردم وافراد بیگانه وغیر مشهور قبایل که به خاطر خدا با یکدیگر راستی کرده و با هم دوستی کرده‌اند، خداوند در قیامت برایشان منبری ازنور می‌سازد، مردم در آن روز در هراس‌اند اما آنان هراسی ندارند، آنان دوستان خدا هستند، آنانی که از چیزی نمی‌هراسند و به خاطر چیزی اندوهگین نیستند).
34- سوال: بهترین مردم درآخرزمان کدامهااند؟
جواب: مسلم از ابوهریرة رضی الله عنه روایت کرده است که گفت: رسول خدا علیه السلام فرمود “بدأ الإسلام غریباً وسیعود غریباً فطوبى للغرباء” یعنی(اسلام غریب وناآشنا آغاز به کار کرد و بزودی همچنان [پس از دورشدن اززندگی مردم] بگونه ناآشنا آغاز بکار خواهد کرد، پس خوشا به حال غرباء).
هدف از غربا کسانی است که به زور از میان قوم و قبیله‌شان بیرون کشیده شده‌اند، دارمی، ابن ماجه، ابن بی شیبه، البزار، ابویعلی و احمد با سندی دارای راویان معتمد ، که لفظ نیز از وی است، از عبد الله ابن مسعود روایت کرده‌اند که گفت: رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمود ” إن الإسلام بدأ غریباً وسیعود غریباً كما بدأ فطوبى للغرباء، قیل ومن الغرباء؟ قال النـزاع من القبائل”.
ترجمه: اسلام غریبانه آغاز به کار نمود و به زودی همچنان که آغاز کرد غریب خواهد ماند، پس خوشا به حال غربا. کسی گفت: غربا کیها هستند؟ فرمود: آنانی که جبراً از میان قبیله هاشان بیرون کشیده شده‌اند.
در لغت نامه لسان العرب چنین آمده است (نزاع القبائل) آنانی هستند که در کنار قبایلی به سر می‌برند اما از جمله آنان نیستند، مفرد نزاع، نزیع و نازع است…و آن کسی است که از میان قوم و فامیلش بیرون کشیده شده است.
برخی از نیکویی ها و زیبایی هایی که در مورد غربا گفته شده چنین است:
35- سوال: داعی بامردم چه نوع سخن بگوید؟
جواب: “حدثوا الناس بما یعرفون، أتحبون أن یكذب الله ورسوله؟” البخاری
ترجمه: با مردم در حد فهمشان سخن گویید، آیا دوست دارید که (با گفتن سخن‌های فراتر از فهم شان) خدا و رسول را تکذیب کنند؟ بخاری. ابن حجر در الفتح : بما یعرفون أی یفهمون.
36- سوال: برای امتش درآخر زمان رسول الله چه بشارت داده است؟
جواب: انکم فی زمان من ترک فیه عشرما امر به هلک ثم یاتی زمان من عمل فیه بعشر ماامربه نجا. روا ترمذی فی ابواب فتن
رسول الله فرموده است: شما درچنین عصری قرار گرفته‌اید که هرکس درآن یک دهم احکام دین را ترک کند هلاک می‌شود، سپس زمانی می‌آید که اگر کسی بر یک دهم دین عمل کند نجات حاصل می‌کند.
37- سوال دعوت گر باید از کجا آغاز کند و بسوی بالابرود؟
جواب: ابن عباس رضی الله عنه می‌گوید “كونوا ربانیین حلماء فقهاء، ویقال الربانی الذی یربی الناس بصغار العلم قبل كباره ” البخاری. (ای دعوت گران) ربانی، شکیبا و دانا باشید. ربانی آن است که مسایل کوچک علمی را قبل از مسایل بزرگ به مردم می آموزاند. (روایت بخاری)
38- سوال: عالم دین ازکدام عمل اجتناب کند؟
جواب: جابررضی الله عنه روایت کرده است که پیغمبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: “لا تعلموا العلم لتباهوا به العلماء، ولا تماروا به السفهاء، ولا تخیروا به المجالس، فمن فعل ذلك فالنار النار. ترجمه: (دانش را برای این فرا نگیرید که با آن در برابر دانایان مباهات و در برابر نادانان خودبرتر بینی کنید و بوسیلۀ آن مقام‌های بلند را به دست آورد، بدانید که هرکه چنین کند آتش جهنم جایش خواهد بود). این حدیث را ابن حبان در صحیحش و حاکم نیز در صحیحش روایت کرده اند وذهبی با حاکم در آن موافقت کرده و همچنین ابن ماجه و بیهقی و ابن عبدالبر نیز آن را در جامع بیان العلم و فضله روایت کرده‌اند.
39- سوال ازکدام حالت باید ترس داشت؟
جواب: رسول الله -صلی الله علیه وسلم- می‌فرماید: «بادروا بالأعمال فتناً كقطع اللیل المظلم یصبح الرجل مؤمناً ویمسی كافراً، ویمسی مؤمناً ویصبح كافراً یبیع دینه بعرض من الدنیا» [رواه مسلم عن أبی هریرة]
ترجمه: (به اعمال نیکو مبادرت ورزید قبل از آنکه فتنه‌هائی بیاید مثل شب تاریک که در آن‌هنگام شخص صبح مسلمان می‌باشد بیگاه کافر می‌شود، و بیگاه مسلمان می‌باشد صبح کافر می‌شود، دین خود را به متاع نا چیز دنیا می‌فروشد) این حدیث را مسلم از ابو هریره روایت کرده است.
40– سوال: همرای کدام اشخاص الله درروز قیامت حرف نمی‌زند؟
جواب: از ابو هریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله -صلی الله علیه وسلم- گفت: «ثلاثة لا یكلمهم الله یوم القیامة، ولا یزكیهم، ولا ینظر إلیهم، ولهم عذاب ألیم: شیخ زان، وملك كذاب، وعائل مستكبر»
ترجمه: (سه کس است که الله (جل‌جلاله) روز قیامت نه با آنان سخن می‌گوید، نه به نظر رحمت طرف‌شان می‌بیند، و نه هم آنها را پاک می‌سازد، وبرای شان عذاب درد ناکی خواهد بود: یکی پیرمرد زناکاراست، دیگر پادشاه دروغگو، و دیگرش گدای متکبر است).
