۴. محبت کتابی که بر آن‌حضرت (صلی الله علیه وسلم) نازل شده و ایشان به امت ابلاغ نمودند:
حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه وسلم) با آوردن معجزه‌ی همیشگی خود که کلام الهی است، خصوصیت زیادی پیدا کردند. کتابی که در آن هدایت و نور است، خوشی و شادی را در خود جمع کرده و به وسیله آن قلب‌ها زنده، نفس‌ها آرام، عقل‌ها راهنمایی و دردها ساکت می‌شود. آن حضرت (صلی الله علیه وسلم) در تلاوت قرآن مانند کسی بود که وقتی قرآن ختم می‌کرد، دوباره شروع می‌فرمود و قرآن ختم نمی‌شد مگر اینکه ایشان ختم دیگری را شروع می‌فرمودند. بنابر گفته حضرت عائشه (رضی الله عنها)، اخلاق آن حضرت (صلی الله علیه وسلم) قرآن بود. نبی اکرم (صلی الله علیه وسلم) در نمازها چنان قرآن می‌خواند که پاهای مبارک ورم می‌کردند؛ او بهترین و زیباترین کسی بود که قرآن تلاوت می‌فرمود. حضرت براء بن عازب (رضی الله عنه) روایت می‌کنند که از آن حضرت (صلی الله علیه وسلم) شنیدم که سوره تین را در نماز عشاء تلاوت می‌فرمودند و من کسی خوش‌صداتر از ایشان ندیدم.[1]
رسول الله (صلی الله علیه وسلم) با قرآن بسیار وابسته بودند و شب و روز آن را تلاوت می‌کردند و برای اصحاب هم تلاوت می‌کردند و به آن‌ها تعلیم می‌دادند و دوست داشت از آن‌ها تلاوت بشنود. از تعلق زیاد ایشان به قرآن می‌توان به این اشاره کرد که متصل بعد از نزول وحی آن را تکرار می‌کرد و حفظ آن را دوست داشت و از فراموشی آن خوف داشتند تا اینکه این آیه نازل شد: «لَا تُحَرِّكْ بِهِ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ ﴿۱۶﴾ إِنَّ عَلَيْنَا جَمْعَهُ وَقُرْءَانَهُ﴿۱۶﴾»؛ «شتاب‌گرانه زبان به خواندن آن حرکت نده چرا که گردآوردن و خواندن قرآن کار ما است.»[2]
هر کس حضرت رسول الله (صلی الله علیه وسلم) را دوست داشته باشد قرآن را دوست دارد و به قرآن وابسته می‌شود چون در احادیث زیادی پیامبر اکرم (صلی الله علیه وسلم) به تلاوت قرآن و مداومت بر آن تشویق می‌فرمودند. حضرت ابو امامه باهلی (رضی الله عنه) روایت می‌کنند، از آن حضرت (صلی الله علیه وسلم) شنیدم که می‌فرمودند: «قرآن بخوانید، زیرا که قرآن روز قیامت شفاعت‌کننده برای خوانندگان آن می‌شود. زهراوین (دو گل) یعنی سوره‌ی بقره و آل‌عمران را بخوانید زیرا که آن دو، روز قیامت مثل دو ابر می‌آیند؛ یا گویا آن دو، مثل دو گروه پرنده هستند که دلیلی به نفع یاران خود هستند. سوره‌ی بقره را بخوانید زیرا که گرفتن و ملازمت آن برکت است و ترک آن حسرت و جادوگران نمی‌توانند آن را لازم بگیرند.[3]
۵. محبت همسران و فرزندان نبی اکرم (صلی الله علیه وسلم):
محبت اهل‌بیت رسول الله (صلی الله علیه وسلم) جزء ایمانیات مسلمانان به شمار می‌رود، همان‌گونه که آیات قرآن و احادیث پیامبر (صلی الله علیه وسلم) به آن دلالت می‌کنند؛ اهل سنت آن‌ها را دوست می‌دارند و با آن‌ها محبت می‌ورزند و وصیت پیامبر (صلی الله علیه وسلم) نسبت به آن‌ها را عملی می‌کنند. حضرت زید بن ارقم (رضی الله عنه) روایت می‌کنند که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وسلم) روزی در محلی بین مکه و مدینه که به آن «خُم» می‌گفتند، ایستادند و برای ما سخنرانی فرمودند؛ بعد از حمد و ثنای خداوند متعال ما را موعظه نمودند و سپس فرمودند: «ای مردم! من هم بشر و انسان هستم، شاید فرستاده‌ی خداوند متعال (فرشته مأمور قبض روح) پیش من بیاید و من هم موافقت کنم. من در میان شما اول کتاب خدا که در آن هدایت و نور است به جای می‌گذارم. پس کتاب خدا را محکم بگیرید و به آن چنگ بزنید.» به تمسک بر کتاب خداوند تشویق و ترغیب فرمودند. سپس فرمودند: «و اهل بیت من، که شما را در مورد آن‌ها به یاد خداوند می‌اندازم.» حصین از حضرت زید بن ارقم (رضی الله عنه) پرسید: ای زید! اهل بیت چه کسانی هستند؟ آیا همسران آن حضرت (صلی الله علیه وسلم) جزء اهل بیت نیستند؟ حضرت زید (رضی الله عنه) فرمود: همسران پیامبر (صلی الله علیه وسلم) از اهل بیت هستند ولی اهل بیت کسانی‌اند که صدقه بر آن‌ها حرام می‌باشد. حصین سؤال کرد: آن‌ها چه کسانی هستند؟ حضرت زید (رضی الله عنه) فرمود: آن‌ها فرزندان علی، عقیل، جعفر و عباس هستند. حصین باز هم سؤال کرد: بر همه این‌ها صدقه حرام است؟ فرمود: بله.[4]
احادیث زیادی در این مورد روایت شده و دلایل بزرگی نیز در این مورد موجود می‌باشد. و در روایات آمده که پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وسلم) به حضرت عباس (رضی الله عنه) زمانی که از نامهربانی و ظلم قوم نزد پیامبر (صلی الله علیه وسلم) شکایت کردند، فرمودند: «قسم به ذاتی که جانم در قبضه‌ی قدرت اوست، آن‌ها داخل بهشت نمی‌شوند مگر اینکه شما را به سبب من دوست بدارند.»
