نویسنده: زید

فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه در عرصۀ روایت‌ حدیث

همانطوری که در بخش‌های گذشته ذکر شد، حضرت سیدنا فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه از جمله افرادی بود که از مناطق بسیار دور؛ مانند صنعاء، یمن و حبشه، بارها به زیارت حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم شرفیاب می‌شد. او در محضر ایشان سؤالاتی را مطرح می‌نمود و احادیثی را که از حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم می‌شنید، برای دیگران روایت می‌کرد.
برای اعتباردهی روایات ایشان، همین اندازه کافی است که بسیاری از احادیث ایشان را ائمۀ حدیث و فقه در تصانیف خود ذکر کرده‌اند؛ چنانچه می‌توان در این مورد به اصحاب صحیحین و سنن اربعه اشاره نمود. پاسخ به این سوال که چه تعداد احادیث از ایشان روایت شده است، مشکل است و نمی‌توان به سرعت آن‌ها را جمع‌آوری کرد. اما مشخص است که ایشان نه جزو افرادی هستند که تعداد احادیث‌شان بسیار کم باشد و نه جزو افرادی هستند که تعداد احادیث‌شان به صدها یا هزاران برسد؛ بلکه ایشان جزو افرادی هستند که در ردۀ متوسط قرار دارند و تعداد متوسطی از احادیث را راویت کرده‌اند.
بنده به عنوان نمونه، فقط به ذکر سه روایت از احادیث ایشان بسنده می‌کنم؛ به عنوان مثال: امام احمد ابن محمد حنبل رحمه‌الله در کتاب پربار خود «مسند احمد»، از استاد خود حضرت امام هیثم ابن خارجه رحمه‌الله روایت می‌کند که شیخ ایشان، امام ضمره از امام یحیی ابن ابوعمرو شیبانی نقل می‌کند که حضرت عبدالله پسر حضرت فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه از پدرش روایت می‌کند که گفت: «قال رسول‌الله صلى‌الله‌عليه‌وسلم لينقضن الإسلام عروة عروة كما ينقض الحبل قوة قوة»؛ ترجمه: «حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم می‌فرمایند: یقیناً اسلام تارتار، بند بند نقض می‌گردد همانطوری‌که ریسمان با زور زدن پاره و باز می‌شود.»
اگر مسلمانان با هم متحد و منسجم باشند، هیچ‌گاه به اسلام و مسلمانان ضربه‌ای وارد نمی‌شود و روز به روز قوی‌تر و محکم‌تر می‌شوند؛ همانطوری‌که ریسمان قوی و به‌هم‌پیچیده هیچ‌گاه از هم‌گسیخته نمی‌شود، ولی اگر مسلمانان از اتحاد و هم‌بستگی دوری کردند و دشمنان اسلام در میان‌شان جا پیدا کرده و آن‌ها را همانند رسیمان تارتار کردند؛ در این‌صورت اسلام عزیز آهسته‌آهسته از هم پاره و گسیخته می‌شود.
امام نورالدین هیثمی رحمه‌الله در کتاب «مجمع الزوائد و منبع الفوائد» خویش از حضرت سیدنا فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه  روایت می‌کند که ایشان فرمودند: «إن وفد ثقيف قدموا على رسول‌الله صلى‌الله‌عليه‌وسلم فقالوا: رأيناه يصلي في نعلين متقابلتين»؛ ترجمه: «جماعتی از قبیلۀ ثقیف به خدمت حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم آمدند و پس از بازگشت از آنجا به ما گفتند: «ما حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم را دیدیم که دو چپلی (دمپایی) شبیه یک‌دیگر به پا داشتند و نماز می‌خواندند.» به این معنی که اگر کسی دمپایی به پا داشته باشد و نماز بخواند، هیچ مشکل شرعی‌ای ندارد، البته به شرطی‌که آن دمپایی پاک باشد.»
