نویسنده: عبدالحی «‌لیان»

چکیده

این مقاله با توجه به اهمیت مباحث زناشویی و حقوق رازداری همسران، به بررسی حکم افشای مسائل زناشویی پرداخته و تلاش دارد تا پس از تحلیل داده‌های نوین صاحب‌نظران حوزۀ تفسیر و حدیث، به پرسش‌هایی همچون: «دیدگاه قرآن دربارۀ افشای راز زناشویی در فضای مجازی چیست؟ برملاسازی مسائل زناشوئی در فضای مجازی از منظر روایات چه حکمی دارد؟» پاسخ درخور بدهد. پژوهش حاضر پس از بررسی داده‌ها دریافته است که افشای اسرار زناشویی در فضای مجازی از منظر قرآن و حدیث، عملی ناجائز و گناه کبیره است و مفاسدی از قبیل: بازی با آبروی یکدیگر، خیانت در امانت همسرداری، سوء عاقبت و زمینه‌سازی برای دسته‌ای از انحرافات اجتماعی را در پی‌دارد که می‌توان بر اساس «سدّالذرایع» اذعان به اجتناب از آن کرد.
واژگان کلیدی: اَسرار، حکم، آیات، روایات، زناشویی، اشتراک‌گذاری و فضای مجازی.

بیان مسئله

بدون تردید، گسترش روزافزون ابعاد مختلف وسایل ارتباط جمعی در پهنای جهان معاصر جهش چشم‌گیری را در عالم ارتباطات به وجود آورده است و باعث شکل‌گیری واژه‌ای آشنا به نام «فضای مجازی» گشته است. این درحالیست که بشر معاصر توانسته است در پرتو این جهش بزرگ با استفادۀ بهینه از آن، خلأ ارتباطی و معلوماتی خویش را به‌طرز شگفت‌آوری پر نماید. اما در این میان برخی‌ها با سوءِاستفاده از این فرصت بزرگ، اسباب عقب‌ماندگی خویش را از کاروان شتابان پیشرفت و ترقی فراهم آورده‌اند.
از خطرناک‌ترین موارد استفادۀ نادرست از «فضای مجازی»، پخش و نشر مسائل خانوادگی به‌ویژه به تصویر درآوردن چگونگی رابطه‌ها، ابراز علاقه‌، صمیمیت‌، مناسبت‌های شخصی و به نمایش گذاشتن اعضای بدن مانند: دست، پا، چشم و… به عنوان نمایان‌سازی یا به رُخ دیگران کشیدن جاذبه، خواهش و خواستن زن و شوهر نسبت به یکدیگر است. که بسا اوقات با نادیده گرفتن حق حفظ اسرار، باعث فروپاشی شاکلۀ خانواده و یا گُسست میان خانواده‌ها می‌گردد. این پدیدۀ ناپسند، بیشتر در قالب اشتراک‌گذاری به چشم می‌خورد و زنان و مردان زیادی را در منجلاب متعفن خود فرو برده است.
هرچند نشر و پخش مسائل خانوادگی انواع و اشکال گوناگونی دارد، اما قلمرو این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی، تبیین حکم شرعی عدم رعایت حقوق رازداری زناشویی با تأکید بر آیات و روایات اهل سنت می‌باشد. به امید اینکه تحقیق حاضر تلنگری باشد برای آن دسته از افرادی که آگاهانه یا ناخودآگاه به سراب بی‌آب این گناه چشم دوخته‌اند.
  1. پیشینۀ تحقیق

بر اساس جست‌وجو، هنوز هیچ تحقیق یا نگارشی دربارۀ این موضوع وجود ندارد. اگرچه برخی از پژوهشگران معاصر در مورد فاش کردن اسرار در حوزۀ پزشکی یا حوزه‌های دیگر مطالبی نوشته‌اند که در زیر به چند نمونه از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
الف) «الحمایة الجنائیه لأسرار المهنه» احمد کامل سلامه، نویسندۀ این کتاب به بررسی اسرار کارگری می‌پردازد. این بحث با تحقیق حاضر تفاوت‌ موضوعی دارد.
ب) «کتم الأسرار الطبیه وإفشاؤه فی مجال العلاقات الأسریه» جواهر محمد محسن الحاج، تمرکز نگارنده در این نوشته، بررسی افشا یا عدم افشای اسرار پزشکی با توجه بر روابط حاکم بر خانواده است. این نگارش نیز با وجود عام‌تر بودنش با تحقیق حاضر تفاوت موضوعی دارد.
ج) «کتمان السر وإفشاؤه فی الفقه الإسلامی» شریف بن أدول، این کتاب با وجود عام‌تر بودن از لحاظ موضوع، باز هم به موضوع تحقیق حاضر نپرداخته است؛ از تفاوت‌های دیگر آن می‌توان  به بررسی فقهی آن اشاره کرد؛ زیرا پژوهش حاضر با تأکید بر آیات و روایات سامان گرفته است.
ادامه دارد…
Share.
Leave A Reply

Exit mobile version