الله متعال شباهت قلبها و دلها را مورد غضب قرار داده و قلبها را در این مورد، مورد بازخواست خود قرار خواهد داد، پس چگونه شما دلهای خود را در برگزاری جشنهایی همچون شب یلدا همچون دلهای نیاکان خود که بر دینی غیر از اسلام بودهاند میکنید؟
بنگرید که چگونه الله آنان را ذم و سرزنش کرده و سپس علت این عتاب و غضب بر آنان را اینگونه بیان میکند: “قَالَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِثْلَ قَوْلِهِمْ تَشَابَهَتْ قُلُوبُهُمْ” ترجمه: «کسانیکه پیش از آنان بودند نیز همینگونه سخن میگفتند، دلهایشان به یکدیگر همانند است.»[1]
صحابی بزرگوار عبدالله بن عمرو رضیاللهعنه میفرماید: “من بنى في بلاد الأعاجم وصنع نيروزهم ومهرجانهم وتشبه بهم حتى يموت وهو كذلك حشر معهم يوم القيامة” ترجمه: «هر کس در دیار عجمها سکونت گزیند و در جشن نوروز و مراسم مهرگان آنها شرکت کند و خود را مشابه آنان کند تا اینکه بر این حال بمیرد در روز قیامت همراه با آنان محشور خواهد شد.»[2]
بنگر به این روایت که چقدر تهدید بزرگی است و چقدر وعید سختی است و سپس بدان که؛ شب یلدا هیچ فرقی با جشن نوروز و مراسم مهرگان ندارد و بلکه هر دو از اعیاد و جشنهای زرتشتیان هستند، پس باید از تشبه به امتهای پیشین در جشنهایشان برحذر بود، چرا که جشنها همان مناسک هستند و مناسک نیز جزو مسائل خاص هر دینی است و ما میدانیم که امتهای پیش از ما گمراه بودهاند و آداب و رسوم آنها منسوخ گشتهاند و حق نداریم از آنها پیروی کنیم و بلکه هدایت حقیقی و راه راست، راهی است که مخالف امتهای گمراه و موافق با خواستههای الله باشد و ما هر روز ۱۷ بار چنین هدایتی را از خداوند درخواست میکنیم: “اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ” ترجمه: «ما را به راه راست هدایت کن. راه کسانیکه بر آنان نعمت دادی؛ نه خشم گرفتگان بر آنها؛ و نه گمراهان.»[3]
حال با این همه دعای روزانه و درخواست از خدا که ما را از راه و روش امتهای پیشین دور کرده و به راه راست هدایت کند؛ عاقلانه است که با عمل خود دعای خود را تکذیب کرده و جشنهای زرتشتی همچون شب یلدا را برگزار کنیم و در این مسائل از راه و روش آنان پیروی کنیم؟ آیا عاقلانه است؟ یا اینکه از جاهلانهترین امورات است؟
خداوند ما را به شدت از تشبه به امتهای پیشین نهی کرده است و میفرماید: “وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَأُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ” ترجمه: «و مانند کسانی نباشید که پراکنده شدند و اختلاف کردند پس از آنکه دلایل روشن برایشان آمد، و اینان برایشان عذاب بزرگی است.»[4]
و رسول الله صلیاللهعلیهوسلم فرموده است: “لتتبعن سنن من كان قبلكم شبرا شبرا وذراعا بذراع حتى لو دخلوا جحر ضب تبعتموهم قلنا يا رسول الله اليهود والنصاراى قال فمن؟” ترجمه: «شما قدم به قدم و تک به تک از آداب و رسوم مردمان قبل از خود پیروی خواهید کرد، حتی اگر آنان در لانۀ سوسمار هم بروند شما نیز در پی آنان به لانۀ سوسمار میروید! صحابه میگویند ما گفتیم؛ ای رسول خدا منظورتان از مردمان قبل یهود و نصارا است؟ پس ایشان فرمودند؛ اگر آنان نباشند پس چه کسی؟.»[5]
حال به وضعیت مردم بنگر که علاوه بر پیروی آداب و رسوم یهود و نصارا از آداب و رسوم زرتشتیها نیز پیروی میکنند و جشنهای آنان را برپا میکنند و اعیاد آنها همچون نوروز و شب یلدا را برگذار میکنند و میگویند: این آیین پدرانمان بوده است!
