در بخش‌های گذشته، پیرامون رشادت‌های سیدنا خالد رضی‌الله‌عنه در عصر صدیق اکبر رضی‌الله‌عنه بحث شده است. این بحث واضح و هویدا نشان داد که ایشان نقش مهمی در خلافت حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه داشته و به قله‌های پیروزی و فتح رسیده است.
از جزیرة‌العرب تا یمن، از شام تا عراق و از بلاد فارس تا سرزمین‌های روم، همه به رشادت‌های خالد رضی‌الله‌عنه شهادت می‌دهند و همه مدیون خدمات بی‌وقفۀ ایشان هستند.
با نگاه کوتاه به بخش‌های گذشته، متوجه می‌شویم که سیدنا خالد رضی‌الله‌عنه با صداقت و وفاداری خود در عصر رسالت و خلافت خلیفۀ اول خدمت نمود و از جان خود گذشت. او بارها طعمۀ دشمنان گردید و زخم‌های بسیاری برداشت؛ اما با کمک الله متعال و هوشیاری خود توانست از این مشکلات نجات یابد.
اکنون در این بخش می‌خواهیم در رابطه با عملیات و فتوحات خالد رضی‌الله‌عنه در عهد خلافت فاروق اعظم، خلیفۀ دوم مسلمانان جهان، حضرت سیدنا عمر ابن خطاب رضی‌الله‌عنه بحث نماییم و صحنه‌های جنگ را از نگاه سیرت و تاریخ ارزیابی نماییم.
گذری کوتاه به جنگ یرموک
همان‌طور که قبلاً در صفحات و بخش‌های گذشته بیان شد، جنگ یرموک یک جنگ سرنوشت‌ساز بود که تحت فرماندهی حضرت خالد ابن ولید رضی‌الله‌عنه، بین مسلمانان و رومیان در سرزمین شام درگرفت. لشکر تا دندان مسلح روم، با تمام تجهیزات جنگی و نیروی قدرتمند و مغرور خود، در مقابل سپاه اسلام شکست خورد و پا به فرار گذاشت.
در همین جنگ، خبر وفات اولین خلیفۀ راشد، حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه به مسلمانان رسید و نامۀ عزل حضرت خالد ابن ولید رضی‌الله‌عنه از فرماندهی لشکر شام، از طرف خلیفۀ اول مسلمانان قرائت شد. اما بعد از اینکه رومیان شکست خوردند، به کدام سو رفتند؟ حضرت خالد رضی‌الله‌عنه چه نقشی را ایفا می‌کرد؟ حضرت سیدنا عمر رضی‌الله‌عنه چه سلوکی با ایشان داشتند؟ و… .
فتح دمشق، فحل و حمص
بعد از اینکه رومیان در سرزمین شام شکست خوردند، به‌سوی شهری بنام «فحل» پناه بردند و از طرفی دیگر، شهر دمشق به‌عنوان یک دژ محکم و استوار برای رومیان به شمار می‌رفت. آن‌ها نمی‌خواستند قلعه‌ای به این مهمی را از دست بدهند؛ لذا یک لشکر بسیار مجهزی از سرزمین حمص حرکت کردند تا به یاری مردم دمشق برسند.
حضرت ابوعبیده رضی‌الله‌عنه که فرماندۀ کل لشکر بود، به دومین خلیفۀ مسلمانان، حضرت سیدنا عمر ابن خطاب رضی‌الله‌عنه، نامه‌ای نوشت و از ایشان راهنمایی خواست تا اولویت حمله را بداند، به فحل یا دمشق؟ حضرت عمر رضی‌الله‌عنه در جواب نامۀ او نوشت که ابتدا از شهر دمشق شروع نموده و سپس به فحل و حمص بروید.
ابوعبیده رضی‌الله‌عنه گروهی را به فحل و گروه دیگری را به حمص فرستاد تا به‌عنوان سپر از مسلمانان دفاع کنند و گروه بزرگی را نیز در شهر دمشق جابجا نمود. او به این طریق از آمدن کمک به رومیان خاطر جمع شد.
