نویسنده: «ابو عائشة»
اجماع امت
ثبوت کرامات اولیا، مسئله‌ای است که سلف امت بر آن اجماع دارند. اهل سنت با اتکا بر بسیاری از نصوص قرآن و سنت رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم بر اثبات کرامات اولیا، اجماع دارند.
اقوال علما
علامه رازی رحمه‌الله در مورد کرامت می‌فرماید: «کرامت نزد ما بر خلاف معتزله و استاد ابواسحاق جائز است.»
علامه نووی رحمه‌الله در شرح حدیثی که برای حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه مهمان آمده بود و طعام‌شان با خوردن فزونی یافت، چنین می‌فرماید: «این حدیث بر کرامت آشکار حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه دلالت دارد و کرامات اولیا را اثبات می‌کند؛ مذهب اهل سنت و جماعت نیز همین است، بر خلاف معتزله.»
عمر بن سلیمان عتیبی در کتاب «الرسل والرسالات» می‌نویسد: «یکی از اصول اهل سنت این است که کرامت‌های اولیا و موارد خارق‌العاده‌ای را که خداوند توسط آنان در انواع علوم و مکاشفات و انواع قدرت و تأثیرات به وجود می‌آورد، تصدیق می‌کنند.»
علامه تفتازانی رحمه‌الله می‌فرماید: «دلیل حقّیت کرامت، اخباری است که به تواتر از صحابۀ کرام و کسانی‌که بعد از ایشان آمده‌اند، روایت شده است؛ طوری‌که انکار آن ممکن نیست، به ویژه امر مشترک [که همان ظهور کرامت باشد] گرچه تفاصیل آن به صورت آحاد روایت شده است.»
دلایل عقلی
امام رازی رحمه‌الله برای اثبات کرامت دو دلیل عقلی ذکر می‌کند که ما در زیر به ذکر یکی از آن دو اکتفا می‌کنیم:
بنده، ولیِ الله متعال است؛ زیرا الله متعال می‌فرماید: «إن أؤلیاء الله لا خوف علیهم ولا هم یحزنون»؛ (و پروردگار ولی بنده است.) خداوند متعال می‌فرماید: «الله ولي الذین آمنوا»؛ (خداوند متعال دوست کسانی است که ایمان آورده‌اند.)
با این آیات ثابت شد که پرودگار ولی بنده و بنده ولی پروردگار است و پروردگار حبیب بنده است و بنده حبیب پروردگار، خداوند متعال می‌فرماید: «یحبهم ویحبونهم» و قول الله متعال «والذین آمنوا أشد حبا لله.»
وقتی این موارد ثابت شد و بنده توفیق یافت تا اوامر الله متعال را انجام دهد و رضایت او جل‌جلاله را حاصل کند، بعید نیست که خداوند رحیم و کریم نیز خواستۀ او را برآورده سازد. خداوند متعال می‌فرماید: «وأوفوا بعهدی أوف بعهدکم»؛ (و پیمانم را [به تمام و کمال] به جای آورید، تا [من نیز] پیمان‌تان را به جای آورم.)
یادآوری:
آنچه تا کنون ارائه گردید، قسمتی از اختلافات بین اهل سنت و جماعت و بین معتزله بود و مسائل دیگری نیز وجود دارد که در این مقاله نمی‌گنجد؛ بنابراین از بیان آن در این مقاله خودداری می‌کنیم.
علاقهمندان این مباحث می‌توانند به مطالعۀ کتب ذیل مراجعه نمایند!
-
شرح العقائد النسفیة؛
-
آراء المعتزلة الأصولیة دراسة وتقویما؛
-
تفسیر بیضاوی؛
-
و تمامی کتاب‌هایی که در این مقالات از آن‌ها استفاده شده است.
