خداوند متعال در بیان روابط همسران با یکدیگر در سورۀ بقره می‌فرماید: «…هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ…» ؛ آن‌ها لباس شما هستند و شما لباس آن‌ها (هر دو زینت هم و سبب حفظ یکدیگرید).
قبل از آن‌که در پی نکات تفسیری این آیه دربارۀ علت تشبیه همسران به لباس یکدیگر برویم، با نگاهی ژرف به دو کلمۀ «لَکُم» یعنی برای شما مردان و«لَهُنَّ» یعنی برای آن زنان، درمی‌یابیم که این دو کلمه حامل معنای لطیفی است که زن و مرد علیه یکدیگر نیستند بلکه این «برای» او و او «برای» این است، بدین معنی که هر یک در جهت سود و بهره‌بری یکدیگراند نه نمایاندن اسرار و لطایف همسرداری به دیگران.
علامه فخرالدین رازی، در توضیح این آیه دربارۀ تشبیه همسران به لباس یکدیگر، این‌گونه می‌نویسد: «أنَّه تَعالی جَعَلَها لِباساً لِلرَّجُلِ، مِن حَیثُ إنَّه یَخُصُّها بِنَفسِهِ، کَما یَخُصُّ لِباسَه بِنَفسِهِ…» ؛ خداوند متعال زنان را (همانند) لباس برای مردان قرار داده است؛ زیرا همان‌گونه که لباس مخصوص وی است، همسر نیز مخصوص او است.
تعبیر علامه رازی از اختصاص همسران به یکدیگر و وجه تشبیه آنان به لباس، بیانگر آن است که اگر لباس آلوده باشد، پوشنده را آلوده می‌سازد واگر پوشنده آلوده باشد، لباس را آلوده می‌کند. و چون به اشتراک‌گذاری تصاویر اعضای بدن و سایر مسائل شخصی همسرداری در منظر دیگران، از سویی آلوده کردن فضای اختصاصی زندگی زناشویی است و از سویی دیگر، باز نمودن دروازۀ هَدردهی آبروی همسر زندگی؛ پس این عمل به خودی خود خیانت به همسر و نادیده گرفتن حقوق و آبروی یکدیگر است.
3.3. خیانت در امانت همسرداری
حفظ اسرار شخصی و خانوادۀ خود و دیگران، یکی از فضیلت‌های اخلاقی مهم است؛ وجود این صفت در هر انسان، نشانۀ کمال ایمان، عقلانیت، آزادگی، امانت‌داری، آینده‌نگری و ثبات شخصیت اوست.
در فرهنگ اسلامی، انسان مسلمان نه تنها موظف به حفظ اسرار خویش است، بلکه اسرار دیگران را نیز نزد خود نگه می‌دارد، و هرگز آن را بدون رضایت صاحبانش افشا نمی‌کند؛ زیرا هرکس در زندگی خویش اسراری دارد که جایگاه اجتماعی و اعتلای شخصیت وی در گرو حفظ آن است. این مهم، زمانی بیشتر جلوه می‌کند که اسرار پنهانی مربوط به روابط همسران وزندگی خصوصی آنان باشد. در این صورت حفظ اسرار خانواده از لوازم یک زندگی موفق، آرام و بی‌دغدغه است.
رازهای میان همسران، مانند خون در شریان حیاتی خانواده و جامعه است. پاسداری از آن بر عهدۀ زن و مرد است. همان‌طور که خون عامل بقای انسان است و اگر از بدن خارج شود، جان هم پر می‌کشد، اسرار خانواده هم همین‌گونه است؛ با افشای رازهای پنهانی و خصوصی زن و شوهر، روح و روان آن خانواده افسرده و پژمرده می‌شود. در حقیقت همسر به معنای هَم‌سِرّ است. رازهای آنان به هم گره خورده و با افشای یکی، به حقوق و حیثیت دیگری نیز لطمه وارد می‌شود.
با این بیان، حفظ اسرار بر اعضای خانواده، به‌ویژه زن و شوهر، از بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین امانت‌هاست که با برملا شدن آن کیان خانواده، یعنی رابطۀ زن و شوهر با آسیب جدی روبرو می‌شود. ازاین‌رو، خداوند متعال یکی از صفات برجستۀ مومنان راستین را پاسداری در امانتها برمی‌شمارد و می‌فرماید: «وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ»؛ و آن‌هایی که امانتها و عهد خود را رعایت می‌کنند.
دکتور وهبة الزحیلی، نویسندۀ تفسیر «المنیر فی‌العقیده والشریعه والمنهج» در شرح مفردات لغوی این آیه می‌نگارد: «لِأَمَانَاتِهِمْ» ای ما ائتمنوا علیه من أمور الدین والدنیا. ؛ آنچه از امور دین و دنیا به آنان امانت داده شده است. «وَعَهْدِهِمْ» ای ما عاهدوا علیه والتزموا الوفاء به. ؛ و آنچه بر آن پیمان سپرده‌اند و به وفای آن عهد بسته‌اند.
علامه آلوسی دلیل جمع ذکر شدن کلمۀ «لِأَمَانَاتِهِمْ» را کثرت امانتها می‌داند و به روایتی از کلبی رحمه‌الله این‌گونه تمسک می‌جوید: «کلُّ أحدِ مُؤتَمَن عَلی ما أفتُرِضَ علیهِ مِنَ العقائِدِ والاقوالِ والاحوالِ والافعالِ ومِنَ الحقُوقِ فِی الاموالِ وحُقُوقِ الاهلِ والعیال وسائرِ الاقاربِ والمملوکِینَ والجارِ وسائِرِ المُسلِمِینَ.» ؛ بر (ذمۀ) هر مسلمان فرایضی از قبیل: عقاید، گفتار، کردار، اخلاق و حقوقی از قبیل: حق مال، حق همسر، خانواده، اقارب، زیردستان، همسایه و سایر مسلمانان به امانت گذاشته شده است.
شیخ محمود آلوسی در ادامه به نکتۀ ظریفی اشاره دارد و می‌فرماید: «کُلُّ ما أعطاهُ اللهُ تَعالی لِلعَبدِ مِنَ الاعضاءِ وغَیرِها أمانة عِندَهُ فَمَن استَعمَلَ ذَلِکَ فِی غَیرِ ما أعطاهُ لِأجلِهِ وأذِنَ سُبحانَهُ لَهُ بِهِ فَقَد خانَ الأمانة وَالخِیانَة فِیها وکذا الغَدرُ بِالعَهدِ مِنَ الکَبائرِ عَلی ما نَصَّ غَیرُ واحِدِ.»؛ همۀ آنچه الله متعال به بندۀ خود ارزانی داشته اعم از اعضای بدن یا غیر آن، امانتی است در نزد شخص و هر کسی‌که آن را در جایی‌که خداوند متعال به او اجازه نداده است به‌کار بَرَد، امانت را خیانت نموده و چه بسا آنگونه که برخی (از اندیشمندان) تصریح کرده‌اند، این خیانت و پیمان‌شکنی از گناهان کبیره به شمار می‌رود.
با توجه به امانت‌داری هر یک از همسران نسبت به یکدیگر و با عنایت به فرموده‌های مفسران گران‌قدر در این زمینه، می‌توان اظهار داشت که به اشتراک‌گذاری عکس‌های خانوادگی، به‌ویژه به نمایش گذاشتن قسمت‌هایی از بدن، مصداق خیانت به الله متعال وپیمان‌شکنی نسبت به تعهد حقوق همسرداری به شمار می‌آید و شخص پیمان‌شکن، مرتکب گناه کبیره می‌شود.
By محمد فاتح