حکم حجاب در سال پنجم هجری نازل شد، از آن زمان به بعد به زنان مسلمان دستور داده شد که پوشش اسلامی را اختیار کنند و برجستگیهای بدنشان را بپوشانند، البته زمینههای نزول چنین حکمی از قبل مهیا شده بود و نیاز به آن در جامعۀ مدینۀ منوره کاملاً حس میشد، بسیاری از صحابه آرزو داشتند که در این مورد حکمی نازل شود، از جمله حضرت امیرالمؤمنین فاروق اعظم رضیاللهعنه که این مسئله را با رسول خدا صلیاللهعلیهوسلم به میان گذاشت، ایشان به رسول اکرم صلیاللهعلیهوسلم فرمودند: «یا رسول الله! یدخل علیک البر والفاجر فلو أمرت أمهات المؤمنین بالحجاب. فأنزل الله آیة الحجاب»؛ «ای رسول خدا! در خانۀ شما، آدمهای خوب و بد وارد میشوند، مناسب بود که امهات المؤمنین را دستور به حجاب میدادید.» به دنبال همین آرزوی شایسته بود که حکم حجاب نازل شد و یکی دیگر از افتخارات فاروق اعظم رضیاللهعنه رقم خورد و آن آیه این است: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ»؛ «ای مؤمنان به خانههای پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوسلم بدون اینکه به شما اجازه داده شود داخل نشوید.»
و در ادامه میفرماید: «وإذا سألتموهن متاعا فأسألوهن من وراء الحجاب ذلکم أطهر لقلوبکم وقلوبهن»؛ «هنگامیکه از زنان پیامبر صلیاللهعلیهوسلم چیزی از وسایل منزل را خواستید از پس پرده بخواهید، این کار برای پاکی دلهای شما و آنان بهتر است.»
علامه شنقیطی رحمهالله مینویسد: «علت وجوب حجاب را خداوند متعال در این آیه، پاکی دلهای مردان و زنان ذکر نموده است و فرموده: «ذلکم أطهر لقلوبکم و قلوبهن»؛ «این کار برای پاکی دلهای شما و آنان بهتر است».
در جایی دیگر خداوند متعال میفرماید: «قل للمؤمنین یغضوا من أبصارهم ویحفظوا فروجهم ذلک أزکی لهم إن الله خبیر بما یصنعون»؛ «به مردان مؤمن بگو که چشمانشان را [از دیدن نامحرم] فرو پوشند و پاکدامنی ورزند. این برایشان پاکیزهتر است. بیگمان خداوند از آنچه میکنند باخبر است.»
علامه ابوبکر الجصاص رحمهالله میفرماید: «این آیه دلالت دارد بر اینکه زن جوان به پوشیدن صورت امر شده است تا عفت و پوشیدگی خود را هنگام خروج از منزل به جامعه نشان دهد و مورد آزار و اذیت هرزههای طمعکار واقع نشود.»
آیات و نصوص شرعی فراوانی وجود دارد که در آنها زن مسلمان به داشتن حجاب شرعی دستور داده شده است و از ظاهر کردن زینت و آرایش خود در مقابل مردان بیگانه شدیداً بازداشته شده است.
خداوند متعال خطاب به پیامبر صلیاللهعلیهوسلم میفرماید: «يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ذَلِكَ أَدْنَى أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا»؛ «ای پیامبر! به همسران و دختران خود و به زنان مؤمنان بگو که رداهای خود را جمعوجور بر خویش فرو افکنند؛ تا اینکه (از زنان بیبندوبار) باز شناخته شوند و در نتیجه مورد اذیت و آزار اوباش قرار نگیرند. خداوند متعال پیوسته آمرزنده و مهربان بوده و هست.»
بنابراین حجاب و پوشش شرعی زن، در واقع شعار و علامتی است که زن مسلمان، مؤمن و با عفت بهوسیلۀ آن از زنان هرزه و بیبندوبار، ممتاز و مشخص میگردد.
خداوند متعال در آیات دیگر میفرماید: «وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُيُوبِهِنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ»؛ «و به زنان مؤمن بگو: چشمان خود را (از نامحرمان) فرو گیرند و عورتهای خویشتن را (با پوشاندن و دوری از رابطۀ نامشروع) مصون دارند و زینت خویش را نمایان نسازند مگر آن مقدار و آن چیزهایی که (طبیعتاً) ظاهر میگردد و چارقد و روسریهای خود را بر یقهها و گریبانهایشان آویزان کنند و زینت خود را نمودار نسازند مگر برای شوهرانشان، پدرانشان و پدران شوهرانشان.»
اگر شخصی به آیاتی که دربارۀ حجاب نازل شده است بنگرد، درمییابد که این آیات قضیۀ مهمی را در پی دارد که نفع آن برای همۀ جوامع اسلامی است؛ زیرا اهمیت حیا در مردان و زنان را مشخص میکند و آنها را به عفت، حشمت و وقار فرامیخواند و همۀ اینها صفات نیک و بارز هستند.