آیات و احادیث زیادی در مورد حق و فضل اهل بیت آمده از جمله: «قُل لَّا أَسْئلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى»؛ «بگو در برابر آن [دعوت] از شما پاداش و مزدی نمی‌خواهم جز عشق و علاقه به نزدیکان من.»[5]
علامه ابن کثیر (رحمة الله علیه) در این مورد اقوال زیادی آورده‌اند، از جمله: آنچه که امام بخاری (رحمة الله علیه) و دیگران از حضرت سعید بن جبیر (رضی الله عنه) روایت می‌کنند که فرمودند: «معنای آن این است که با من محبت کنید در مورد نزدیکان من یعنی با آن‌ها نیکی و خوبی کنید.» همچنین علامه ابن کثیر (رحمة الله علیه) در ادامه از ابن عباس (رضی الله عنه) روایت می‌کنند که پیامبر (صلی الله علیه وسلم) به آن‌ها فرمود: «من بر این دعوت خودم از شما مزد نمی‌خواهم مگر اینکه با من محبت کنید به سبب نزدیکی من با شما و این قرابت را که بین من و شماست، حفظ کنید.»[6]
ابن کثیر (رحمة الله علیه) می‌افزایند: حق همان چیزی است که امام بخاری (رحمة الله علیه) از عالم امت حضرت عبدالله بن عباس (رضی الله عنه) روایت می‌کنند: «وصیت نسبت به اهل بیت و امر به نیکی به آن‌ها و احترام و اکرام آن‌ها را انکار نکنید، زیرا که آن‌ها خانواده‌ای پاک از بهترین خانه از نظر افتخار و نسب که روی زمین پیدا می‌شوند می‌باشند. خصوصاً به علت اینکه آن‌ها پیرو سنت‌های صحیح و واضح پیامبر (صلی الله علیه وسلم) هستند.» همان‌گونه که گذشتگان آن‌ها بر آن مسلک بودند مانند حضرت عباس (رضی الله عنه) و فرزندان او و حضرت علی (رضی الله عنه) و فرزندان او که خداوند از آن‌ها راضی باد. و مثال آن در مخصوص قرار دادن قرابت و نزدیکی پیامبر (صلی الله علیه وسلم) و محبت و احترام همسران پیامبر (صلی الله علیه وسلم) مشهود است. همان‌گونه که خداوند متعال می‌فرماید: «يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ إِنِ اتَّقَيْتُنَّ»؛ «ای همسران پیامبر شما مثل هیچ یک از زنان عادی نیستید اگر می‌خواهید پرهیزگار باشید.»[7]
علامه قرطبی (رحمة الله علیه) می‌گوید: «یعنی در شرافت و فضل شما مثل دیگران نیستید.»[8] علامه آلوسی (رحمة الله علیه) می‌فرماید: «بدین جهت آن‌ها در شرافت مثل دیگران نیستند، چونکه شرف همسری پیامبر (صلی الله علیه وسلم) و مادری مؤمنان را کسب کردند.»[9] ابن عاشور (رحمة الله علیه) در توضیح آن می‌افزاید: «سبب آن این است که آن‌ها اتصال بسیار نزدیکی به پیامبر (صلی الله علیه وسلم) داشتند و آن‌ها زنانی گشتند که از تمام اخلاقیات و خصوصیاتی که کسی دیگر از آن‌ها خبر نداشتند، باخبر بودند. و از اخلاق پیامبر (صلی الله علیه وسلم) در سختی و آسانی باخبر بودند و آن اخلاقیات را فراگرفتند و توجه پیامبر (صلی الله علیه وسلم) به آن‌ها توجه خاصی بود.»[10]
در رابطه با همین موضوع آیات زیادی آمده از جمله: «النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ»؛ «پیامبر از خود مؤمنان نسبت به آنان اولویت بیشتری دارد و همسران پیامبر، مادران مؤمنان محسوبند.»[11] «وَمَا كَانَ لَكُمْ أَن تُؤذُوا رَسُولَ اللَّهِ وَلَا أَن تَنكِحُوا أَزْوَاجَهُ مِن بَعْدِهِ أَبَدًا»؛ «شما حق ندارید که پیامبر خدا را آزار دهید و هرگز حق ندارید که بعد از وفات او همسرانش را به همسری خویش در آورید.»[12] همچنین احادیث زیادی در مورد فضیلت همسران پیامبر (صلی الله علیه وسلم) روایت شده، از این جهت لزوم محبت پیامبر (صلی الله علیه وسلم) همراه با محبت اهل بیت و همسران پدیدار می‌شود. و محبت پیامبر (صلی الله علیه وسلم) با ظلم و بغض اهل بیت و همسران پیامبر (صلی الله علیه وسلم) هرگز جمع نمی‌شوند.
