عامل مهم و قوی‌ای که در ضعف اقتصاد مسلمانان نقش دارد، ترک کار است که آن را از دو زاویه مورد بررسی قرار می‌دهیم:
اول: تعطیلی تولید و فعالیت‌های مسلمانان به این معناست که آن‌ها مکلف به تأمین هزینه‌های زندگی خود مانند هزینه‌های درمانی و اجتماعی هستند. اما از طرف دیگر، آن‌ها هیچ درآمد و تولیدی ندارند و این باعث می‌شود که یک فردِ مصرفگرا بار دوش اقتصاد امت می‌شود.
دوم: بیرون شدن ثروت نقدی کشورهای اسلامی به خارج از کشور، به شکل‌های مختلف انجام می‌شود. در کشورهای عربی، بسیاری از کارگران غیر مسلمان هستند و ثروت زیادی از این کشورها به کشورهای غیر اسلامی منتقل می‌شود. هم‌چنین، برخی از کشورها با بهانه‌های گوناگون، خیرات و منابع طبیعی کشورهای اسلامی را بهره‌برداری می‌کنند که این وضعیت یک شکست بزرگ برای اقتصاد مسلمانان است.
این وضعیت عمومی مسلمانان است، اما وقتی به صورت خاص و موردی بررسی شود، توان تولیدی کارگران مسلمان با کارگران غیر مسلمان قابل مقایسه نیست. این مشکل به دلیل عوامل و شرایط مؤثری که وجود دارد، به‌وجود آمده است.
ه. ضعف جسمی و انحطاط معنوی مسلمانان؛
بدن انسان برای رشد و تقویت نیازمند فعالیت است و بهترین راه برای تقویت آن کارکردن است؛ زیرا کار به انسان امکان می‌دهد تا برای تقویت تمامی اعضای بدنش تلاش کند. این فرآیند، خودبه‌خود یا با خواسته یا بی‌خواسته اتفاق می‌افتد و بدون فعالیت، به دست آوردن قوای بدنی غیر ممکن است.
تقویت بدن برای مسلمانان بسیار حائز اهمیت است تا همواره در وضعیت سلامتی قرار داشته باشند، عقل و فکرشان به درستی کار کند و بتوانند با چالش‌های زندگی مقابله کنند و از توانایی لازم برای مقابله با دشمنان اسلام بهره‌مند شوند. اگر مسلمانان از فعالیت و تلاش خود در تقویت و توانمندسازی بدنی دست بکشند، اقتصادشان کاهش می‌یابد، پیشرفت آن‌ها مختل می‌شود و احتمال تحت فشار قرار گرفتن از سوی دشمنان و بروز بیماری‌ها و مشکلات زیاد می‌شود.
علاوه بر این، از لحاظ روحی و معنوی نیز تأثیرات منفی این وضعیت قابل مشاهده است و زندگی برای آن‌ها تلخ می‌شود. اگر به جلوگیری از فروپاشی معنویات خود نپردازند، به مشکلات و مصایب بسیار دچار می‌شوند و لذت زندگی را نخواهند چشید. در نهایت، خودباختگی و استسلام در بین جامعه‌ی اسلامی آشکار می‌شود و واقعیت‌های امروز نشان‌دهنده‌ی این وضع است.
