نویسنده: زید
زندگانی شمشیر خدا «خالد بن ولید» رضي‌الله‌عنه
حضرت «خالد بن ولید» رضياللهتعالیعنه شخصیتی است که تا به‌حال تاریخ، نظیر و مانند او را نیاورده است، تا جائی‌که حضرت خلیفة راشد، سیدنا صدیق اکبر رضياللهتعالیعنه در وصف ایشان می‌فرمایند: «عَجَزتِ النساءُ أن یَلِدنَ مثلَ خالد.» (تمام زن‌های عالم از اینکه مثل خالد را به دنیا بیاورند، عاجز و ناتوان مانده‌اند.)؛ لذا می‌طلبد تا جامعه اسلامی این گوهر نایاب و گران‌بها را به جهانیان معرفی نمایند و مدال افتخار را ازآن خود نمایند.
خالد کیست؟ از چه خاندانی است؟ چه وقت چشمان مبارکش را به این دنیا گشود؟ اسباب و عوامل تکوین شخصیت او چه بوده است؟ چه وقت به اسلام مشرف شد و چه دست‌آوردهایی را از خود به‌جا گذاشت؟ و ده‌ها سؤال دیگر… .
بنده صرفاً جهت آسانی برای خوانندگان عزیز، مضامین و محتواهای این موضوع را به بخش‌های مختلفی تقسیم نموده‌ام؛ لذا اکنون بخش آغازین این موضوع که بیانگر اسم، نسب، خاندان و قبیلۀ وی می‌باشد را در معرض مطالعه و تحقیق قرار می‌دهم.
اسم و نسب خالد
نامش خالد، نام پدرش ولید، نام پدربزرگش مغیره و نام جدش عبدالله می‌باشد، سلسلۀ نسب وی به مخزوم بن مره یکی از قبائل مهم و بزرگ عرب می‌رسد.
او در جد هفتم بهنام «لوی» با پیامبر بزرگ اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم جمع می‌شود، کنیه‌اش ابوسلیمان، لقبش سیف الله و نام مادرش عصماء بنت حارث می‌باشد.
ولادت با سعادت
در رابطه به تاریخ دقیق ولادت حضرت سیدنا خالد رضياللهتعالیعنه، مؤرخین و سیرت‌نگاران، تلاش‌ها و کوشش‌های بی‌وقفه‌ای انجام داده‌اند و تمام کتب و تصانیف تاریخی را مورد تحقیق و پژوهش قرار داده‌اند؛ ولی تصریحی در این باره نیافته‌اند، تنها چیزی‌که عاید آن‌ها شده این است که عمر گرامی ایشان در هنگام ظهور اسلام در حدود «بیست و هفت» سال بوده است و به اتفاق همه، ایشان در سال «بیست‌ویکم» هجری وفات نمودند.
بنابراین تحلیل و تجزیه، به این نتیجه می‌رسیم که عمر مبارک‌شان قبل از اسلام «بیست‌وهفت» سال بوده است و سیزده سال دیگر، (سال‌های بعثت) در مکه بوده است و بیست‌ویک سال بعد از هجرت حیات داشته‌اند؛ لذا تمام عمرشان شصت الی شصت‌ویک سال بوده است.
قوم و قبیلة خالد رضي‌الله‌عنه
حضرت خالد ابن ولید منسوب به طائفة با شرف «بنی مخزوم» می‌باشد، در میان عرب‌های سرزمین حجاز و خصوصاً شهر مکه مکرمه، چهار طائفه بودند که از شرافت و کرامت بزرگی برخوردار بودند که یکی از آن‌ها بنی‌هاشم و دیگری بنی‌مخزوم می‌باشد و هردوتای آن‌ها از قبیله معروف قریش می‌باشند، تا جائی‌که در بسیاری از موارد با بنی‌هاشم در نزاع و مجادله قرار می‌گرفت، چنانچه در هنگام ظهور شمس تابان نبوت، رسول ختمی مرتبت، حضرت محمد مصطفی صلی‌الله‌علیه‌وسلم، قبیلۀ بنی‌مخزوم شنیدند که این پیامبر از قبیله و خاندان بنی‌هاشم مبعوث گشته است، فوراً به اعتراض شروع کردند و گفتند که چرا بعثت اینچنین پیامبری از قبیلة بنی‌مخزوم نشده است؟! این خود دال بر این است که این قبیله مقام والایی را به خود اختصاص داده است و با قبیله‌ای همچون بنی‌هاشم به رقابت و مبارات می‌پرداخته است.
