نویسنده: ابوعائشه
آیین شین‌تو
بخش دوازدهم
جشنواره‌ها
جشنواره مهم‌ترین جنبۀ آیینی شین‌تو هستند که بیشتر در معابد و یا فضاهای عمومی اجرا می‌شوند. جشنواره‌های معابد معمولاً الگوی ثابتی دارند. یک مراسم بزرگ معمولاً مراحلی هم‌چون تطهیر، پیاده‌روی به دنبال راهب اعظم، بازکردن درب عبادت‌گاه، تقدیم هدایای خوراکی (غیر از گوشت)، دعا و عبادت، موسیقی و رقص مقدس، تقدیم شاخه‌های کوچکی از درخت مقدس ساکاکی (Sakaki) توسط حاضران و بعضا خوردن هدایای خوراکی توسط این جمع را شامل می‌شود.
مراسم معبد را می‌توان براساس زمان آن به سالانه، مانند «مراسم بهار» جهت دعا برای محصول خوب و گاهانه، مانند «مراسم جابه‌جایی معبد» تقسیم کرد. جشنواره‌هایی که خارج از معبد برگزار می‌شوند، الگوی ثابتی ندارند و شکل اجرای آن‌ها تابع هدف اجرای آن‌هاست. از جملۀ این مراسم می‌توان به کشتی سومو (Sumo)، اسب‌دوانی، تیراندازی و رقص شین‌تو اشاره کرد. یکی از جشنواره‌های شین‌تو که خارج از معبد برگزار می‌شود شینکو (Shinko) نام دارد. در این مراسم که شور و شوق فراوانی را برای جوانان به همراه دارد، آنان معبدی کوچک و قابل حملی را بر دوش خود حمل می‌کنند. بیشتر جشنواره‌ها با برنامه‌های پذیرایی (اعم از خوردنی و نوشیدنی)، موسیقی، آواز، رقص، نیایش و شکرگزاری همراه‌اند.[1]
تحقیقات نشان می‌دهد که در این آیین، جشنواره‌های گوناگون در دوره‌های مختلف وجود دارد. یکی از مراسمات این جشنواره، چشیدن طعم اولین محصول برنج تازه است به نام نیهی‌نامه (جشن اولین محصولات) که در یازدهمین ماه سال برگزار می‌شود.[2]
ازدواج
در آیین شین‌تو، مراسم عروسی امری مقدس به شمار می‌آید و آن را ازدواج نزد کامی می‌نامند. این سنت با حضور یک راهب و بعضاً در معابد و بیشتر در خانه و یا تالارهای عمومی برگزار می‌شود. تا پیش از ورود مسیحیت به جاپان، داشتن چندین همسر، امری نامعمول نبود؛ ولی پس از آن، تک همسری به عنوان یک ارزش اجتماعی تثبیت شد.[3]
اگرچه به طور فزاینده‌ای غیرمعمول است؛ اما مراسم عروسی به طور سنتی با حضور خانواده و یک کشیش در زیارتگاه شین‌تو برگزار می‌شود. این مراسم که معمولاً با حضور عروس، داماد و خانواده‌های نزدیک آن‌ها برگزار می‌شود، شامل تبادل نذر و حلقه، دعا، نوشیدنی و پیشکش به کامی است.[4]
زیارت
رسم زیارت (ankei) و بازدید از معابد نیز جزو مناسک مهم است و گونه‌ای تجدید پیمان با کامی به شمار می‌آید. این سنت به طور سالانه و یا روزانه برگزار می‌شود. برخی از این مراسم، شکلی جمعی دارند و چه بسا هزاران نفر به صورت هم‌زمان به زیارت معبد و یا جایگاه کامی خاصی می‌روند.
دربارۀ تعداد دفعات زیارت عدد دقیقی وجود ندارد؛ ولی زیارت برخی از معابد هم‌چون ایسه [که قبلاً به تفصیل معرفی گردید] دستِ‌کم یک بار در عمر بر هر فرد الزامی است.[5]
مرگ
مرگ در شین‌تو امری شر و پلید به شمار می‌آید. تدفین مرده بر عهدۀ نزدیکان اوست. این مراسم معمولاً به صورت خاکسپاری انجام می‌شود و قدمتی طولانی دارد به گونه‌ای که آثار برجای مانده از گورهای سنگی به حدود ۳۰۰ م می‌رسد. با وجود قرار داشتن گورستان‌ها در نزدیکی معابد، راهبان دخالتی در مراسم خاکسپاری ندارند، البته این به منزلۀ بی احترامی به درگذشتگان نیست و چه بسا برای گرامی‌داشت قهرمانی ملی و یا شخصیتی مشهور، معبدی را به نام او می‌کنند. افزون براین، دیدار از مزار درگذشتگان، هدیه دادن نوبر محصولات برای ایشان و خواندن برخی اوراد، موجب آرامش مردگان می‌شود.[6]
بر اساس باورهای آیین شین‌تو، همۀ انسان‌ها بعد از مرگ‌شان به کامی تبدیل می‌شوند؛ زیرا در آیین آنان اعتقاد به زندگی بعد از مرگ [آخرت] وجود ندارد. آنان باور دارند که روح انسان بعد از وفاتش از جسد مادی‌اش آزاد می‌شود و با نیروهای طبیعی یکجا می‌شود.[7]
یادآوری
در آیینی که اعتقاد به خدا و آخرت وجود نداشته باشد. در آیینی که ثمرۀ اعمال و نتایج تلاش یک انسان به دنیا وابسته باشد، مردن و از بین رفتن، نابودی بیش نیست و کسانی‌که به آخرت باور ندارند، منتظر پاداش و یا عقاب نیز نیستند؛ لذا پیروان آیین شین‌تو، مرگ را شر، پلیدی و چیز ناپسند می‌دانند.
ادامه دارد…
بخش قبلی | بخش بعدی
[1] . ابراهیم، علیرضا، آیین شین‌تو؛ نگاهی از فراز، بی‌تا، ص ۹۵.
[2] . سایت دائرة المعارف طهور، عنوان مقاله: نیایش و مراسم مذهبی در دین شینتویی.
[3]. ابراهیم، علیرضا، آیین شین‌تو؛ نگاهی از فراز، بی‌تا، ص ۹۵.
[4]. سایت حقوق نیوز، عنوان مقاله: ریشه‌ها و اعتقادات مذهب شین‌تو؛ مذهبی که خدایی ندارد.
[5]. سایت د. مهدی رهبری، عنوان مقاله: دین شین‌تو، دین رسمی ژاپن، تاریخ نشر مقاله: ۱۳۹۲ هجری شمسی.
[6]. ابراهیم، علیرضا، آیین شین‌تو؛ نگاهی از فراز، بی‌تا، ص ۹۵.
