ادای نماز جنازه با جمعیتی که حاضر میشوند، خود بیانگر نکاتی بسیار ارزنده است. انسان اگر بهخوبی به حالت برخورد مسلمانان با جنازه را در نظر بگیرد؛ بدون شک به این نکته پی خواهد برد که مسلمانان حتی بعد از مرگ نیز شعار با یکدیگر بودن را حفظ میکنند و این در ادای نماز جنازه بهصورت دستهجمعی و به بسیار زیبایی مشاهده میگردد.
گروهی از مسلمانان بر برادر مسلمانشان که از دنیا رخت سفر بسته است، گرد میآیند و برای زندگی جدیدش طلب شادمانی و بخشش درگاه الهی را دارند.
در شعایر اسلامی ادا نمودن نماز جنازه بر برادر مسلمان، از جمله وجیبههایی است که میبایست سایر مسلمانان آن را انجام دهند.
نکات اجتماعی
1ـ یادآوری مرگ (به مرگ اندیشیدن نه ترسیدن از مرگ)
در حقیقت یادآوری مرگ، در اندیشۀ اسلامی بدین معنا نیست که انسان مسلمان با یادآوری هر لحظهای آن، از آن خوف داشته باشد؛ بلکه این بدان معناست که در خصوص مرگ باید اندیشید. اندیشیدن در مورد مرگ در واقع انسان را برای زندگی بهتر و بهرهگیری بهینه از هر لحظۀ آن، آماده میسازد.
انسانهایی که در زندگی روزمرۀ خود به این قضیه توجه دارند، بدون شک بهسوی فریب و خیانت قدمی برنمیدارند، چرا که در اندیشه و ذهن آنها مرگ مستحضر است و بدین یقین هستند که روزی به این پیک الهی لبیک خواهند گفت؛ بناء در توان آنها انجام نواهی و خلافورزی نخواهد بود.
و از جمله مواردی که انسان مسلمان را به این قضیه متوجه میسازد، ادای نماز جنازه میباشد؛ چون انسانِ مسلمان وقتی متوجه ادای نماز جنازه میشود بهیقین به این نکته پی برده و با دیده مشاهده مینماید که مرگ هر لحظه بهسوی او نزدیک و نزدیکتر میگردد.
چه بسا انسانهایی بودهاند که با مشاهدۀ میت (مرده) و رفتن به جنازهگاه و قبرستان رویکرد زندگی آنها کاملاً تغییر کرده و سرنوشت زندگی آنها دگرگون شده است. ادای نماز جنازه این اندیشه و باور را به ذهن انسان داخل میسازد که به یاد داشتن مرگ طرز فکر انسان را در مورد زندگی به سمتوسوی دیگری باید به حرکت در آورد و انسانی که لحظات مرگ را به یاد میآورد باید نسبت به دیگر انسانها متفاوت زندگی کند و این تفاوت هر لحظه در زندگی او محسوس باشد.
در واقع یکی از نکات مهم اجتماعی که در ادای نماز جنازه وجود دارد، همین یادآوری قضیۀ فراموش نکردن مرگ است، و پر واضح است که این قضیه بهترین و زیباترین اکسیری است که انسان مسلمان را بهسوی بهتر زندگی کردن و در پرتو آموزههای ناب اسلامی زندگی را سپری کردن، سوق میدهد و رهنمونش میسازد.