بلندترین مقامی‌که شامل حال این قبیله در طول تاریخ شده است این است، که نبی مکرم اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم داماد این قبیله بود، چنانکه ایشان با «هند» بنت ابوامیه مخزومی ازدواج نمودند و شرف «امّ‌المؤمنین» بودن را به او عطا نمودند و اکنون ما از آن، به حضرت ام سلمه رضي‌الله‌عنها یاد می‌کنیم.
خاندان والامقام خالد رضي‌الله‌عنه
همان طوری‌که قبلاً گذشت، ایشان از قبیله بزرگ قریش و از طایفه مشهور «بنی‌مخزوم» می‌باشند، خانواده ایشان از میان خانواده‌های دیگر، در این قبیله بیشتر می‌درخشید؛ حتی که هر یکی از آن‌ها منصب و مقام بالایی در میان عرب‌ها داشتند، اگر بخواهیم زندگی هر یک از آن‌ها را مورد پژوهش قرار بدهیم، بحث به درازا می‌کشد و از مقصد اصلی و هدف اساسی، ما را دور می‌سازد؛ لذا فقط به ذکر اسماء و عهده‌های‌شان بسنده می‌کنم.
ولید بن مغیره پدر خالد
نام پدرش ولید بن مغیره مخزومی، ملقب به ابوعبدالشمس می‌باشد، او در میان قبیله قریش معروف به ریحانه‌ی قریش و مرد سخاوت‌مند آن‌ها یاد می‌شد، او دارای سرمایه و ثروت هنگفتی بود، تاجایی‌که فقط زمین‌های زراعتی‌اش از مکه شروع شده و به شهر طائف پایان می‌یافت، در موسم حج، هیچ کسی جرأت نداشت تا برای حجاج آتشی روشن کند و طعامی مهیا کند؛ بلکه خودِ او به تنهایی تمام مصارف حاجیان را به عهده می‌گرفت؛ ولی در کنار این همه مزایا و خوبی‌هایی که داشت، نسبت به دین جاهلی خویش بسیار تعصب داشت و یکی از دشمنان سرسخت و سنگ‌دل اسلام بود و همواره با نبی مکرم اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم در ستیز و دشمنی بود.
ولید بن مغیره یکی از سران بزرگ و با نفوذ مکه بود، کفار و مشرکین به وسیلة او، ضربه‌های بسیاری بر مسلمانان وارد کردند؛ حتی که می‌گویند که اگر او اسلام را قبول می‌کرد، تمام اهالی قریش قبول می‌کردند. بلآخره ولید ابن مغیره، در سال اول هجرت، در عمر شصت و پنج سالگی وفات کرد و در شهر مکه مدفون شد.
او دارای برادرانی با عزت و کرامت بود که می‌توان به‌عنوان آشنایی با آن‌ها نام بعضی را گرفت.
