نویسنده: عبدالحی لیّان

پیش‌نوشت

بدون تردید جامعه‌ی اسلامی نسبت به دیگر جوامع با بیشترین حجم و تنوع آسیب‌های فرهنگی دست به گریبان است. چالش‌هایی که پی‌گذاران و کارگزاران آن برای استحاله‌ی فرهنگ ناب دینی، به انواع هجمه‌های کور و تاریک مبادرت می‌ورزند. یکی از این تهدیدها که در عین حال فاسد‌ترین نیز هست، جریان «شیطان‌پرستی» یا «شیطان‌گرایی» می‌باشد. این جریان فاسد از جریان‌های ضدفرهنگی جهانی است که قبل از نفوذ به کشورهای اسلامی، کشورهای اروپایی و آمریکایی را درهم شکسته و سپس به سرزمین‌های شرقی رسیده است. شیطان‌پرستی که به دلیل ماهیت و عملکرد آن دارای زوایای پنهانی است، سبب بروز نگرانی‌های جدّی در سطح جامعه و حتی خانواده‌ها شده است. افزون بر آن، دامنه‌ی کم معلومات ما از فضای باز عصر اطلاعات و نیز بحران بی‌هویتی در جوانان، باعث فربه‌تر شدن این چالش‌ گردیده است.
پژوهش حاضر با توجه به اهمیت این موضوع، در پی تبیین ماهیت شیطان‌پرستی، خاستگاه، عملکرد، نمادها، علل گرایش و راهکار‌های مواجه با آن است. تا روزنی برای بازنمایی حقایق پیدا و پنهان آن نمایان سازد. امید می‌رود تا مدیران و برنامه‌سازان خانواده، رسانه و جامعه پس از درک دقیق این تهدید، به پی‌ریزی برنامه‌هایی درخور جهت زدودن این چالش همت شایانی نمایند.
  1. مفهوم شناسی

پیش از ورود به هر بحث و تحقیقی می‌بایست مفاهیم کاربردی و واژه‌‌های کلیدی آن تبیین و توضیح گردد؛ زیرا شناخت و فهم دقیق هر ‌موضوع، پیوند ناگسستنی با درک درست از مفاهیم کلیدی آن دارد. بر پایه‌ی این روند، پژوهش حاضر نیز قبل از پرداختن به محور اصلی بحث، واژه‌ها و مفاهیم کلیدی آن را به بررسی می‌گیرد.

1.1. شیطان

شیطان در غالب تمدن‌ها و ملت‌ها به موجود موذی و وسوسه‌کننده به شر و بدی‌ها گفته می‌شود، موجودی که از راه راست بیزار و بر کنار بوده و همواره در صدد است تا از راه القا و نیرنگ و وسوسه مردم را به جان هم اندازد. همه‌ی این مفاهیم بیشتر با مصداق‌یابی این واژه سروکار دارد. از این‌رو، می‌طلبد تا واژه‌ی شیطان از لحاظ لغوی و کاربرد اصطلاحی آن مورد بررسی قرار گیرد.

1.1.1. شیطان در میزان لغت

در میان اهل لغت درباره‌ی پیدایش لفظ شیطان اتفاق نظر وجود ندارد. برخی آن را واژه‌ای اصیل در زبان عربی می‌دانند و دسته‌ای دیگر آن را جزء واژه‌های دخیل محسوب نموده‌اند. همچنین درباره‌ی اصل ریشه‌ی عربی این واژه نیز اختلاف دیدگاه وجود دارد. ولی بیشتر لغت‌پژوهان ریشه‌ی واژه‌ی شیطان را مصدر «شَطَن» دانسته‌اند. و برای واژه‌ی «شطن» معانی: طناب بلند، کشیده شده و محکم، دوری و خباثت را بیان کرده‌اند. ازاین‌رو، در معنای شیطان نوشته‌اند: دور شده و خبیث.
بخش بعدی
Share.
Leave A Reply

Exit mobile version