نویسنده: محمد الافغانی
اتحادیه سازمان‌های اسلامی در فرانسه
در سال ۱۹۸۳، اتحادیه سازمان‌های اسلامی در فرانسه تأسیس شد که در حقیقت یک ائتلاف از جمعیت‌های محلی اسلامی به شمار می‌رود. این اتحادیه، که مرکزیت آن در پاریس قرار دارد، در شرق و مرکز فرانسه نیز فعالیت‌های گسترده‌ای انجام می‌دهد. اگرچه این اتحادیه به عنوان یکی از نهادهای فعال اسلامی در فرانسه شناخته می‌شود، اما در هیچ فعالیت سیاسی در فرانسه مشارکت نمی‌کند. هدف اصلی اتحادیه، پیشبرد فرهنگ اسلامی از طریق استفاده از ابزارهای قانونی و کمک به مسلمانان فرانسه برای انجام دادن اعمال مذهبی‌شان است. این اتحادیه اولین مدرسه مسلمانان را در فرانسه برای آموزش طلاب اسلامی برپا کرده است.
نقش مسلمانان فرانسوی در آموزش و پرورش اسلامی محوری است. در فرانسه، تعداد مدارسی که به صورت اسلامی شناخته می‌شوند محدود است، با این حال، بر اساس قوانین مصوب اوایل قرن بیستم، گروه‌های مذهبی مجاز به تأسیس مدارس خصوصی هستند، البته بدون کمک‌های مالی دولت. مسلمانان اغلب ترجیح می‌دهند فرزندان خود را به مدارس دولتی بفرستند که هزینه‌ای برای آن‌ها ندارد و از لحاظ کیفیت آموزشی نیز مطمئن‌تر هستند. با این حال، با وجود اینکه فرانسه شعار آزادی مذهب و دین را سر می‌دهد، در بعضی از مدارس محدودیت‌هایی برای پوشش‌های خاص اعمال شده است.
مسلمانان در بخش آموزش و پرورش نقش بسیار فعالی دارند و در بسیاری از مراسم مرتبط با این حوزه حضور پررنگی دارند. با وجود موانعی که پیش روی آن‌ها قرار دارد، اما به خوبی موفق به پیمودن مسیر خود شده‌اند. مسیر آموزش و پرورش اسلامی در فرانسه برای مسلمانان گرچه محدود است، اما به دلیل فعالیت‌های مستمر و هماهنگی که بین آن‌ها وجود دارد، منسجم به نظر می‌رسد. شخصیت‌های برجسته‌ای در این زمینه فعالیت‌های مؤثری داشته‌اند و خدمات آن‌ها حتی فراتر از مرزهای فرانسه، در کشورهای اسلامی دیگر نیز اثرگذار بوده است.
چالش‌های مسلمانان در فرانسه
هرچند آزادی دینی و مذهبی در فرانسه اغلب تبلیغ می‌شود، اما مسلمانان با محدودیت‌های خاصی روبرو هستند که گاهی اوقات برگزاری مراسم عبادی آن‌ها را دشوار می‌سازد. در واقع، با وجود افراط‌گرایان بسیار در این کشور، امنیت برگزاری مراسم عبادی جمعی مسلمانان تا حدی به خطر افتاده است. مسلمانان برای برگزاری مراسم جمعی خود، مانند جشن‌های عید، با استفاده از تدابیر امنیتی ویژه‌ای اقدام می‌کنند. این افراط‌گرایی‌های موجود در جامعه فرانسوی تنها برای مسلمانان نیست، بلکه گاهی برای مسیحیان نیز مشکل‌زا می‌شود.
دومین چالشی که مسلمانان با آن مواجه هستند، محدودیت‌هایی است که برای تأسیس مساجد جامع در نظر گرفته شده است. مسلمانان هنگام تلاش برای ساخت مسجد جامع، به راحتی نمی‌توانند این کار را انجام دهند.
سومین چالش، عدم انسجام کلی مسلمانان است. حرکت‌های انسجام‌بخش در این کشور برای مسلمانان وجود دارد، اما کافی نیست. مسلمانان فرانسه باید به این نتیجه برسند که انسجام آن‌ها کلید موفقیت در هر زمینه‌ای است.
راهکارهایی برای پیشرفت مسلمانان در فرانسه عبارتند از:
-
تشکیل حرکت‌های مردمی در قالب انجمن‌ها: انجمن‌هایی باید تشکیل شوند که برنامه‌های مشخصی در زمینه‌های مختلف، به ویژه مسائل دینی، داشته باشند و به گفتگو و گفتمان‌های داخلی بپردازند.
-
بهره‌گیری از رسانه‌ها یا تأسیس رسانه‌های خصوصی: در عصر حاضر که جهان به یک دهکده‌ی جهانی تبدیل شده است، مسلمانان فرانسه باید از این فرصت برای پیشبرد اهداف دینی خود استفاده کنند.
-
تشکیل صندوق حمایتی: با جمع‌آوری کمک‌های مالی می‌توانند صندوقی حمایتی اقتصادی ایجاد کنند که به تدریج در تحقق اهداف دینی و ملی آن‌ها کمک خواهد کرد. این صندوق باید مستمندان را پشتیبانی کند و برای مستضعفان سرمایه‌ای، حتی اندک، اختصاص دهد، چرا که داشتن اقتصاد قوی پیشرفت در همه زمینه‌ها را تضمین می‌کند.