1. ابوامیه بن مغیره، معروف به زاد الراکب یعنی: توشه و سفر سیار، هرکسی با او سفر می‌کرد، نیازی به مصرف‌نمودن مال خود را نداشت؛
2. فاکه بن مغیره، او مهمان‌سرایی را ساخت و به هر شخصی مجانی بدون دعوت، غذا می‌داد و سخاوت‌مندی می‌کرد؛
3. ابوحنیفه بن مغیره، قبل از ظهور اسلام، هنگامی‌که پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم «حجر الأسود» را در چادری گذاشت و به بزرگان هر قبیله امر فرمودند که گوشه‌ای از چادر را بگیرد تا شرف بلندکردن این سنگ مقدس را حاصل کنند، از قبیله بنی‌مخزوم، او بود که گوشۀ چادر را گرفت و همراه با دیگران، «حجر الأسود» را بلند کرد؛
4. هشام ابن مغیره، ایشان یکی از بزرگان بنی‌مخزوم بود، لقب او شهسوار بطحاء بود، درمیان مردم بسیار محبوب بود، چنانچه مرگ او را یک فاجعة عظیمی تلقی می‌کردند و تا سه روز بازار مکه را تعطیل کردند؛
عصماء بنت حارث مادر خالد
او مشهور به «لبابه صغری» می‌باشد، امام ابن حجر عسقلانی رحمه‌الله‌تعالی، در کتاب ارزشمند خویش بهنام «الإصابة في معرفة الصحابة» او را جزء اصحاب گرامی رضي‌الله‌عنهم‌أجمعین ذکر فرموده اند.
او و خواهرانش دارای صفات بارزی بودند و هر یکی از آن‌ها، همسران سران و بزرگان قوم بودند، چنانچه ایشان هشت خواهر داشتند که به ترتیب نام‌های شان ذکر می‌گردد.
1. حضرت أم‌المؤمنین، میمونه بنت حارث، همسر حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم؛
2. حضرت أم‌الفضل، لبابه کبری بنت حارث، همسر حضرت عباس رضي‌الله‌عنه؛
3. عصماء بنت حارث، همسر یکی از سرداران قریش بهنام ابی ابن خلف؛
4. عزه بنت حارث، همسر زیاد ابن عبدالله هلالی؛
5. هریله بنت حارث، همسر یک شخص اعرابی؛
6. اسماء بنت حارث، همسر حضرت جعفر ابن ابی طالب رضي‌الله‌عنه؛
7. سلمی بنت حارث، همسر حضرت حمزه رضي‌الله‌عنه؛
8. سلامه بنت حارث، همسر حضرت عبدالله ابن کعب ابن منبه رضي‌الله‌عنه.
از مطلب فوق این امر واضح می‌گردد که حضرت خالد، از طرف مادرش، به رسول اکرم بسیار نزدیک می‌باشد و جزو افرادی قرار می‌گیرد که در خانة پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وسلم رفت و آمد می‌کند.
برادران حضرت خالد
مؤرخان درباره خواهران و برادران خالد رضي‌الله‌عنه اختلاف نظر دارند، چنانچه عده‌ای می‌گویند که تعداد آن‌ها سیزده نفر بوده‌اند، شش نفر از آن‌ها برادر بوده‌اند، خلاصه اینکه هریک از آن‌ها دارای اخلاق و امتیازات خاصی بوده‌اند که بنده فقط به ذکر مختصری از برادران او اکتفاء می‌کنم.
1. عاص بن ولید، او قبل از ظهور اسلام وفات نمود؛
2. ابوقیس، او ابتدا مسلمان شد و سپس مرتد شد و در جنگ بدر به دست حضرت حمزه رضي‌الله‌عنه کشته شد.
3. عبد الشمس بن ولید، چنانکه کنیه پدرش به اسم همین فرزندش می‌باشد.
4. عماره بن ولید، او به عنوان زیباترین جوان قریش معروف شده بود.
5. ولید بن ولید، او قبل از هجرت مسلمان شد و به مدینه مهاجر شد.
6. هشام بن ولید، او نیز مسلمان شد و در ابتدا جزو مؤلفة القلوب حساب می‌شد.
خواهران حضرت خالد
او دارای دو خواهر بود، یکی بهنام فاطمه که در روز فتح مکه مکرمه مسلمان شد و دیگری بهنام فاخته که تقریباً یک ماه قبل از حضرت خالد مسلمان شد و همسر صفوان ابن امیه بود.
۱ دیدگاه
په زړه پورې او خوږ تحقیق….!