نویسنده: مولوی اسماعیل سارانی
صنعت پورنوگرافی
پورنوگرافی یکی از مسائل جوانان امروزی است و استفاده از آن در بین این جمعیت بیشتر است. همچنین، پشت صنعت پورنوگرافی مباحث کلان اقتصادی وجود دارد. روی بامیستر و کاسلیم وهز، روانشناسان اجتماعی، در مقالهی «اقتصاد جنسی» آوردهاند که اصول اقتصادی و بازار در روابط جنسی حاکم است. درست همانطور که فروش خانه تنها یک معامله بین دو طرف نیست، بلکه به اقتصاد محلی و بازار مسکن در کل جامعه مرتبط است، فعالیت جنسی در یک جامعه بهعنوان بخشی از یک بازار جنسی به کل جامعه مرتبط است. بازارهای جنسی مانند بازارهای اقتصادی هستند. بامیستر و وهز ادعا میکنند که سکس موضوع کاملاً خصوصی بین دو نفر نیست، بلکه بخشی از یک نظام اقتصادی و اجتماعی است.
در دهههای ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ میلادی، نزاعهای قانونی منجر به بهرسمیت شناختن پورنوگرافی شد و سخنرانیها و فیلمهایی با موضوعات جنسی مجاز دانسته شدند. پورنوگرافی به شدت ترویج شد و در دسترس عموم، بهویژه جوانان قرار گرفت. پژوهشها نشان دادند که دسترسی نوجوانان و جوانان به پورنوگرافی تأثیر زیادی بر رفتارهای جنسی آنان دارد و الگوهای مشاهدهای ناشی از برنامههای پورنو، نوجوانان و جوانان را به کنشهای جنسی نامتناسب سوق میدهد.
رایت و همکاران دریافتند که افرادی که پورنو تماشا میکنند، بیشتر به روابط جنسی پیش از ازدواج کشیده میشوند. همچنین، ارتباط مثبتی بین قرار گرفتن در معرض پورنوگرافی و رفتار جنسی قوی در زنانی مشاهده شد که باورهای لیبرال (آزادیخواهانه) داشتند، در حالی که کمترین رابطه برای زنانی بود که باورهای سنتی و محافظهکارانه داشتند.
دسترسی همگانی به پورنوگرافی نهتنها سبب افزایش رفتارهای جنسی شده است، بلکه سن شروع روابط جنسی را کاهش داده و روابط چندگانه جنسی را به وجود آورده است. بهگونهای که در سوئد و دانمارک، سن نخستین تجربه جنسی ۴-۵ سال کاهش یافته است. فاصله زمانی بین نخستین قاعدگی و اولین تجربه جنسی نیز از هفت سال به سه سال کاهش یافته است.
امروزه پورنوگرافی از طریق ابزارهای مختلفی ترویج میشود که بهطور اجمالی برخی از آنها به شرح زیر است:
الف) رسانه:
رسانههای جمعی یکی از مهمترین مبلغان پورنوگرافی در غرب به شمار میروند. تقریباً یکسوم از وقت برنامههای خانوادگی تلویزیونی به موضوعات جنسی اختصاص دارد. از سال ۱۹۷۶، محتوای برنامههای جنسی طی ساعتهای اصلی خانواده با بیش از هشت موضوع در ساعت، چهار برابر شده است. بیشتر برنامههای روزانه تلویزیون محتوای جنسی فراوانی دارند. این برنامهها مورد علاقه نوجوانان هستند و بهطور مداوم، تصاویر جنسی خارج از چارچوب ازدواج و عادات نامعقول جنسی را به نمایش میگذارند و خود الگوی رفتار جنسی نامناسبی را نشان میدهند.
پژوهش سال ۲۰۰۴ انجمن تلویزیونی والدین، ۱۷۱ ساعت برنامه تلویزیونی را مورد بررسی و مطالعه قرار داد. یافتهها بیانگر آن است که بهطور متوسط هر ساعت ۹ صحنه، تقریباً ۱۸ تصویر و ۱۷ گفتگوی مستقیم یا غیرمستقیم جنسی پخش شده است. با این اوصاف، نوجوانان و جوانان بهطور شبانهروز با بمبارانی از فیلمها و تصاویر جنسی روبهرو هستند.
در مطالعهای، سطوح مختلف تماشای برنامههای جنسی تلویزیون مقایسه شد. یافتهها نشان داد که بهطور تقریبی، نوجوانانی که بیشترین میزان تماشای برنامههای جنسی را داشتند (۹۰ درصد) در مقایسه با کسانی که کمترین میزان تماشا را داشتند (۱۰ درصد)، تقریباً دو برابر بیشتر احتمال دارد که در سالهای آینده به رفتارهای جنسی روی آورند.
