نویسنده: دوکتور نورمحمد محبی
قرآن؛ معجزه‌ای فراتر از زمان
بخش بیست‌وپنجم
توازن میان ذکور و اناث و نظام هماهنگ خلقت
توازن میان ذکور و اناث یکی از موضوعات مهم در علوم انسانی، زیستی و الهیات است که نشان‌دهندۀ نظم دقیق و حکمت بی‌نظیر در خلقت می‌باشد؛ پس از جنگ جهانی دوم، تغییرات غیرمعمولی در نسبت زنان و مردان مشاهده شد؛ اما این تغییرات موقتی بوده و سرانجام توازن طبیعی که خداوند متعال مقرر فرموده است، برقرار گردید، این بخش به بررسی این توازن، دلایل علمی و دینی آن و اهمیت آن در نظام خلقت می‌پردازد.
تغییرات نسبت ذکور و اناث پس از جنگ جهانی دوم
پس از جنگ جهانی دوم، به طور غیرمنتظره‌ای نسبت زنان به مردان، چهار به یک افزایش یافت، به این معنا که در برابر هر چهار زن تنها یک مرد وجود داشت. این تغییر به دلیل تلفات سنگین مردان در جنگ بود و توازن طبیعی جامعه به هم خورد، با این حال، پس از چند سال، این نسبت به تعادل طبیعی بازگشت که خداوند متعال آن را مقرر فرموده است: حدود صد و پنج درصد مردان و نود و پنج درصد زنان.
این نسبت نه فقط در یک کشور یا منطقه؛ بلکه در تمامی بلاد و اقوام و حتی در طول تاریخ ثابت و پایدار بوده است.
تفاوت در تعداد ذکور و اناث در خانواده‌ها و نظام کلی
ممکن است در خانواده‌های مختلف تعداد فرزندان ذکور و اناث متفاوت باشد؛ مثلاً مردی هشت دختر دارد، دیگری چهار دختر و چهار پسر و دیگری ممکن است عقیم باشد و فرزندی نداشته باشد. این تفاوت‌ها ظاهری است و در نهایت، در سطح جمعیت کلی، نسبت‌ها به شکل نظام‌مند و دقیق مطابق قانون الهی تنظیم می‌شوند.
عالمان جغرافیای انسانی و جمعیت‌شناسی این نظام‌ها را مطالعه می‌کنند و نقش مهمی در مدیریت منابع و تنظیم سیاست‌ها دارند. مشابه وزارت مالیه که بر مصرف بودجه نظارت دقیق دارد، نظام خلقت نیز ثبت و نظارت دقیقی بر نسبت‌ها دارد تا تعادل حفظ شود.
دست قدرت الهی در تنظیم نسبت‌ها
نسبت نامتوازن ۷۵ درصد مردان و ۲۵ درصد زنان که پس از جنگ جهانی دوم مشاهده شد، پس از چند سال به تعادل طبیعی خود برگشت، این بازگشت بدون دخالت مستقیم انسان و بر اساس قوانین دقیق الهی صورت گرفت.
خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: ﵟٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تَحۡمِلُ كُلُّ أُنثَىٰ وَمَا تَغِيضُ ٱلۡأَرۡحَامُ وَمَا تَزۡدَادُۚ وَكُلُّ شَيۡءٍ عِندَهُۥ بِمِقۡدَارٍﵞ [رعد: ۸]
ترجمه: «الله ميداند كه هر زني (در شكم خود) چه چيز حمل ميكند (و بار او پسر يا دختر است و وضع جسماني و روحاني و كيفيّت و كميّت استعدادها و نيروهاي بالقوّه در او چگونه است)، و ميداند كه رَحِمها از چه چيز ميكاهند و بر چه چيز ميافزايند (و فعل و انفعالات دوران عادي و قاعدگي و آبستني آنها چگونه بوده و زمان حاملگي و زايمان چه وقت و چقدر و بر چه منوال است) و هر چيز در نزد او به مقدار و ميزان است (و از اندازۀ معيّن و حساب مشخّص برخوردار است).»
این آیه تأکید بر علم و تدبیر الهی در تنظیم و مدیریت دقیق امور حیاتی دارد.
تفاوت ذکور و اناث از دیدگاه دینی و علمی
خداوند متعال در داستان حضرت مریم علیها السلام خطاب به مادرش می‌فرماید: ﵟفَلَمَّا وَضَعَتۡهَا قَالَتۡ رَبِّ إِنِّي وَضَعۡتُهَآ أُنثَىٰ وَٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا وَضَعَتۡ وَلَيۡسَ ٱلذَّكَرُ كَٱلۡأُنثَىٰۖ ﵞ [آل عمران: ۳۶]
ترجمه: «پس هنگامي كه او را زائيد، (ديد كه دختر است و به درگاه پروردگار دست مناجات برداشت و عذر خواهان) گفت: خداوندا! من او را دختر زائيدم – ولي الله بدانچه او به دنيا آورده بود آگاهتر بود (از خود مريم، و بهتر ميدانست كه) پسر مانند دختر نيست (و اين دختر به مراتب از پسري كه آرزوي او بود، سودمندتر خواهد بود).»