خداوند متعال هر یک از زن و مرد را به اوامری مکلف کرد که در توان آنها باشد و حجابی که آیات قرآن و احادیث رسول الله صلیاللهعلیهوسلم اقتضا میکند و امهات المؤمنین و بقیۀ زنان صحابۀ کرام رضواناللهعلیهموعلیهن نیز آن را رعایت میکردند، همین حجاب زن مسلمان است که همۀ بدنش حتی صورت و دستهایش را از مردان اجنبی بپوشاند.
رسول اکرم صلیاللهعلیهوسلم در مورد حفظ حجاب و عفت در حدیثی میفرماید: «إن المرأة عورة فإذا خرجت استشرفها الشیطان وأقرب ما تکون بروحة ربها وهي في قعر بیتها.» «زن عورت است بهمحض خارج شدن [از خانۀ خودش]، شیطان و شیطانصفتان سعی در فریبدادن او را دارند، اگر در کنج خانه باشد و بیرون از خانه نیاید، به خداوند نزدیکتر است.»
و همچنین در سنن ابوداود از حضرت عائشه رضیاللهعنها روایت شده که میفرماید: «ما در حال احرام همراه رسول خدا صلیاللهعلیهوسلم بودیم، وقتی سواران از کنار ما عبور میکردند، هر کدام از ما نقابش را از روی سر بهصورت میکشید و وقتیکه رد میشدند نقاب را برمیداشتیم.»
زشتی و قباحت بیحجابی
بیحجابی و عدم رعایت پوشش اسلامی از گناهانی است که علناً و آشکارا انجام میگیرد. پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوسلم در رابطه به اینطور گناه فرموده است: «کل أمتي معافی إلا المجاهرین»؛ «تمام امتم لایق عفو هستند بهجز کسانیکه آشکارا مرتکب گناه شوند.» همچنین گناه بیحجابی محدود به زن بیحجاب نیست؛ بلکه بیعفتی و فحشا را به دنبال دارد که بر اثر آن تمام ملت دچار عذاب دنیا و آخرت میگردد.
زنان مسلمان باید حجاب و پوشش اسلامی را رعایت کنند و از جمله زنانی که به ظاهر با حجاب ولی در حقیقت بیحجاب هستند، نباشند. حجاب پوششی نیست که برای گوشت بدن انسان باشد، بلکه حجاب باید پوشانندۀ همۀ مفاتن ظاهری و باطنی و صفات شرعی باشد و از زنانی نباشند که پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوسلم در مورد آنها میفرماید: «دو گروه از اهل آتش هستند که من آنها را ندیدهام. قومی هستند که همراهشان شلاقهایی مانند دم گاو است که با آن مردم را میزنند و زنانی هستند که پوشیده هستند ولی در حقیقت برهنهاند، به مردان مایل میشوند و آنان را به خود مایل میکنند و سرهای آنان مانند کوهان شتر است. آنان داخل بهشت نمیشوند و بویش را نیز استشمام نمیکنند، درحالیکه بوی آن از چنان مسیری [یعنی مسیر بسیار دور] احساس میشود.» و در روایتی آمده است: «از مسیر 500 سال احساس میشود.»
البته نباید فراموش کرد که امروزه رعایت حدود شرعی بهویژه حجاب، بسیار سخت و دشوار است و مسلمانان واقعی کسانی هستند که بدون چونوچرا به این حدود پایبند مانده و ثواب آن را از پروردگارشان طلب میکنند. دختران مسلمان این روزها در گوشهوکنار این گیتی، برای رعایت حجابشان با مشکلات فراوانی روبرو میشوند، البته باید گفت که این مشکل همواره بوده و احتمال دارد در آینده نیز مسلمانان با این مشکلات دستوپنجه نرم کنند؛ چون «بیحجابی در دنیا عام شده است، بهطوریکه رؤسای دانشگاهها در بعضی از کشورهای اسلامی همانند مصر، مراکش، تونس و کویت قانون منع حجاب را در دانشگاههایشان تصویب کرده و از ورود زنان و دختران محجبه جلوگیری به عمل میآوردند.»
گرچه سخن این نویسنده، به مدتها قبل مربوط میشود؛ اما این روزها، جنگ فکری و تأثیر تبلیغات زهرآگین دشمنان اسلام، چنان بر عدهای از دختران مسلمان عمیق است که از این نماد اسلامی و مظهر عفت و پاکدامنی فراری هستند و فکر میکنند که حجاب اسلامی، مانع ترقی و پیشرفت آنان بوده و آنان را از رشد، پویایی و بالندگی در عرصههای گوناگون علمی و فرهنگی بازمیدارد. در بخش بعدی إنشاءالله، تلاش میکنیم تا به شبهات دینستیزان و مخالفان حجاب، پاسخهای تفصیلی ارائه کنیم.