جامعه نام مجموعهای بههمپیوسته و درکنارهم است که افراد و اشخاص با تنوعات فکری و تربیتهای محیطی مختلف کنار هم جمع میشوند و برای دستیافتن به یک زندگی سالم و ساختن آن و زیستن در کنار هم در محیطی آرام و مطمئن تلاش میکنند. هیچکس در چنین بستری واحد با یک رویکرد مشخص دوست ندارد شاهد حضور افرادی باشد که باعث ترویج دودستگی و پراکندگی در بدنهی جامعه و در میان مردمان آن شود؛ چون با توجه به اینکه افراد هر جامعهای از نوع آموزش و تربیت مختلف برخوردار میباشند و برخی عمرشان را در کانون خانوادهها و حتی جوامعی سپری کردهاند که از هر نگاه سالم و خوشایند بوده است، چنین افرادی تحمل و برداشت آن را ندارند که در محل و محیط زندگیشان افرادی را ببینند که بیمحابا در دریای معاصی غوطهور هستند و گاهی ناخواسته و بیشتر اوقات عمدی و قصدی هم خویشتن را آلوده به گناه کردهاند هم به مرور زمان و تدریجاً این بیماری را در سایر نقاط جامعه تسری میدهند و باعث گسترش فساد و بیبندوباری در جامعه و مردمان آن میشوند.
این چنین است که میتوان گفت یکی از آثار بد گناهان، ایجاد افتراق و دوری در میان دیوارهی اتحاد و انسجام مردمان جامعه است. بیایید مقداری بیشتر روی نتیجهی وخیم اجتماعی صحبت کنیم.
۳. دودستگی و پراکندگی
وقتی افرادی مبتلا به گناهان کبیره به داخل جامعه نفوذ کنند و بیمحابا به گسترش گناهان بپردازند و عملاً در بستر جامعه و انظار عمومی مرتکب گناهانی شوند که هم خودشان را نابود کند هم پاکان را ناپاک کند، چنین جامعهای به مرور زمان از بالازینهی پاکی و صفا و خلوص پایین میغلطد و دستوپایش میشکند.
در چنین مواقعی است که کلانترها و خیرخواهان جامعه به میدان میآیند و گزندی را که از سوی چنین گرفتاران متوجه آحاد جامعه است، دفع میکنند. در چنین شرایطی است که افراد به دو دسته تقسیم میشوند: یک گروه بر اثر خمودگی عقل و ناپایداری خرد انسانی و اسلامیشان، در زمرهی همان ناپاکان قرار میگیرند و بهجای کشاندن آنان به وادی پاکی، با حمایت و پیوستن خودشان، آنان را بیشتر در اعماق آن منجلاب فرومیبرند. گروه دوم با نیت پاک و خالص برای مبارزه و مقابله با این پدیده لباس رزم بر تن میکنند و از یک سوی دست مبتلایان و بیماران را میگیرند و در شفاخانهی توبه و انابت به تداویشان میپردازند و از سوی دیگر، در پی حفاظت کسانی هستند که هنوز دچار این ویروس و میکروب نشدهاند و روانشان سالم است.
این چنین است که گناهان اثر مخربی بر شاکلهی جامعه وارد میکند و دودستگی و پراکندگی ایجاد مینماید و بیش از آن که تنها همان عدهی معدود و گرفتار را پوشش بدهد، هر لحظه تراکم ابرش بیشتر و عریضتر میشود و افراد و اشخاص زیادتری را در حلقهی خودش اسیر و گرفتار مینماید؛ زیرا در هر جامعهای افرادی خیرخواه و مصلح پیدا میشوند که در قبال آلودهشدن جامعه خویشتن را مسئول و مراقب میدانند و خودجوشانه اقدام میکند؛ چنانکه خداوند فرموده است: «وَ لْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى اَلْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ اَلْمُنْكَرِ وَ أُولٰئِكَ هُمُ اَلْمُفْلِحُونَ؛ باید از میان شما گروهی باشند که بهسوی نیکی فرابخوانند و امر به معرف و نهی از منکر کنند؛ و چنین کسانی رستگارند.» (آلعمران: ۱۰۴)
تا مادامی که در هر جامعهای چنین خیرخواهان و نیکانی وجود داشته باشند، امکان ندارد که چنین گسست و پراکندگی در بنیان آن رخ بدهد و دچار تنشهایی شود.
همچنین این جماعت برای داشتن عذری برای پیشکشکردن نزد الله متعال درخصوص ادای مسئولیت و رسالت علمی و عالمانهی خودشان چنین اقدام و عملی میکند؛ چنانکه خداوند فرموده است: «وَ إِذْ قٰالَتْ أُمَّةٌ مِنْهُمْ لِمَ تَعِظُونَ قَوْماً اَللّٰهُ مُهْلِكُهُمْ أَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذٰاباً شَدِيداً قٰالُوا مَعْذِرَةً إِلىٰ رَبِّكُمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ؛ گروهی از آنان گفتند: چرا کسانی را پند میدهید که الله نابودشان خواهد کرد یا به عذاب سختی گرفتارشان خواهد ساخت؟ پاسخ دادند: تا عذری نزد پروردگارتان باشد (که ما انجام وظیفه نمودیم)؛ و شاید آنها نیز تقوا پیشه کنند.» (اعراف: ۱۶۴)
پس در کل میتوانیم یکی از تبعات و آثار بد گناهان در زندگی اجتماعی را تهدیدشدن آحاد جامعه از سوی افرادی بدانیم که هم خودشان آلوده هستند و در پی ترک گناه نیستند، هم خواهان آلودهکردن دیگران میباشند. این اتفاق ناگوار درخصوص گناهانی صدق میکند که جنبهی عمومی دارد و قدرت پوشش همگان افراد جامعه را در خود دارد؛ بهطور مثال: گناهانی مانند دنبالکردن ناموس مردم؛ اذیتوآزاررساندن به مردم عادی و…