مزاح و شوخی به عنوان یک پدیده‌ی مهم در طبیعت انسان نهادینه شده است و همه‌ی انسان‌های سالم، شاید بدون استثناء به این پدیده گرایش خاص دارند. اسلام از جهت این‌که دین فطرت است، به گرایش فطری انسان‌ها خیلی توجه دارد و تصور نمی‌توان کرد که گرایش‌های فطری را از جمله: «خندیدن و انبساط» از انسان سلب کند؛ بلکه اسلام به تمام آنچه که انسان نیاز دارد و زندگانی انسان را شاد و پاک گرداند، خوش‌آمد می‌گوید و همواره می‌خواهد شخصیت فرد مسلمان، خوش‌بین و بشاش باشد. اسلام از انسانی‌که دارای شخصیت بسته و بدبین است، و همواره به انسان‌ها با دید منفی و بدبینی نظر می‌کند، متنفر است.
شوخ طبعی از ویژه‌گی خاص انسان‌های دین‌دار، صالح و نیکوکار است. وقتی از اخلاق رسول خدا یاد می‌شود، گشاده‌رویی، نرم‌خویی و خوش‌خلقی را از اوصاف ایشان بر‌می‌شمارند. پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم با دوستان خود، به قصد آن‌که شادمان‌شان کنند شوخی می‌کردند تا با سرور و شادابی؛ خستگی‌ها و فشارهای زندگی را برای آن‌ها کمتر کند.
بناءً شوخی و مزاح سالم که در آن تمسخر، تحقیر، افتراء، غیبت و… همراه نباشد و همچنان به صورت دایمی و همیشگی در نیاید و از انجام واجبات باز ندارد، اسلام عزیز آن‌را با رعایت اصول، می‌پذیرد. اگر مزاح وشوخی سبب تحقیر و استهزاء کسی شود، از آن سخت منع شده است؛ چنان‌چه خداوند متعال می‌فرماید: «یَاأَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَى أَنْ یَکُونُوا خَیْرًا مِنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِنْ نِسَاءٍ عَسَى أَنْ یَکُنَّ خَیْرًا مِنْهُنَّ»؛ (ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید مسخره نکند گروهی از قوم، گروهی دیگری را؛ چه بسا نزد الله گروه مسخره شونده بهتر باشد. و همچنین گروهی از زنان، زنان دیگر را مسخره نکند. [چون این مساله بین زنان بیشتر رواج دارد] چه بسا زنانی که مورد تمسخر قرار گرفته‌اند بهتر از آنان باشند.)
عبدالله بن مسعود آنقدر پای ضعیف و لاغر و نحیفی داشت که صحابه به پای او خندیدند. رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم پرسیدند: به چه چیز می‌خندید؟ جواب دادند: از لاغری و نازکی پای عبدالله. رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم فرمودند: «بدانید که پای عبدالله بن مسعود نزد الله از کوه احد هم سنگین تر است.»
ازاین‌رو، «مسلمان با شخصیت» به این موارد توجه دارد و بعضی اوقات بابرادران مسلمان خود با درنظرداشت شرایط آن، شوخ‌طبعی می‌کند و هنگام ملاقات با ایشان با گشاده‌رویی و خوش‌خلقی روبه‌رو می‌شود؛ همواره به این فکر است که به شادی و خوشی دوستان و برادران مسلمان خود بیافزاید و از فشار روزگار، خستگی و غم‌های‌شان بکاهد و هیچ‌وقت بجای خوش‌طبعی، به ایشان استهزاء و تمسخر نمی‌نماید. مسلمان با شخصیت، خوش‌طبع و خوش‌سلیقه می‌باشد و بیش از حد مسائل را جدی نمی‌گیرد؛ چون هیچ‌کس دوست ندارد کنار افراد بیش از حد جدی یا بی‌حوصله قرار بگیرد. همه‌ی انسان‌ها از ارتباط با افرادی لذت می‌برند که باعث می‌شوند تا بخندند و خوش باشند. پس بیش از حد مسائل را جدی نگیرید.
