نویسنده: شکران احمدی
دلیل قرآنی برای حجیت حدیث
-
بعد از وفات پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم در مورد دفن ایشان نیز اختلاف به وجود آمد که بر مبنای حدیث نبوی در مورد آن عمل شد. در تاريخ «الکامل: ۳/۲۲۵» و دیگر کتب مذکور است: زمانی‌که این اختلاف روی داد، حضرت ابوبکر صديق رضی‌الله‌عنه فرمود: از آن‌حضرت صلی‌الله‌علیه‌وسلم شنیدم که فرمودند: «هر پیامبر درجایی‌که وفات کرده است، دفن می‌شود.» با شنیدن این حدیث، اختلاف رفع شد و به‌اتفاق نظر صحابه رضی‌الله‌عنهم آن‌حضرت صلی‌الله‌علیه‌وسلم در همان مکان مقدسی که قبض روح شده بودند، به خاک سپرده شدند.
-
یکی از وقایع مهم تاریخ اسلام، واقعۀ «جمع قرآن» است. وقتی حضرت عمر رضی‌الله‌عنه به حضرت ابوبکر رضی‌الله‌عنه پیشنهاد داد که قرآن در یکجا گردآورده شود و از اول تا آخر در یک مصحف و در میان دو لوح، محفوظ گردد. نخست حضرت ابوبکر رضی‌الله‌عنه به‌طور مکرر چنین می‌گفت: «كيف أفعل شيئاً لم يفعله رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم»؛ ترجمه: (چگونه من کاری را انجام دهم که پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم آن را انجام نداده است.)
تا اینکه به حضرت ابوبکر رضی‌الله‌عنه شرح‌صدر و اطمینان حاصل شد و حضرت زید بن ثابت رضی‌الله‌عنه را احضار نمود و خواست تا امر مهم جمع قرآن را به او بسپارد. در ابتدا زید بن ثابت رضی‌الله‌عنه نیز همین جمله را مکرراً می‌گفت که: «کیف تفعلان شيئاً لم يفعله رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم».
ولی پس از مدتی او را نیز شرح‌صدر حاصل گردید و خداوند دلش را مطمئن گرداند و او برای این کار مهم اعلام آمادگی نمود. هدف از نقل آن وقایع این است که از این مطالب، به‌خوبی روشن می‌شود که صحابۀ گرامی رضی‌الله‌عنهم قبل از اقدام به هر کاری به تلاش و جستجو در سنت نبوی می‌پرداختند تا درصورتی‌که در قرآن، حکم آن معلوم نباشد، از طریق سنت، حکم آن را معلوم کنند.
-
در موطأ امام مالک رحمه‌الله مذکور است: شخصی جده‌اش وفات کرد و او برای درخواست ارث جدۀ خود، به محضر حضرت ابوبکر صديق رضی‌الله‌عنه حاضر شد. ابوبکر رضی‌الله‌عنه فرمودند: «ما لك في کتاب الله شيء وما علمت لك في سنة رسول الله شيئاً فارجعي حتى أسأل الناس» ترجمه: «در کتاب الله حقی برایت در نظر گرفته نشده و در سنت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم نیز حقی برایت نمی‌بینم؛ لذا فعلاً برو تا بعداً از مسلمانان دراین‌باره نظرخواهی کنم.»
سپس از صحابه رضی‌الله‌عنهم دراین‌باره جویا شد. حضرت مغیره رضی‌الله‌عنه گفت: بنده حضور داشتم که رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم میراث جده را یک‌ششم تعیین فرمودند. حضرت ابوبکر رضی‌الله‌عنه فرمودند: «کسی دیگر هم با تو بود؟» وی گفت: آری، محمد بن مسلمۀ انصاری نیز با من همراه بود. چنان‌که او نیز به همین شهادت داد. آنگاه حضرت ابوبکر رضی‌الله‌عنه یک‌ششم سهم ارث را به آن زن داد.
-
بعداز اینکه سرزمین فارس جزء قلمرو فتوحات حکومت اسلامی قرار گرفت. حضرت عمر رضی‌الله‌عنه تردید داشت که از مجوسیان ایران، جزیه گرفته شود یا خیر؟ زیرا که در قرآن کریم فقط دربارۀ اهل کتاب گفته شده که از آن‌ها جزیه گرفته شود و در زبان قرآن، اهل کتاب به یهود ونصارا گفته می‌شود تا اینکه عبدالرحمن بن عوف رضی‌الله‌عنه شهادت داد که رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم از مجوسیان اهل «حجر» جزیه گرفتند. آنگاه حضرت عمر رضی‌الله‌عنه نیز از آن‌ها جزیه گرفت.
