ماه رمضان در بین ماه‌های سال، فرصتی برای انسان است که در آن بتواند روح را به سمت عروج و اعتلا سوق
دهد و به خدا تقرب جوید. لذا از این جهت شروع ماه مبارک رمضان، در حقیقت فرصت بزرگى براى
مسلمانان است و جا دارد که مؤمنین، ورود این ماه را به هم تبریک بگویند.
علّت مبارک بودن ماه رمضان این است که راه نجات از آتش و فوز به جنّت است.
و در مثل امسال که اتّفاقاً بهار طبیعت، با بهار دعا و قرآن، هم‌زمان شده است… چقدر مناسب و بجاست که با تحوّل سال و با ورود در آستانه‌ى ماه مبارک رمضان که ماه رحمت و مغفرت الهى است ما هم از کاستیها و کجى‌ها و زشتیها و بدیها در درون و وجود خودمان رو برگردانیم.
روزه‌داری؛ هدیه الهی به انسانها
در نگاه کلی اگر بخواهیم در یک جمله ماه رمضان را تعریف کنیم، باید عرض کنیم ماه فرصتها.
و اولین فرصت ماه رمضان، فرصت روزه‌داری است، با واجب کردن روزه، خدای متعال زمینه مناسبی را برای من و شما به‌وجود آورده است که قدری در این ماه به خودمان برسیم.
روزه یک هدیه‌ى الهى است که خداى متعال این را به بندگان خود و به مؤمنین هدیه کرده است… این توجه به فریضه‌ى روزه خودش مستوجب شکر است؛ باید خدا را سپاسگزارى کرد.
روزه در حکم وسیله‌ای برای انسان مؤمن است، روزه، پلکانى به سمت تقوا و وسیله‌اى براى تأمین آن در وجود و دل و جان شماست… و اگر ملتى یا فردى داراى تقوا بود، تمام خیرات دنیا و آخرت براى او جلب خواهد شد.
فرصت توبه از گناهان و حرف زدن با خدا
از دیگر فرصتها، مسئله‌ی استغفار و توبه در ماه رمضان است، ماه رمضان ماه خدا و ماه توبه و تضرّع و استغفار است.
فرصت دیگر ماه رمضان، دعا است، یکی از وظایف ما در ماه رمضان، دعا کردن است. دعا انسان را به خدا نزدیک میکند؛ معارف را در دل انسان ماندگار و مؤثّر میکند؛ ایمان را قوی میکند.
فرصت استثنایی شبهای قدر
شبهای قدر نیز که مختص ماه رمضان است، از دیگر فرصتهاست، در این سى روز یا بیست و نه روز، خدا لیلة‌القدر را قرار داده و لیلة‌القدر یک فرصت استثنایى در طول سال براى انسان است. که اگر انسان توانسته باشد آن شب را درک بکند، خیر زیادى گیرش آمده.
و توجه به این مسئله باید داشت که شب قدر، فرصتی برای مغفرت و عذرخواهی است… والّا روزی خواهد آمد که… به مجرمین اجازه نمیدهند که زبان به عذرخواهی باز کنند.
و از همین رهگذر است که در شب قدر تقدیر انسان مؤمن روزه‌دار در دوران سال برای او از سوی کاتبان الهی نوشته میشود. انسان وارد یک سال نو، مرحله‌ی نو و در واقع یک حیات نو و ولادت نو میشود.
فرصتی برای بهبود روابط اجتماعی
علاوه‌ی بر فرصتهایی که در زندگی فردی برای مردم در ماه رمضان مهیا است، در زمینه‌ی اجتماعی ماه رمضان فرصت کمک به فقرا است. ماه احسان است، ماه صله‌ی رحم، صدق و برّ با برادران دینی، است.
در ماه رمضان «سعى کنیم از این فضاى معنویّت و صفا… براى ارتباطات صحیح و معنوى میان خودمان و دیگران استفاده کنیم و تصمیم‌هاى درست بگیریم، اقدامهاى درست بکنیم؛ خوشبینى را، اعتماد را، ایجاد محبّت را، خیرخواهى نسبت به یکدیگر را در ارتباطات خودمان دخالت بدهیم، و این بهره را از ماه رمضان ببریم که در روابط اجتماعى و روابط انسانى یک تلطیفى به‌وجود بیاوریم.
تطبیق قواعد زندگی با هدایت قرآن
از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد ماه رمضان این است که ماه مبارک رمضان ماه تلاوت قرآن و ماه نزول قرآن است.
درواقع این‌که میگویند ماه رمضان، ماه ضیافت الهی است و سفره‌ی ضیافت الهی پهن است، محتویات این سفره چه چیزهایی است؟ محتویات این سفره که من و شما باید از آن استفاده کنیم، یکی‌اش روزه است؛ یکی‌اش البته باید توجه داشت این‌که قرآن را با صدای خوش تلاوت کنیم یا تلاوت خوش را بشنویم و از آن لذّت ببریم کافی است؟ نه. چیز دیگری لازم دارد. آن چیست؟ آن تدبّر در قرآن است. باید در قرآن تدبّر کرد.
و در اثر تدبر میتوان در این ماه از هدایت قرآنی بهره برد. واگر آحاد بشر قواعد زندگى را با قرآن تطبیق بکنند، سعادت دنیا و آخرت نصیب آنها خواهد شد.
در کلام آخر باید گفت ماه رمضان یک فرصت بسیار مغتنم است، برای این‌که خودمان را به خدا نزدیک کنیم، به کمال نزدیک کنیم، از مفاسد دور کنیم، از گناهان پاک کنیم.
این فرصت در محاسبه‌ی طول عمر هر انسان، به تعداد مشخصی فراهم میشود، قدر این ماه رمضانی را که الان در آن هستیم، بدانیم.