علمای مسلمان معتقدند که زن و مرد در امور تکلیف، مسئولیت و دینی برابرند؛ اما از نظر جسمی، روانی، اجتماعی، ادراکی تفاوت‌های بنیادینی دارند.
به عنوان مثال، کودکان دختر و پسر در سنین پایین نیز رفتارها، علاقمندی‌ها و گرایشات متفاوتی دارند که نشان‌دهندۀ این تفاوت‌ها است.
نظام توازن در خلقت: آیات و مثال‌ها
خداوند متعال می‌فرماید: ﵟوَٱلۡأَرۡضَ مَدَدۡنَٰهَا وَأَلۡقَيۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ وَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ شَيۡءٖ مَّوۡزُونٖﵞ [الحجر: ۱۹]
ترجمه: «ما زمين را گسترانيدهايم و در زمين كوههاي استوار و پابرجائي را پديد آوردهايم و همه چيز را به گونۀ سنجيده و هماهنگ و در اندازههاي متناسب و مشخّص در آن ايجاد كردهايم.»
این آیه بیانگر نظم و تعادل دقیق در عالم است، به گونه‌ای که هیچ پدیده‌ای بر دیگری غلبه نکند و همه چیز در حد تعادل و اندازۀ مشخص رُشد کند.
نمونه‌ای از این تعادل در طبیعت، در قارۀ استرالیا رُخ داد؛ کاشت نوعی گیاه کاکتوس به عنوان حصار محافظتی منجر به گسترش کنترل‌نشدۀ آن و آسیب رساندن به محیط زیست شد؛ اما خداوند متعال برای آن گیاهی که رشدش بی‌رویه بود، آفت خاصی آفرید که از انتشار بی‌رویۀ آن جلوگیری کرد.
توازن در بدن انسان
در بدن انسان نیز نظام‌های پیچیده و هماهنگی برای حفظ تعادل وجود دارد:
غدۀ «هیپوفیز» فعالیت غدۀ «تیروئید» را تحریک می‌کند؛ اما هورمون‌های «تیروئید» بر فعالیت «هیپوفیز» اثر بازدارنده دارند تا تعادل حفظ شود.
دستگاه‌های تنظیم مایعات، قند خون، املاح و هورمون‌ها با دقت بالایی کار می‌کنند.
کمبود ویتامین‌ها منجر به بیماری‌های ناشی از نقص تغذیه می‌شود که در گذشته به مرگ دریانوردان منجر می‌شد.
پیامدهای توازن در خلقت
این توازن و نظام مرتب، باعث حفظ بقا و ادامۀ زندگی است، اگر این تعادل نمیبود، مثلاً اگر ماهی‌های بزرگ، ماهی‌های کوچک را نمی‌خوردند، میزان ماهی‌ها به حدی می‌رسید که آب دریا به طور کامل پُر از ماهی می‌شد و نظم اکوسیستم برهم می‌خورد.
همچنین، حشرات به گونه‌ای ساخته شده‌اند که تنفس‌شان از طریق لوله‌ها است، نه ریه؛ بنابراین اندازه‌شان محدود است و نمی‌توانند به موجودات بزرگ و خطرناکی تبدیل شوند که انسان را تهدید کنند.
در آخر به عنوان خلاصه میگوییم که آیات قرآن و علم امروز همگی بیانگر وجود نظام دقیق و موزون در خلقت‌اند که نشانۀ قدرت، حکمت و علم بی‌نهایت خداوند متعال است، در قرآن کریم آمده است: ﵟإِنَّ فِي خَلۡقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ 190 ٱلَّذِينَ يَذۡكُرُونَ ٱللَّهَ قِيَٰمٗا وَقُعُودٗا وَعَلَىٰ جُنُوبِهِمۡ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلۡقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ رَبَّنَا مَا خَلَقۡتَ هَٰذَا بَٰطِلٗا سُبۡحَٰنَكَ فَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ 191ﵞ [عمران: ۱۹۰-۱۹۱]
ترجمه: «كساني كه الله را ايستاده و نشسته و بر پهلوهايشان افتاده (و در همه اوضاع و احوال خود) ياد ميكنند و دربارۀ آفرينش (شگفتانگيز و دلهرهانگيز و اسرارآميز) آسمانها و زمين ميانديشند (و نقشۀ دلربا و ساختار حيرتزاي آن، شور و غوغائي در آنان برميانگيزد و به زبان حال و قال ميگويند:) پروردگارا! اين (دستگاه شگفت كائنات) را بيهوده و عبث نيافريدهاي؛ تو منزّه و پاكي (از دست يازيدن به كار باطل!)، پس ما را (با توفيق بر انجام كارهاي شايسته و بايسته) از عذاب آتش (دوزخ) محفوظ دار.»
این نظام موزون و هماهنگ، دعوت به تفکر و تعمق در آیات الهی و عظمت خلقت است و تأکیدی بر وجود نظمی الهی در همه ابعاد زندگی و جهان می‌باشد.
ادامه دارد…
() خلاصه مطلب از: موسوعة الإعجاز العلمي في القرآن والسنة، ج۱، ص ۳۶.
By محمد فاتح