خودخواهی و غرور پیامدهای منفی در روح و روان، افکار و شخصیت انسانی دارد که ذیلا مینگاریم:
۱. آلودگى به شرک و کفر:
آیا دلیل عمدۀ سجده نکردن شیطان برای انسان تکبر نبود؟ غرور و خودخواهی شیطان سبب شد که به انسان سجده نکند و سرانجام از جانب پروردگار مورد لعنت قرار گرفته و در کفر و شرک مبتلا شود؛ همچنان بسیاری از انسانها به سبب خودخواهی و غرور حق را نمیپذیرند و مسیر خویش را درست و حق جلوه میدهند؛ زیرا تکبر به انسان اجازه نمیدهد که در برابر حق تسلیم شود. یکی از نمونههای بارز آن ابوجهل است که بر اثر کبر و خودخواهی که در دل داشت اسلام را نپذیرفت و در مقابل پیامبر گرامی اسلام صلیاللهعلیهوسلم به مبارزه برخواست.
۲. محروم شدن از علم و دانش:
شخص مغرور و خودخواه از علم و دانش نیز محروم میشود؛ زیرا به حقیقت علم وقتی انسان پی میبرد که در هرجا و از نزد هرکسی آموخته شود؛ شخص متکبر به آسانی نزد هرکس و مخصوصا نزد همقطاران خود علم نمیآموزد. این سبب میشود که از کاروان علم نیز عقب بماند و دیگر اینکه علم نور است و نور بر قلب شخص متکبر جاگزین نمیشود؛ از این سبب فرد خودخواه و متکبر به حقیقت علم نمیرسد و از کاروان علم نیز عقب میماند.
۳. سرچشمۀ بسیارى از گناهان:
گاه در حالات افراد حسود، حریص، بدزبان و آلوده به انواع گناهان دقّت میکنیم، میبینیم که سرچشمۀ همۀ این رذایل را در وجود آنها تکبّر تشکیل میدهد.
۴. باعث پایین آمدن شخصیت و تنفر مردم:
طبعاً مردم شخص خودخواه و مغرور را دوست ندارند؛ چون طبیعت سالم انسان از رزایل اخلاقی و رفتاری، بسیار نفرت دارد و هیچکسی اجازه نمیدهد تسلیم برتری جوییهای افراد متکبر شود؛ از این لحاظ فرد خودخواه نزد مردم جایگاه و منزلت خوبی ندارد. به همین دلیل نزدیکترین دوستان و بستگان از آنها فاصله میگیرند و اگر به حکم الزامهاى اجتماعى مجبور باشند با آنان زندگى کنند، ولی در دل از آنان متنفّرند.