نویسنده: ابوعائشه

اقوال سلف در مورد فرقۀ جهمیه

علما دربارۀ گروه جهمیه، رویکرد دیگری در پیش‌گرفته‌اند، این گروه به‌خاطر اعتقادات و باورهای انحرافی و نادرست خود، همواره مورد تشنیع علما قرار گرفته و در موردشان فتواهای گوناگونی منقول است.
عبدالله بن مبارک رحمه‌الله یکی از علمای بزرگ این امت دربارۀ فرقۀ جهمیه، می‌فرماید: «ما سخنان یهود و نصارا را بیان می‌کنیم؛ ولی نمی‌توانیم سخنان گروه جهمیه را بیان کنیم.» دارمی رحمه‌الله دربارۀ سخنان ابن مبارک می‌نویسد: «ابن مبارک راست می‌گوید؛ زیرا بعضی از سخنان جهمیه در مورد صفاتِ الله متعال، خیلی خطرناک‌تر از سخنان یهود و نصار هستند.»
عبدالحمید بن عبدالرحمن حمانی رحمه‌الله (202 هـ) می‌فرماید: «جهم بن صفوان به خداوند عظیم‌الشأن کافر شده است.»
علی بن عبدالله مدینی رحمه‌الله (234 هـ) می‌فرماید: «تنها هدف جهم بن صفوان این بود که مردم را وارد کفر خود بسازد.»
محمد بن اسماعیل بخاری رحمه‌الله می‌فرماید: «من سخنان یهود، نصارا و مجوس را بررسی کردم، هیچ گروهی را در کفرشان، گمراه‌تر از فرقۀ جهمیه ندیدم. به نظرم کسی‌که آنان را کافر نداند، جاهل است مگر این‌که از کفرشان بی‌خبر باشد. در ادامه می‌گوید: برایم فرقی ندارد که پشت سر جهمی و رافضی نماز بخوانم و یا پشت سر یهود و نصارا [یعنی این دو گروه حکم‌شان برایم یکی است.]
سلام بن مطیع رحمه‌الله می‌فرماید: «جهمیه کافر هستند، پشت سرشان نماز خوانده نمی‌شود.»
ابو سعید می‌نویسد: به من از یزید بن هارون رحمه‌الله خبر رسیده است که ایشان فرمودند: «فرقۀ جمهیه کافر هستند.
مسئله‌ای که در این میان حایز اهمیت است این‌که آیا می‌توان گروه جهمیه را کافر خواند و یا خیر. بسیاری از علمای سلف و بزرگان دین، آنان را کافر گفته‌اند. تا جایی‌که در بعضی از کتاب‌ها آمده است که صدها تن عالم بر کافر بودن‌شان اتفاق دارند و در رد این گروه، کتاب‌های فراوانی نگاشته شده است. چون نخواستیم مبحث‌مان در این بخش، بیش‌ازحد طولانی شود؛ لذا از ذکر آن صرف‌نظر کردیم؛ اما کسانی‌که می‌خواهند اطلاعات بیشتری در این مورد کسب کنند مراجعه نمایند به کتاب «الرد علی الجهمیة والزنادقة فیما شکوا فیه من متشابه القرآن وتأولوه علی غیر تأویله»، اثر امام بزرگوار احمد بن حنبل رحمه‌الله، کتاب «إجماع أهل السنة النبویة علی تکفیر المعطلة الجهمیة» رسائل گروهی از علما، و کتاب «الرد علی الجهمیة» تألیف امام عثمان بن سعید الدارمی، ایشان در کتاب خود یک مبحث طولانی دربارۀ کفر جهمیه آورده و دلایل زیادی مطرح نموده است.
ادامه دارد…
بخش قبلی
Share.
Leave A Reply

Exit mobile version