در واقع گسترش اسلام در رومانی معلول فشار روحانیون یونانی زبان بر مسیحیان غیر یونانی بود. فشارهای دینی از طرف روحانیون هر چند از نوع تقریباً متفاوتی، موجوب گرایش به اسلام و پذیرش آن بوسیله پیشینیان و اجداد کوچکی در حدود چهار هزار نفر از اهالی رومانی در منطقه نونیا در ایالت مکلن از توابع ولایت سلونیکا گردید. ر قرن هیجدهم میلادی اسقف اعظم قسطنطنیه به سلطان وقت چنین وانمود تنها مسیحیانی که به زبان یونانی سخن می گویند تبعه وفادار امپراطوری عثمانی میباشند به همین خاطر سلطان از تکلم مسیحیان به زبانی دیگر، جز یونانی جلوگیری کرد. وقتی خبر این جریان به تونتا رسید قسمتی از جمعیت آنجا به جنگل ها فرار کردند و روستاهای تازه ای به وجود آوردند. ولی کسانی که بر جای باقی ماندند و فرار نکردند برای حفظ زبان مادری خود به پیروی از اسقف خود اسلام را پذیرفتند[1].
جمعیت مسلمانان رومانی
جمعیت مسلمانان رومانی قبل از جنگ دوم جهانی بیش از دوصد وشصت هزار نفر میرسید، ولی با انجام تغییرات مرزی زیر فشار آلمان تعداد مسلمانان رومانی بسیار کاهش یافت، مسلمانان رومانی در شهر کونست نزای در اکثریت هستند و تعداد قابل توجهی از آنان در بوخارست پایتخت رومانی زندگی می کنند[2].
مسلمانان با اینکه در این کشور به صورت اقلیت قرار دارند، با خود و در میان خود برنامههای منظمی برای پیشبرد اهداف دینی خود دارند.
این جمعیت کوچک برای اینکه زندگی خوب و سالمی داشته باشند، برنامههای منظم و دقیقی برای خود ترسیم نمودهاند.
اندیشه کمونیستی با اینکه بر اکثریت این مناطق حاکمیت داشتهاند، ولی نتوانسته اند نظم کنونی اقلیت منظم مسلمانان را از لحاظ فکر واجماعی دگرگون سازد.
در هر بخش از بخشهای زندگی خود مسلمانان رومانی با وحدت کامل و نظمی عجیب زندگی اجتماعی و دینی خود را به پیش میبرند.
دولت کمونیستی در امور مختلف داخلی رومانی تغییرات بسیاری را اعمال کرد، با این وجود این تغییرات اساسی و بسیار نتوانست که بر حالت مسلمانان تاثیر به خصوصی بگذارند.
در حقیقت در دروه حاکمیت کمونیستها در رومانی اقلیت مسلمان در تنگنا قرار داشتند، هرچند مسیحیان نیز از این شرایط رنج می بردند، در این دوره متاثر از سیاست فرهنگی کمونیستی آموزشهای مذهبی از کانونهای عمومی چون مساجد و مدارس به اماکن خصوصی و کانونهای خانوادگی انتقال یافت.
مساجد و مراکز دینی در رومانی
در کشور رومانی مساجد و مراکز دینی هر کدام به قدر توان و به اندازه نیاز جامعه خود، خدماتی را ارائه می دهند که نمونه های زیادی از آن را می توان در جامعه آن مردم مشاهده نمود.
در واقع شخصی به نام محمد عیاش، بازرگان فلسطینی، اقدام به ساخت چهار مسجد در رومانی کرد که سه مسجد در وسواحل دریای سیاه و محل زندگی اقلیت های مسلمان و عرب به ویژه اقلیت ترک قرار دارد.
مسجد چهارم که مسجد عیاش نام دارد، در شهر بخارست پایتخت رومانی واقع شده و همه سفرای عرب و مسلمان، دانشجویان و اقلیتهای عربی و مسلمان در آن نماز میخوانند.
هدف از بنای این چهار مسجد در رومانی نشر اسلام بوده که اقلیتهای مسلمان میتوانند آزادانه در این مسجد نماز بخوانند و اصول دین مبین اسلام در این مساجد آموزش داده میشود.
مراکز و مساجد مشهور این سرزمین در خصوص تعلیم آداب و آموزههای دین مبین اسلام به خدمت مصروف و مشغولاند و مسلمانان برای تعلیم یافتن و یاد گرفتن احکام و مسائل دینی به این مراکز و مساجد سر میزنند.
با در نظر داشتن اوضاع و احوال مسلمانان در رومانی و مشاهده نمودن احوال و اوضاع مراکز دینی در این کشور، به وضوح میتوان در یافت که مسلمانان با وجود اقلیت و برخی از محرومیتها؛ در امور دینی و فعالیتهای دینی خود بسیار منسجم و منظم هستند.