جواب: ” یا أیها الذین آمنوا اجتنبوا کثیراً من الظن إن بعض الظن اثم “.
ترجمه: (ای آنانی که ایمان آورده‌اید از بسیاری از گمانها برحذر باشید زیرا بعضی از گمانها گناه است) ابن عباس در تفسیر این آیت چنین گفته: “خداوند در این آیت انسان مسلمان را از گمان بد به مسلمان دیگر باز داشته.
ترجمه: (دوزخیان خطاب به اهل بهشت فریاد کنند که قدری آب و یا از آنچه الله برایتان روزی گردانیده به جانب ما هم بریزید، اهل بهشت گویند: “الله این دوچیز را بر کافران حرام ساخته است).
سوال: بعضی مردم ىرمورد جنت و دوزخ تمسخر می‌کنند از نظراسلام چه گفته می‌شوند؟
جواب کافر گفته می‌شوند و کسیکه از بهشت و یا دوزخ و یا محاسبه قیامت انکار کند وی به حکم نصوصی که در این مورد وارد شده و ثبوت و دلالتش قطعی می‌باشد کافر است.
سوال: به کدام گروه‌ها بهشت آماده شده است؟
جواب: پیامبران، صدیقان، شهیدان، و نیکوکاران:
” وَمَنْ یطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَئِكَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمْ مِنَ النَّبِیینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَئِكَ رَفِیقًا ” نساء (69). ترجمه: ( و کسانیکه از خدا ورسولش اطاعت کنند البته با کسانیکه خدا به آنها لطف وعنایت کامل فرموده یعنی با پیامبران وصدیقان و شهیدان و نیکوکاران محشور خواهند شد و اینان چقدر رفیق نیکوئی هستند).
یعنی (و نیکوکاران عالم دربهشت از شرابی نوشند که طبعش (در لطف و رنگ وبوی) کافور است. از سرچشمه‌ای گوارائی آن بندگان خاص خدا می‌نوشند که به اختیار‌شان هر کجا خواهند جاری می‌شود، که آن بندگان نیکو به نذر وعهد خود وفا می‌کنند، و از قهر خدا در روزی که شر و سختی‌اش همه اهل محشر را فرا گیرد می‌ترسند، و هم به دوستی او (الله) به فقیر واسیر وطفل یتیم طعام می‌دهند، و گویند: ( فقط برای رضای الله به شما طعام می‌دهیم و از شما هیچ پاداش وسپاسی هم نمی‌طلبیم ما ازقهر پروردگار خود بروزی که از رنج و سختی رخسار خلق درهم و غمگین است می‌ترسیم، خدا هم از شر و فتنه آنروز آنان را محفوظ داشت و به آنها روی خندان و دل شادمان عطا کرد، وپا داش آن صبر کامل شان باغ بهشت و لباس حریر بهشتی لطف فرمود”.
یعنی ( و اما (راستان) اصحاب یمین چه خوش روزگارند، در سایۀ درختان سدر بی خار، و درختان پرمیوه و سایه بلند درختان و در طرف نهرآبهای روان زلال، و میوه های بسیارکه هیچوقت منقطع نشود و هیچکس بهشتیان را از آن میوه منع نکند، وفرشهای پربها(یا فراش و زنان زیبا) که آنها را ما (در کمال زیبائی بیافریده ایم، و همیشه آن زنان را باکره گردانیده ایم. وشوهر دوست وجوان و همسال هم، این همه نعمتهای بهشتی مخصوص اصحاب یمین است).
4. گروه احسان کنندگان:
الله فرموده است: (لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا الْحُسْنَى وَزِیادَةٌ وَلَا یرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلَا ذِلَّةٌ أُولَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ) یونس( 26 ). یعنی: “مردم نیکو کار به نیکو ترین پاداش عمل خود و زیادت لطف خدا نائل شوند و هرگز بر رخسار پاکشان گرد خجلت و ذلت ننشیند، آنان هم اهل بهشت بوده تا ابد در آن متنعمند”.
