کارکرد رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم در عرصه‌ی اقتصاد
الف. در قرآن‌کریم بیشتر از 82 مورد از کلمه‌ی «مال» در سیاق‌های مختلف استفاده شده است و بیشتر از 359 بار از کلمه‌ی شغل و کار استفاده شده است. این خود بیانگر جایگاه مال و سرمایه و ایجاد زمینه‌ی کاری است.
ب. «هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ ذَلُولًا فَامْشُوا فِي مَنَاكِبِهَا وَكُلُوا مِنْ رِزْقِهِ وَإِلَيْهِ النُّشُورُ»؛ ترجمه: «او آن خدایی است که زمین را برای شما نرم و هموار گردانید؛ پس شما در پست و بلندی‌های آن حرکت کنید و از روزی او خورید و [بدانید که] بازگشت همۀ خلایق به سوی اوست.»
زمین را قابل کشت و کشاورزی و در بطن آن معادن را گذاشته، مسلمانان را تشویق به استخراج معادن نموده است، به گونه‌ای که در روایات هم آمده است که از معادن، پنج در یک عشر و یا زکات گرفته شود و از زراعت آبیاری شده، بیست در یک و از بدون آبیاری شده، ده در یک عشر گرفته شود.
ج. امت را از خواب غفلت و تنبلی بیدار نموده و می‌فرماید: عن أبي‌هريرة رضي‌الله‌عنه عن النبي صلى‌الله‌عليه‌وسلم قال: «كان داود عليه‌السلام لا يأكلُ إلا من عمل يده». وعن المقدام بن معديكرب رضي‌الله‌عنه عن النبي صلى‌الله‌عليه‌وسلم قال: «ما أكل أحد طعاما قط خيرا من أن يأكل من عمل يده، وإن نبي الله داود علیه‌السلام كان يأكل من عمل يده»؛ ترجمه: «از ابوهریره رضی‌الله‌عنه روایت است که رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم فرمود: حضرت داود علیه‌السلام غذایی جز از عملکرد دست خود نمی‌خورد، مقداد بن معدیکرب رضی‌الله‌عنه روایت است که رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم فرمود: بنی آدم هرگز طعامی را بهتر از رنج دست خود نخورده است، پیامبر الهی داود علیه‌السلام از رنج دست خود نان می‌خورد.»
عن سمرة، عن النبي صلى‌الله‌عليه‌وسلم قال: «المسائل كدوح يكدح بها الرجل وجهه، فمن شاء أبقى على وجهه، ومن شاء ترك»؛ «حضر ت سمره بن جندب از رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم روایت کرده است که فرموده است: از دیگران سوال کردن (گدای‌گری) معیوب نمودن چهره‌ی خود سوال کننده است یعنی شکل خود را خدشه‌دار می‌کند، هرکس خواسته باشد این عیب را بگذارد (در چهره‌ی خود) و یا آن را ترک کند (سوال کردن را ترک کند)».
مانند این روایت ده‌ها روایت دیگر موجود است و دال بر آن است که باید کار کرد.
د. در راستای اعمار و باغ‌داری وسرمایه‌گذاری می‌فرماید: عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ‌اللهِ صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَسَلَّمَ : «إِنْ قَامَتِ السَّاعَةُ وَفِي يَدِ أَحَدِكُمْ فَسِيلَةٌ، فَإِنِ اسْتَطَاعَ أَنْ لَا تَقُومَ حَتَّى يَغْرِسَهَا فَلْيَغْرِسْهَا»؛ «حضرت انس از رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم روایت می‌کند که رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم می‌فرماید: اگر قرار باشد که قیامت برپا شود، و در دست شما نهالی بود، اگر می‌توانست قبل از پرپایی قیامت آن را غرس کند، باید آن را غرس کند.»
در حدیث فوق اشاره و تشویق به کار که همانا غرس نهال می‌باشد فواید همه جانبه دارد.
ولفظ أحمد: «إِنْ قَامَتْ عَلَى أَحَدِكُمُ الْقِيَامَةُ، وَفِي يَدِهِ فَسِيلَةٌ فَلْيَغْرِسْهَا»؛ «رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم می‌فرماید: اگر قرار باشد که قیامت برپا شود، در دست شما نهالی بوده باشد، باید آن را بکارد».
هـ. برای فروغ فرآورده‌ها بازارهای متعددی در مدینه وجود داشت: بازار بقیع الزبیر در شرق مدینه، بازاری در محل گورستان بنی ساعده در جنوب غرب مدینه، بازار زوراء در غرب مدینه، بازاری در نزدیکی ثنیة الوداع، بازار مناخه که جای نماز عید و نماز استسقاء هم بود، عمدتاً در این بازارها فرآورده‌های کشاورزی و حیوانات و حتی زیورات (طلا و نقره) عرضه می‌شد.
By محمد فاتح