روزه دارای فواید درمانی و جسمی متعددی است، در اینجا به برخی از این فواید اشاره میکنیم:
الف: درمان بیماریهای گوارشی (جهاز هاضمه)
در بخش قبلی اشاره شد که روزه تأثیر ویژهای در بهبود بیماریهای جسمی دارد، یکی از مهمترین بیماریهایی که روزه در علاج آن نقش خاص دارد، بیماریهای گوارشی است (مانند زخم معده، رفلاکس، سوءهاضمه و سایر اختلالات دستگاه گوارش).
دانشمندان عرصهی طب میگویند: «روزه در ماه رمضان به تمامی دستگاههای بدن فرصت استراحت میدهد و به آنها کمک میکند، تا پس از یک سال فعالیت مداوم، تجدید قوا کنند؛ همچنین آرامش روانی ناشی از روزهداری، تأثیر مستقیمی بر عملکرد دستگاه گوارش، بهویژه رودهها دارد و باعث کاهش علائم بیماریهایی چون سندرم روده تحریکپذیر، نفخ، گازهای رودهای، اسهال و یبوست میشود.»[1]
علاوه بر این، پژوهشها و تجربیات برخی محققان مسلمان نشان داده است که روزه در درمان زخم معده مفید است؛ زیرا به تنظیم میزان اسید معده کمک میکند تا افزایش ترشح اسید معده یکی از دلایل اصلی ایجاد زخم معده است و روزه با متعادلسازی این ترشحات، میتواند از آسیبهای ناشی از آن بکاهد.[2]
ب: تأثیر روزه در بیماریهای عصبی
طبیبان بر اهمیت روزه بهعنوان یک روش مؤثر در درمان بسیاری از بیماریهای عصبی تأکید دارند، این بیماریها شامل پارکینسون، آلزایمر، التهاب سلولهای عصبی و فشارهای روانی است که بر واکنشهای رفتاری فرد تأثیر میگذارد، ثابت شده است که روزهداری به فرد کمک میکند تا کنترل بیشتری بر حرکات، رفتارها و امیال خود داشته باشد که این امر احتمال ابتلا به بیماریهای روانی و عصبی را کاهش میدهد، همچنین تحقیقات نشان داده است که روزهداری در بازسازی بسیاری از سلولهای بدن، از جمله سلولهای عصبی، مؤثر است.[3]
آگاهان علم طب گفتهاند: از نظر متابولیکی، مغز بهعنوان یکی از پرمصرفترین اعضای بدن، به گلوکز وابستگی زیادی دارد، در دوران روزهداری، به دلیل کاهش دریافت کربوهیدرات، بدن به استفاده از چربیها و تولید کتونها روی میآورد. مطالعات نشان دادهاند که این تغییر متابولیکی در برخی موارد به بهبود عملکرد شناختی، کاهش التهابهای عصبی و افزایش مقاومت نورونها در برابر استرس اکسیداتیو کمک میکند.
ج: تأثیر روزه بر سلامت کبد
روزهداری موجب تجدید و بازسازی سلولهای کبدی میشود؛ همچنین، این فرایند به کبد کمک میکند تا از مواد زائد، چربیهای انباشتهشده و قندهای اضافهای که در طول سال در آن ذخیره شدهاند، رهایی یابد. این امر از طریق متابولیسم چربیها و تبدیل آنها به انرژی صورت میگیرد که موجب تأمین سوخت موردنیاز بدن میشود، روزه همچنین میزان چربیهایی را که از طریق رژیم غذایی به کبد میرسند، کاهش میدهد و فرصتی برای استراحت و بازسازی به این اندام حیاتی میبخشد.[4]