یعنی (آن منزل بهشت‌های عدن است که درآن بهشت خود وهمه پدران وزنان وفرزندان شان که شایسته باشند داخل می‌شوند درحالیکه فرشته گان بر (تهیت) آنها از هر در وارد می‌‌گردند (و می‌گویند) سلام بر شما که (در طاعت وعبادت خدا و رنج وآلام دنیا) صبر پیشه کردید تا عاقبت منزلگاه نیکو یافتید).
و ازآنجمله کسی است که از مقام کبریائی پروردگار بترسد: او تعالی فرموده است: ” وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ “الرحمن ( 46 ).
یعنی( و برای کسیکه ازمقام قهر و کبریائی پروردگار خود بترسد دوباغ بهشت داده خواهد شد).
ترجمه: (برای پرهیز کاران {در بهشت} باغها و سرچشمه ها خواهد بود) و او تعالی فرموده است ” إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی مَقَامٍ أَمِینٍ (51) فِی جَنَّاتٍ وَعُیونٍ “دخان(51-52).
ترجمه: (حقاکه پرهیزکاران درمقام با امن که دارای باغها و سرچشمه هاست قرار خواهند گرفت) و گفته است ” تِلْكَ الْجَنَّةُ الَّتِی نُورِثُ مِنْ عِبَادِنَا مَنْ كَانَ تَقِیا “مریم (63).
ترجمه: (این است بهشت که آن را به بندگان پرهیز کار خود نصیب خواهیم کرد) و گفته است ” مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِی وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ أُكُلُهَا دَائِمٌ وَظِلُّهَا تِلْكَ عُقْبَى الَّذِینَ اتَّقَوْا وَعُقْبَى الْكَافِرِینَ النَّارُ ” ( رعد: 35 ).
یعنی (بهشتی که متقیان را وعده داده شد چنان است که نهرها زیر درختانش جاری است، ومأکولاتش همیشگی وسایه آن بر قرار است، این بهشت سرانجام اهل تقوی ودوزخ سر انجام کافران است).
ترجمه: ( حقا کسانیکه ایمان آورده و عمل‌های نیکو کرده‌اند منزلگاه آنان بهشت فردوس است که در آن جاویدان باشند و آرزوی تغییر مکان ازآنجا نکنند) و او تعالی فرموده: “الَّذِینَ آَمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ طُوبَى لَهُمْ وَحُسْنُ مَآَبٍ” (رعد: 29)
ترجمه: (کسانیکه ایمان آورده و عمل نیکو کرده اند خوشا به احوال آنها و مقام نیکوی آنان) و فرموده است: ” إِنَّ الَّذِینَ آَمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ یهْدِیهِمْ رَبُّهُمْ بِإِیمَانِهِمْ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ فِی جَنَّاتِ النَّعِیمِ” (یونس: 9)
ترجمه: (آنانکه ایمان آورده نیکوکاری کرده‌اند خدا به سبب ایمان آنها را به راه سعادت و طریق بهشت رهبری کند تا به بهشت ابدی که نهرها از زیر درختانش جاری است متنعم شوند). و گفته است ” الَّذِینَ آَمَنُوا بِآَیاتِنَا وَكَانُوا مُسْلِمِینَ (69) ادْخُلُوا الْجَنَّةَ أَنْتُمْ وَأَزْوَاجُكُمْ تُحْبَرُونَ (زخرف:69-70)
ترجمه: (آنانکه به آیات‌ما ایمان آوردند و تسلیم فرمان‌ما شدند {به همه‌شان خطاب شود که} باهمسران تان مسرور وشادمان در بهشت جاویدان وارد شوید) و گفته است: “إِنَّ الَّذِینَ آَمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَخْبَتُوا إِلَى رَبِّهِمْ أُولَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ” (هود: 23)
یعنی( آنان که ایمان آورده به اعمال صالح پرداختند وبه درگاه خدای خود خاضع و خاشع شدند آنها البته اهل بهشت جاویدند و درآن متنعم ابدی خواهند بود).
By محمد فاتح