امتهای گمراه همیشه اینگونه بودند؛ هرکاری که میکردند میگفتند آداب و رسوم نیاکانمان است و خدا نیز به آن دستور داده و اصلاً با دین خدا در تضاد نیست! حالشان حال کسانی است که: “وَإِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً قَالُوا وَجَدْنَا عَلَيْهَا آبَاءَنَا وَاللَّهُ أَمَرَنَا بِهَا قُلْ إِنَّ اللَّهَ لَا يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ أَتَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ” ترجمه: «و چون کار زشتی انجام دهند، گویند: نیاکان خود را بر این (کار) یافتهایم، و الله ما را بدان فرمان داده است بگو: الله (هرگز) به کار زشت فرمان نمیدهد، آیا چیزی را که نمیدانید به الله نسبت میدهید؟!.»[6]
هر گناه و فحشایی که میکنند و هر جشن باطلی که برگذار میکنند فوری میگویند: جزو فرهنگ ماست! با اسلام هیچ مشکلی ندارد! و بلکه خدا هم تشویق کرده به کارهای اینچنینی! حاشا از خدا و اسلام که به اعیادی تشویق کنند که اعیاد کفار است! حاشا از خداوند و دینش که مردم را به سوی اموراتی تشویق کنند که پر از حرام و منکرات و بدعت است، وقتی که چنین عید و جشنی در دین ما وارد نگشته است پس چرا آن را برپا کنیم؟ وقتی که الله جلجلاله ما را از پیروی از اهواء مردمان و امتهای پیشین بر حذر کرده است پس چرا اعیاد آنان را برگذار کنیم؟
خداوند چه زیبا فرموده است: “وَءاتَيْنَاهُم بَيِّنَاتٍ مِّنَ الْاَمْرِ فَمَا اخْتَلَفُواْ إِلاَّ مِن بَعْدِ مَا جَآءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِى بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِّنَ الْاَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلاَ تَتَّبِعْ أَهْوَآءَ الَّذِينَ لاَ يَعْلَمُونَ إِنَّهُمْ لَن يُغْنُواْ عَنكَ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً وَإِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَآءُ بَعْضٍ وَاللَّهُ وَلِىُّ الْمُتَّقِينَ هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ يُوقِنُونَ.” ترجمه: «و آنها را در امر (دین) نشانههای روشنی عطا کردیم، پس آنها اختلاف نکردند مگر بعد از آنکه برای آنان علم و دانش آمد، (آن هم) از روی تجاوز (و ستم) به یکدیگر بود بیگمان پروردگار تو روز قیامت در آنچه اختلاف میکردند در میان آنها داوری میکند. سپس تو را (ای پیامبر) بر راه (و شریعتی) روشن از دین قرار دادیم پس از آن پیروی کن، و از (هوی و) هوسهای کسانیکه نمیدانند پیروی نکن. بیشک آنها هرگز نمیتوانند تو را از الله بینیاز کنند، (و عذاب او را از تو دفع نمایند) و مسلماً ستمکاران برخیشان یاور برخی دیگراند، و الله یاور پرهیزگاران است. این (قرآن) برای مردم مایۀ بصیرت است، و برای گروهی که یقین دارند هدایت و رحمت است.»[7]
[2]. البيهقي، أحمد بن الحسين بن علي، سنن البيهقي الكبرى، ج۹، ص۲۳۴، کتاب الجزیة، باب كراهية الدخول على أهل الذمة في كنائسهم والتشبه بهم يوم نيروزهم ومهرجانهم، رقم الحدیث: ۱۸۶۴۳، الناشر: مكتبة دار الباز-مكة المكرمة، ۱۴۱۴-۱۹۹۴.
[5]. العيني، بدرالدين، عمدة القاري شرح صحيح البخاري، ج ۳۵، ص۴۳۷، کتاب الإعتصام بالکتاب والسنة، باب قول النبي صلىاللهعليهوسلم لتتبعن سنن من كان قبلكم، رقم الحدیث: ۷۳۲۰هـ، دارالکتاب العربی-بیروت.