مطالعه دیگری نشان داد، نوجوانانی که روزانه بدون نظارت والدین، دو ساعت تلویزیون تماشا میکنند، نرخ بالاتری از رابطه جنسی زودهنگام گزارش کردهاند.
در مطالعهای، مشهورترین فیلمها در ۲۰ سال گذشته بررسی شد. یافتهها نشان داد که حدود یکسوم از این فیلمها (۳۲ درصد)، دستکم دارای یک صحنه جنسی بودهاند. چاپلین اذعان دارد که در رسانهها، روابط جنسی عاشقانه، خارج از چارچوب ازدواج، بدون کنترل، لذتبخش، طبیعی و امری شخصی تبلیغ میشود که مخاطب را به سمت آن سوق میدهد.
ب) اینترنت و شبکههای اجتماعی:
اینترنت و شبکههای اجتماعی یکی دیگر از مراکز انتشار هرزهنگاری و پورنوگرافی است. امروزه این مسئله بهعنوان یک تجارت پرسود به آن نگریسته میشود؛ بهگونهای که مجموع درآمدهای حاصل از صنعت پورنوگرافی در ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۰۶، بالغ بر ۲۸۴ میلیارد دلار بود. ۸۹ درصد از صفحات وب آمریکا (در مجموع ۲۴۴,۶۶۱,۹۰۰ صفحه) دارای مضامین جنسی روشن بودند. بنابراین جای تعجب نیست که نوجوانان آمریکایی تنها با چند کلیک میتوانند به بدترین تصاویر مستهجن دسترسی یابند و بالاترین حجم تصاویر پورنو را مشاهده کنند. (متأسفانه این عمل تنها خاص جوانان و نوجوانان آمریکایی نیست بلکه امروزه عموم جوانان و نوجوانان در سراسر جهان مبتلا هستند.
در مطالعهای در سال ۲۰۰۷ مشخص شد که بیش از ۹۰ درصد از نوجوانان به صورت آنلاین در معرض تصاویر مستهجن قرار دارند. پژوهشی که بر روی ۱۵۰۱ نفر انجام شد، نشان داد افرادی که به دنبال تصاویر پورنو بودند، به احتمال بیشتری در سالهای پیشین به رفتارهای بزهکارانه و استعمال مواد مخدر دست زده بودند. همچنین، نوجوانانی که به تماشای آنلاین تصاویر مستهجن میپرداختند، به میزان بالاتری افسردگی را تجربه کردهاند. بر این اساس، تماشای پورنو نهتنها افزایش رفتارهای جنسی را به دنبال دارد، بلکه با دیگر رفتارهای پرخطر در ارتباط است و سلامت روانی نوجوانان و جوانان را نیز تحت تأثیر قرار میدهد.
شبکههای اجتماعی مانند: فیسبوک، ایکس (توییتر)، وبسایتها نیز دارای نقش موثری هستند.
ج) تبلیغات تجاری:
در سال ۲۰۰۵، بوگر کینگ با راهاندازی وبسایتی با مضامین مستهجن پنهان، تبلیغات اینترنتی خود را آغاز کرد. صفحه اصلی وبسایت شامل تصاویری از دختران جوان با تیترهایی عاشقانه بود. در سال ۲۰۰۳، شرکت نوشیدنی اسناپِل در تلاش برای جذب مشتریان جوان، تبلیغات بازاریابی خود را تغییر داد. این شرکت با تبلیغ در شبکههای ESPN، MTV، شبکه کارتون و سایر مراکزی که نوجوانان را جذب میکنند، کار خود را شروع کرد. نوشیدنیهای این شرکت به سبب ترکیب اسانسهای میوه شهرت یافتهاند؛ در یکی از تصاویر مجازی، جوانی در سنین مختلف نشان داده میشود که لباسی میوهای به تن کرده است. میوه جوان تشویق میشود با میوههای دیگر ترکیب شود. این امر در نگاه اول طبیعی به نظر میرسد، اما هرگاه میوهها با یکدیگر پیوند میخورند، اتفاق خاصی رخ میدهد؛ صحنه عاشقانه میوهای پدید میآید و در موقعیتی جنسی، سیب با موز ترکیب میشود.
بنابراین، از آنجا که تحریکات جنسی جاذبهی زیادی در بین نوجوانان، جوانان و حتی بزرگسالان دارد، بسیاری از شرکتها و بنگاههای اقتصادی تبلیغات خود را بهگونهای به موضوعات جنسی مرتبط میسازند و بهطور مستقیم یا غیرمستقیم مخاطبان خود را با محتوای جنسی به محصولات خود جذب میکنند.