امام ابوبکر احمد شیبانی رحمه‌الله نیز در کتاب خود به ‌نام «الآحاد والمثاني»، از استاد خویش امام عبدالوهاب ابن ضحاک رحمه‌الله روایت می‌کند که شیخ او امام اسماعیل عیاش رحمه‌الله از استاد خود امام اوزاعی رحمه‌الله حدیثی شنیده است که آن را امام عبده ابن ابولبابه رحمه‌الله از حضرت سیدنا فیروز دیلمی رضی‌الله‌عنه  روایت می‌کند که ایشان فرمود: «قال رسول‌الله صلى‌الله‌عليه‌وسلم: صوت يكون في رمضان. قالوا: يا رسول‌الله! يكون في أوله أو في وسطه أو في آخره؟ قال: لا، بل في النصف من رمضان، إذا كان ليلة نصف ليلة الجمعة يكون صوت من السماء يصعق له سبعون ألفاً ويخرس له سبعون ألفا ويعمي سبعون ألفاً ويفيق سبعون ألفاً ويصم سبعون ألفاً. قالوا: يا رسول‌الله! فمن السالم من أمتك؟ قال من لزم بيته وتعوذ بالسجود وجهر بالتكبير لله عزوجل، ثم يتبعه صوت آخر، فالصوت الأول صوت جبريل عليه‌السلام والثاني صوت شيطان والصوت في شهر رمضان، والمعمعة في شوال، وتميز القبائل في ذي‌القعدة، ويغار على الحاج في ذي‌الحجة، وفي المحرم وأما المحرم أوله بلاء على أمتي وآخره فرج لأمتي، الراحلة في ذلك الزمان بعينها ينجو عليها المؤمن خير من دسكرة تغل مائة ألف»؛
ترجمه: یک‌بار حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم در جمعی از اصحاب کرام رضی‌الله‌عنهم‌اجمعین  فرمودند: «در ماه مبارک رمضان نوعی صدا شنیده می‌شود.» اصحاب کرام رضی‌الله‌عنهم‌اجمعین  گفتند: «ای رسول خدا! این صدا در اول رمضان است، یا در وسط آن و یا هم در آخر آن؟» حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم فرمودند: «نه، بلکه در نصف ماه رمضان، هنگامی‌که شب باشد، این صدا شنیده می‌شود. در شب نصف ماه رمضان (شب پانزدهم) که نصف شب جمعه باشد، از آسمان این صدا شنیده می‌شود؛ طوری‌که با شنیدن آن هفتادهزار نفر بی‌هوش می‌شوند؛ هفتادهزار نفر گنگ و لال می‌شوند؛ هفتادهزار نفر کور و نابینا می‌شوند؛ هفتادهزار نفر به هوش می‌آیند و هفتادهزار نفر کَرّ می‌شوند.»
اصحاب کرام رضی‌الله‌عنهم عرض کردند: «ای رسول خدا! پس چه کسی از امت تو از این عذاب سالم می‌ماند؟»
حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم فرمودند: هر کسی‌که خانه‌اش را لازم بگیرد (از فتنه‌های بیرون خودش را حفاظت کند) و بوسیلۀ سجده از الله متعال پناه بخواهد و با صدای بلند برای الله متعال تکبیر بگوید. بعد از آن صدای دیگری به دنبال صدای اول می‌آید، صدای اول از جبرئیل علیه‌السلام و صدای دوم از شیطان است. این صدایی‌که به شکل صوت است در ماه رمضان رخ می‌دهد و صدایی‌که با ترس و وحشت است در ماه شوال رخ می‌دهد و تشخیص و تمییز قبیله‌ها در ماه ذوالقعده به وقوع می‌پیوندد و در ماه ذوالحجه حجاج کرام مورد احترام، غیرت و حرمت قرار می‌گیرند و اما در اول ماه محرم، برای امت من آزمایش است و آخرش برای امت من فرج و وسعت است.
این بود نمونه‌هایی از روایت حدیث حضرت فیروز رضی‌الله‌عنه  که از محضر جناب رسول مکرم اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم آموختند.
ادامه دارد…
بخش قبلی
Share.
Leave A Reply

Exit mobile version